برای اروند که امروز ۱۵ ساله شد

    خیلی دوست داشتم تا او را ترغیب کنم به همراهم دوری در پردیسان زده و ۶٫۳ کیلومتر را راه‌پیمایی کنیم. اما در طول دو سال گذشته، روزهای اندکی پیش آمد که دعوتم را پذیرفت و یک ساعتی را با هم پیاده‌روی کردیم. تا اینکه چند هفته پیش بهش گفتم: در ازای چه پاداشی، امشب با من همراه خواهی شد؟ بلافاصله پاسخ داد: هیچی! نمی‌آیم، خودت را هم خسته نکن پدر!! اما از رو نرفتم و اصرار کردم … پیشنهادهای اغواکننده‌تری که به ذهنم می‌رسید را بر روی میز نهادم، اما باز هم فایده نداشت. تا اینکه بهش گفتم: امروز تنهایم و دلم می‌خواهد همراهی‌ام کنی، حوصله تنها دویدن را ندارم پسر! گفت: واقعاً تنهایی و می‌خواهی باهات بیایم؟ گفتم: بله.     و آمد …     اون روز بود که فهمیدم پسرم، مرد شده است و زین‌پس باید با قوانین مردها با او گفتگو کنم … مردی  ... “برای اروند که امروز ۱۵ ساله شد”

Continue Reading ←

محیط زیست را که حفظ کنیم؛ خشونت را مهار کرده‌ایم!

امروز – ۳۰ شهریور ۱۳۹۴ برابر با ۲۱ سپتامبر ۲۰۱۵ – سی و چهارمین باری است که مردمان گیتی در ۲۳۴ کشور موجود در کره زمین، روز جهانی صلح را گرامی می‌دارند. به همین مناسبت، روزنامه اعتماد ویژه‌نامه‌ای را منتشر کرده که در صفحه هفت آن، از منظر محیط زیست به صلح جهانی پرداخته‌ام: سرزمینی که در آن قوانین طبیعت حرمت دارد، خشونت‌‌طلبی مشتری ندارد! در سال ۲۰۰۵ میلادی، همزمان با آغاز جشن‌های نکوداشت شصتمین سالگرد سازمان ملل متحد، کتابی از سوی کوفی عنان – دبیرکل وقت سازمان ملل – منتشر شد که در آن به شصت دلیل وجودی این مهم‌ترین نهاد بین‌المللی می‌پرداخت؛ سازمانی که بر بنیاد حفاظت از صلح جهانی و امنیت مردمان کره زمین سامان یافته بود و در بین آن شصت دلیل، دست کم ۱۷ دلیل وجود داشت که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم به محیط زیست مربوط می‌شد. ساده‌تر آنکه مدیران ارشد سازمان ملل متحد براین  ... “محیط زیست را که حفظ کنیم؛ خشونت را مهار کرده‌ایم!”

Continue Reading ←

پیام نهفته در محل نصب تابلوی زنگ مهر!

    صبح امروز در نخستین روز از مهرماه ۹۴ به همراه معصومه ابتکار در دبیرستان دخترانه فرزانگان حاضر شدم تا مراسم رسمی آغاز سال تحصیلی ۹۵-۱۳۹۴ با اصابت چکش نمادین بر صفحه‌ای فلزی در یک دبیرستان محیط زیستی شکل بگیرد. رییس سازمان حفاظت محیط زیست در سخنانی کوتاه به علاقه‌مندی شدید سازمان متبوعش در ارایه‌ی آموزش‌های محیط زیستی به مدارس اشاره کرد و ابراز امیدواری به عمل آورد تا تعداد مدارس محیط زیستی در سراسر کشور به سرعت افزایش یابد. همزمان وزیر آموزش و پرورش هم در دبستانی پسرانه به همراه رییس‌جمهور در شرق تهران حضور یافت که البته نه فقط محیط زیستی نبود، بلکه در بین سخنان نسبتاً طولانی‌اش، به همه چیز اشاره کرد جز طرح‌های وزارت متبوعش برای گسترش آموزش‌های محیط زیستی! چرا؟ علی اصغر فانی به موضوعاتی چون توزیع شیر رایگان در مدارس، عدم دخالت معلمان در انتخابات مجلس آینده، گسترش ۱۲ درصدی مدارس غیرانتفاعی، ایجاد سه  ... “پیام نهفته در محل نصب تابلوی زنگ مهر!”

Continue Reading ←

گاه شاید خداوند است که به ما پشت پا می‌زند!

