یک روزنامهنگار آلمانی یکسال کامل را بدون پول زندگی کرده است تا شخصاً زندگی در شرایط فرضی سقوط کامل سیستم اقتصادی موجود را تجربه کند.
گرتا تاوبرت (Greta Taubert) زن ۳۰ ساله آلمانی در این یکسال به طور کلی با جامعه مصرفی که همه مردم در آن زندگی میکنند خداحافظی کرد و حتی یک سِنت هم برای خرید موادغذایی و یا پوشاک خرج نکرد.
وبسایت خبری رپلر در ادامه گزارش خود مینویسد که در پایان این دوره یکساله ریاضت مطلق وقتی که از گرتا تاوبرت سؤال شد که اکنون چه چیزی را بیش از هر کالای دیگری میخواهد در پاسخ گفت: «وسایل بهداشتی و نظافت فردی و چند جفت جوراب و یا جوراب شلواری».
او در ادامه مصاحبه افزود: «در تمام این دوره یکساله من مواد بهداشتی لازم را برای خودم تهیه میکردم که همه آنها 100درصد از مواد طبیعی بودند. من حتی برای خودم شامپو و صابون درست میکردم، البته ظاهر من به خاطر مصرف این مواد خیلی تغییر کرده بود. دوستانم میگفتند که شبیه انسانهای نخستین و نئاندرتالها هستم و شاید در این کار افراط کردهام.»
گرتا تاوبرت روزنامه نگار ساکن شهر لایپزیگ آلمان موادغذایی خود را از طریق کشت سبزیجات در باغهای کوچک حاشیه شهر که به طور جمعی اداره میشوند تامین میکرد. برای تامین پوشاک مورد نیازش لباسهای خود را در فروشگاههای پوشاک دست دوم با اقلام دیگر و بدون پرداخت پول معاوضه میکرد.
خبرگزاری فرانسه نیز در گزارشی که درباره گرتا تاوبرت منتشر کرده مینویسد که او برای تعطیلات سالانه، در جادهها از مسافران دیگر میخواست که وی را همراه خود تا مقصد بعدی ببرند. او به همین شکل توانست حدود ۱۷۰۰ کیلومتر سفر کرده و از لایپزیگ در شرق آلمان به بارسلون برود.
دوره اقامت خود در شهر بارسلون را نیز همراه گروهی از جوانان که ساختمانهای خالی را اشغال کرده و در آنها زندگی میکنند سپری کرد.
او از تجارب سخت خود در این دوره کتابی نوشتهاست با عنوان «آخرالزمان ، هماینک!» که به فیلمی با عنوان مشابه به کارگردانی فرانسیس فورد کاپولا از کارگردانان مشهور آمریکایی و محصول سال ۱۹۷۹ اشاره دارد. کتاب گرتا تاوبرت در فوریه امسال به زبان آلمانی منتشر شده است.
گرتا تاوبرت در این کتاب با تمام جزئیات توضیح میدهد که چگونه روش معمولی برای تامین کالاهای مورد نیاز خود را تغییر داد و به جای خرید و هزینه کردن پول، کالاهای مورد نیاز خود را از مواد مازاد و دورریختنی سوپرمارکتها و مردم تامین میکرد.
او میگوید که این ماجرای یکساله از روزی آغاز شد که برای صرف نهار به منزل مادربزرگش رفته بود. میز غذا از انواع و اقسام خوراکیها انباشته بود و به خوبی نشان میداد که چگونه مردم در جوامع پیشرفته امروزی به مصرف بیرویه عادت کردهاند.
او در بخشی از کتاب خود مینویسد: «نظام اقتصادی و روش زندگی ما براساس این فرضیه بنا شده است که به شکلی بی مهار و بینهایت میتوانیم مصرف کنیم. ولی واقعیت این است که منابع طبیعی ما به شدت محدود است. بنابراین روش زندگی و مصرف بیمهار نمیتواند همیشگی و پایدار باشد.»
وبسایت خبری رپلر یادآوری میکند که در سال ۲۰۱۲ فقط در کشور آلمان حدود هفت میلیون تُن موادغذایی سالم و قابل مصرف دور ریخته شد. یعنی هر شهروند آلمانی به طور میانگین در طول یک سال حدود ۸۲ کیلوگرم موادغذایی را به ظرفهای آشغال میریزد.
گرتا تاوبرت میگوید که در سالهای بحران اقتصادی اخیر در اروپا موضوع مصرف بیرویه و از سوی دیگر آگاهی از محدودیتها و ضعفهای سیستم اقتصادی موجود برجستهتر شدهاست.
او میافزاید: «مردم دریافتهاند که اجرای طرحهای موسوم به نجات اقتصادی کشورهای بحرانزده و یا روشهای اصلاح نظام اقتصادی اروپا راه حل نهایی نیستند. ما هنوز هم همان روشهای اقتصادی پیشین را پیش میبریم ولی مشخص شده است این سیستمهای موجود پایه و اساس سالم و پایداری ندارند.»
استدلالهای او شبیه به مطالبی است که دو نویسنده بریتانیایی به نامهای رابرت وادوارد اسکیدلسکی در کتاب خود به نام «چقدر کافی است؟» در سال ۲۰۱۳ مطرح کرده بودند. این دو نویسنده بریتانیایی معتقدند که حرص و طمع بینهایت برای داشتن و اندوختن پول و سرمایه بیشتر به مهمترین عامل در سیستم اقتصادی و روش زندگی امروزی بشر بدل شده است.
وبسایت خبری رپلر میافزاید که تحت تاثیر بحران اقتصادی سالهای اخیر علاوه بر نقد سیستم اقتصادی موجود، نظریههای مختلفی هم در مورد صرفهجویی و کاستن از مصرفگرایی افراطی مطرح شده است.
در کشورهای جنوب اروپا مثل یونان و یا اسپانیا که بیش از همه از پیامدهای بحران اقتصادی آسیب دیدهاند، جوانان روشهای جدیدی را برای تامین زندگی خود در پیش گرفتهاند. یکی روش موسوم به «بانک وقت» است که در آن هر فردی دانش یا حرفه خود را از طریق انجام کارهای موقت با کار یک فرد دیگر معاوضه میکند. مثلا در مقابل تدریس انگلیسی به فرزندان یک خانواده، پدر آن خانواده که تعمیرکار برق است وسایل برقی و یا سیمکشی خانه معلم زبان را تعمیر میکند.
گرتا تاوبرت در یک سالی که بدون هزینه کردن پول زندگی کرده روشهای گوناگونی را برای کاهش مصرف آموخته است و میگوید: «مسلماً من بسیاری از این روشها را در زندگی خود به کار میبندم ولی در عین حال خوشحالم که پس از پایان آن تجربه یکساله دیگر مجبور نیستم با آن دشواریها و محدودیتها زندگی کنم.»