به جنگلهاي مرده « نه » بگوييم !

در يك دهه اخير نگاه بسياري از مردم جهان به سوي چالش هاي پيش روي محيط زيست كره زمين چرخيده است؛ امروزه مشكلات فراواني گريبان جوامع بين المللي را گرفته به طوري كه آثار و نتايج آن روز به روز عميق و عميق تر مي شود. درك اين موضوع كه روزانه بيش از 45 هزار نفر در جهان جان خود را به دليل گرسنگي از دست مي دهند، سخت و پيچيده است؛ اين در حالي است كه شوربختانه 38 هزار نفر آن كودك هستند!

ما در جهاني زيست مي كنيم كه مرز 7 ميليارد نفر را رد كرده و بر اساس پيش بيني هاي صورت گرفته تا سال 2050 به مرز هشت و نيم ميليارد نفر خواهيم رسيد اما هنوز براي حل مشكلات پيراموني خويش چاره اي جز چنگ زدن به منابع طبيعي را نيافته ايم؛ بر بنياد آمار رسمي منتشر شده از سوي مراكز علمي معتبر جهان روزانه 130 گونه جانوري و گياهي به دلايلي همچون از بين رفتن زيستگاه و تغييرات آب و هوايي از بين مي روند.

از بين رفتن تنوع زيستي زمين خطري است كه بدون شك سلامتي تمامي انسانها را به خطر انداخته و لحظه اي درنگ در اين موضوع كه روزانه 45 هزار هكتار از جنگلهاي جهان بهره برداي و يا نابود مي شوند؛ اين زنگ خطري است براي تمامي كشورهاي جهان تا براي توقف چالش عظيم جنگل زدايي اقدامي سزاوارانه را در دستور كار خويش قرار دهند.

لازم به ذكر است كه از بين رفتن پوشش جنگلي ميزان سيل را افزايش مي دهد، روند فرسايش خاك را تسريع مي كند، مانع تغذيه سفره هاي آب زيرزميني مي شود و حيات تمامي زيستمندان زمين را با خطري جدي روبرو مي سازد؛ اين در حالي است كه جنگلهاي زنده در تنظيم آب و هوا، حفظ چرخه آب و ترميم پايداري خاك نقشي انكار نشدني را ايفا مي كنند.

از سوي ديگر گرمايش جهاني و تغييرات اقليمي سبب دگرگوني هاي بسياري بر روي كره زمين شده است كه در حال حاضر و بر اساس نتايج رسمي منتشر شده از سوي پايگاه مديريت خشكسالي  كشور تنها حوزه زاگرس تا يك و نيم درجه سانتي گراد در سال آبي 90ـ91 نسبت به ميانگين دراز مدت با افزايش دما روبرو بوده است؛ اين در حالي است كه بر اساس همين آمار اكثر نقاط زاگرس با خشكسالي متوسط رو به شديد روبرو شده اند.

در سال هاي اخير عقب نشيني جنگلهاي زاگرس يكي از مهمترين دلايل افزايش دما و خشكسالي هاي كم سابقه بوده است؛ تبديل جنگلهاي زنده به زمين هاي كشاورزي شايد در نگاه نخست سودآور و راهگشا باشند اما در نهايت به دليل از بين رفتن پوشش جنگلي، خاك خاصيت پايداري خود را به مرور زمان از دست مي دهد؛ در اين بين بد نيست بدانيم كه يك هكتار خاك حاصلخيز حاوي 300 ميليون زيستمند همچون بي مهرگان، حشرات ريز، كرمها و ...است كه با وجود جنگلها مي توانند اصول خاك را حفظ نمايند.

اگر ما انسانها به دنبال پيشرفت هاي مفيد اقتصادي هستيم بايد بدانيم كه تنها يك راه براي اين آرزوي وجود دارد و آن پيروي از قوانين طبيعت است؛ وقت آن رسيده است كه در نوع نگرش خود، جهان گرايي را وارد كرده و به استفاده از انرژی هاي تجدید شونده اي همچون « خورشيد و باد » مشتاق شده و اصول حفاظت از جنگلها را بيش از پيش افزايش دهيم. امروزه بسياري از كشورهاي جهان براي حفاظت و احياي جنگلهاي خويش برنامه ريزي اصولي كرده اند كه در اين بين مي توان از كشوري همچون كره جنوبي نام برد كه در حال احياي جنگلهاي خويش است و يا كشوري همچون چين كه در برنامه ريزي هاي كلان خود قصد دارد تا سال 2050 ميلادي 40 ميليون هكتار جنگل كاري نمايد.

اما آيا اين راه منطقي و درستي است كه ما درخت بكاريم اما خود را ملزم به توقف فعاليتهاي آلاينده خويش نكنيم؟ آنچه شفاف به نظر مي رسد اين است كه مبارزه با جنگل تراشی سریعترین و کم هزینه ترین راه دستیابی به کاهش انتشار گاز های گلخانه ای و گرمایش جهانی است اما بايد براي تغييرات اساسي در مصرف سوخت هاي فسيلي خودمان را مهيا سازيم.

اين حقيقتي انكار نشدني است كه حفظ جنگلها به حفظ تنوع زیستی و تامین معیشت زندگی جوامع محلي در جهان منجر خواهد شد. به ديگر سخن، تنها راه نجات محيط زيست زمين از تلاطم هاي ناگهاني،حفظ جنگلهاست و ما نيز بايد از جنگلهاي سرزمين خويش حمايت كرده و اين را باور كنيم كه ارزش جنگلهاي زنده بيش از چوب هاي مرده است.

Posted in: دسته‌بندی نشده