در طول یکی دو هفته گذشته، سه خبر دنیا را تکان داد. نخست ماجرای بدرفتاری عجیب یک خبرنگار زن مجارستانی با پناهجویی اهل سوریه و فرزندش؛ دوم انتشار تصاویر دردناک آیلان، آن کودک غرق شده سوری در سواحل ترکیه و سومی ماجرای شگفت‌انگیز و ناباورانه‌ی نوجوانان ۱۴ ساله و مسلمان آمریکایی، احمد محمد. در باره‌ی زشتی و غیرانسانی بودن این رخدادها گمان نبرم هیچیک از خوانندگان عزیز این سطور با محمّد درویش اختلاف نظر داشته باشند. حتی به جرأت می‌گویم که تقریباً اغلب ساکنان ۷٫۳ میلیاردنفری کره زمین پس از شنیدن این سه ماجرای شرم‌آور، آن را محکوم کرده و می‌کنند. اما نکته‌ای که کمتر به آن پرداخته شده، فرجام دلپذیر هر سه رخداد است. اسامه عبد المحسن الغضب، آن پناهجوی سوری, اینک با خانواده خود در اسپانیا به سر می‌برد و از سوی آکادمی فوتبال اسپانیا برای مربیگری دعوت به کار شده است. افزون برآن، آن زن خبرنگار راستگرای  ... “گاه شاید خداوند است که به ما پشت پا می‌زند!”

Continue Reading ←

وقتی که دازباف‌ها به کمک خرس سیاه بلوچی می‌آیند!

نخست آنکه حال خرس سیاه بلوچی خوب نیست. اصلاً خوب نیست … کسی هم خبر ندارد که به درستی چند خرس سیاه دیگر در سرزمین ایران هنوز باقیمانده و نفس می‌کشند. وضعیت آنقدر نگران‌کننده است که یکی از نخستین آثار موسیقیایی گروه خورشید سیاه به مرثیه‌ای اختصاص یافت در اندوه آخرین روزهای زندگی خرس سیاه در وطن. افزون بر آن، چندین مستند ارزشمند هم با همین موضوع ساخته شد. شاید برخی از خوانندگان عزیز مهار بیابان‌زایی ندانند که خرس سیاه بلوچی دقیقاً چرا مهم است و چه کارکردی در بوم‌سازگان (اکوسیستم) شبه حاره‌ای خلیج فارس و عمانی دارد؟ در حقیقت به دلیل قلمرو گسترده زیستگاهی‌ خرس سیاه و نیز این واقعیت که بیش از ۹۰ درصد از غذایی که می‌خورد از گیاهان و میوه‌های منطقه است، چنانچه حال خرس سیاه خوب باشد و با امنیت بتواند در زیستگاهش بخرامد، شدت برهنگی سرزمین کاهش یافته، کیفیت زادآوری و شرایط کلیماکس در  ... “وقتی که دازباف‌ها به کمک خرس سیاه بلوچی می‌آیند!”

Continue Reading ←

روزگار محیط زیست ایران در دوساله‌ی نخست مدیریت تدبیر و امید

    اخیراً روزنامه ایران به مناسبت شروع سومین سال فعالیت دولت حسن روحانی، ویژه‌نامه‌ای مفصل را منتشر کرد که در بخشی از آن به موضوع محیط زیست پرداخته شده بود. یادداشت پیش رو، دیدگاه نگارنده از کارنامه محیط زیستی دولت تدبیر و امید است …     آشکار است که پیش‌شرط ارزیابی عادلانه‌ و واقعی آنچه در طول دو سال گذشته انجام شده، ارایه‌ی تصویری موجز از وضعیت محیط زیستی کشور در تابستان ۱۳۹۲ است؛ یعنی زمانی که دولت تدبیر و امید قدرت را از دولت مهرورزان تحویل گرفت. در آن سال اعلام شد که از منظر شاخصی موسوم به عملکرد محیط زیستی – EPI – ایران به همراه سوریه، قزاقزستان و روسیه در شمار چهار کشوری قرار گرفته‌اند که بیشترین سقوط محیط زیستی را تجربه کرده‌اند؛ واقعیتی که با نگاهی به روندهای حاکم بر دریاچه ارومیه، بختگان، گاوخونی، هورالعظیم، زاگرس، انزلی و آلودگی هوای کلان‌شهرها به سهولت مهر  ... “روزگار محیط زیست ایران در دوساله‌ی نخست مدیریت تدبیر و امید”

Continue Reading ←

ورزشکاران همدانی، حامی قوچ ارمنی

    روز گذشته در جریان برگزاری دومین همایش رویداد سبز که در تالار اجتماعات دانشگاه پیام نور همدان برگزار شد، از نماد طبیعت استان همدان با عنوان نشانه‌ی اتحاد بین جامعه‌ی ورزش و دوستداران محیط زیست هم رونمایی شد. همدان و قوچ ارمنی، پس از استان‌های کرمانشاه و شوکا، تهران و عقاب طلایی و البرز و قزل‌آلای خال قرمز چهارمین استانی است که در پی تفاهم‌نامه امضاء شده بین معصومه ابتکار و محمود گودرزی در هفتم خرداد ۱۳۹۴، کوشیده است نشان دهد برای بازگرداندن توان تاب‌آوری به طبیعتش، عزمی جدی دارد. امیدوارم این روند با شتابی بیشتر ادامه یابد و در پایان سال جاری، شاهد چنین مراسمی در ۲۷ استان دیگر هم باشیم. حضور شعبانی بهار، معاون وزارت ورزش و جوانان، رضا شجیع، مدیرکل دفتر محیط زیست و توسعه پایدار وزارت ورزش و جوانان و چندین مقام کشوری و استانی دیگر، از جمله افتخاری (مدیرکل ورزش و جوانان استان)  ... “ورزشکاران همدانی، حامی قوچ ارمنی”

Continue Reading ←

یک ابتکار سبز برای مهار یک خطر سیاه!

رونالدو یا مسی؟ مسأله این نیست! هست؟       میل به دود کردن زندگی توسط گروهی از آدم‌زمینی‌ها، انگار تمامی ندارد! از هزینه‌های بهداشتی سیگاری‌ها که بگذریم، غم رها کردن ته سیگار در طبیعت را چگونه هضم کنیم؟ عمل ناشایستی که سبب می‌شود نیاز به آب شرب ۱۵ میلیون انسان در یک سال به هدر رود. چرا؟ چنین است که ابتکار سبز یک مؤسسه خیریه در لندن، تأمل‌برانگیز و جریان‌ساز به نظر می‌رسد. باشد که تجربه‌هایی مشابه را در ایران بتوان آزمون کرد.  ... “یک ابتکار سبز برای مهار یک خطر سیاه!”

Continue Reading ←

برای نجات طبیعت ایران از کازرون شروع کنیم

    در اوایل ماه جاری، فرصتی دست داد تا به جمع مردم و دوستداران عزیز محیط زیست شهرستان کازرون مجدداً سری بزنم. بهانه‌ی سفر، شرکت در مراسمی بود که در آستانه میلاد امام رضا (ع) – روز ملّی محیط بان – قرار بود برگزار شود که لابد خوانندگان عزیز مهار بیابان‌زایی می‌دانند به چه دلیل این مراسم برگزار نشد! یکی از اهدافم در آن سفر، خواهش از مردم طبیعت دوست کازرون بود که بیایند یک تابو را شکسته و نشان دهند برای آبادانی سرزمین‌شان و بازگرداندن نشاط به آبادبوم پریشان‌زده‌شان، منتظر ورود یک قهرمان یا کمک‌های دولتی نمی‌مانند و خود آستین همت بالا زده و همانگونه که در راه‌پیمایی بزرگ سال گذشته با عنوان عیادت از کازرون نشان دادند، ثابت می‌کنند که در دیار فامور، هیچ اولویتی مهم‌تر از بازگرداندن حیات به دریاچه‌ی زیبا و افسانه‌ای شهرشان – پریشان – نیست. طی بررسی‌هایی که انجام دادم، به نظر می‌رسد  ... “برای نجات طبیعت ایران از کازرون شروع کنیم”

Continue Reading ←

در توریستی کردن غارها تامل کنید!

 خبرآنلاین تبدیل سرمایه‌های طبیعی به منابع درآمدی زودبازده و دم‌دستی (با استفاده از رانت تملک منابع طبیعی و استفاده از وام‌های بانکی) از کارهای اشتباهی است که در دو سه دهه‌ی اخیر در ایران رواج یافته و موجب تخریب سرمایه‌های طبیعی و ملی شده است. از جمله شعارهایی که که با آن به بقایای طبیعت کشور هجوم می‌آورند، «توسعه‌ی گردشگری» و «درآمدزایی» است؛ محافلی هستند که با طرح این شعارها به بهره‌کشی غیراصولی از سرمایه‌ها‌ی طبیعی می‌پردازند و در این رهگذر، پایداری سرزمین و منافع ملی را زیر پا می‌گذارند.  غارها نیز که از پدیده‌های بسیار حساس هستند و شکل‌گیری آن‌ها حاصل گذر میلیون‌ها سال است، از این موج بلا در امان نمانده‌اند. غارهایی که تا کنون در ایران تبدیل به مکان‌هایی برای بازدید سنگین گردشگران شده‌اند، همگی آسیب دیده و در معرض تخریب بیشتر هستند؛ عریض کردن دهانه‌ی غارها که سبب از میان رفتن تعادل رطوبتی داخل غار می‌شود،  ... “در توریستی کردن غارها تامل کنید!”

Continue Reading ←