درد مشترک کشورهای آسیای میانه مدیریت نادرست منابع آب است
مشکل دریاچه آرال مانند بسیاری از دریاچه ها و تالاب ها ، مدیریت نادرست منابع آب است. شاید زمانی که آرال پر آب بود و رودخانه های بزرگی مثل آمودریا و سیر دریا به آنجا سرازیر بود همه به این فکر بودند که چگونه می شود از این آب برای رونق کشاورزی استفاده کرد و چگونه می شود از هرز رفتن این آب جلوگیری کرد. بنا بر این هیچوقت فکر نکردند که اگر این آب به آرال نرسد چه عواقبی در انتظار آنها خواهد بود
اکنون با خشک شدن بخش وسیعی از دریاچه آرال مشکلات زیست محیطی و پدیده گرد و غبار آشکار شده است. از طرفی احداث سدها و انحراف آب دو رودخانه بزرگ آمودریا و سیر دریا و کشاورزی در بالا دست دریاچه مردمی را به کشاورزی مشغول کرده است که گرفتن آب از آنها و رها کردن ... “نیم نگاهی به دریاچه آرال”
Kazakhstan, Kyzylorda, / 21-25 May 2017
1. Background
Working Party 1.01.13 and the IUFRO Working Group 1.06.00 co-organized the Business Meeting on “Forest and Landscape Restoration Mechanism (FLRM) for developing the next phase of the current project in Northeast and Central Asia” during the IUFRO-AO Congress held in Beijing in October 2016. At the Meeting, the experts from CA countries (Kazakhstan, Kyrgyzstan, Uzbekistan), DPR of Korea, Mongolia, FAO, NIFoS and NEAFF participated. FAO introduced the FLRM sponsored by Korea Forest Service, which is a holistic approach working for restoring degraded landscapes in a balance of the ecological, social, economic and cultural benefits of forests and trees securing human wellbeing, and mentioned that FAO has a plan to develop FLRM projects in Central Asia in 2017 and it is necessary to develop the project contents in the regional level. The participants from CA countries commonly addressed the socioeconomic issues caused ... “Special report of visiting the Aral sea, Kazakhstan- بازدید از دریاچه آرال (اردیبهشت 1396)”
کشور چین اخیرا برای گذر زودهنگام از بحران آلودگی هوا در یکی از شهرهای خود، دست به اقدامی ابتکاری برای احداث برج های سبز زده است که ترکیبی از ساختارهای معماری را شامل میشود. در برج های عمودی چین مجموعاً یک هزار و ۱۰۰ درخت و ترکیبی از ۲ هزار و ۵۰۰ بوته و گیاه وجود دارد که قادر اند سالانه ۲۵ تن دیاکسید کربن و تولید روزانه ۶۰ کیلوگرم اکسیژن به همراه داشته باشند. ... “احداث جنگل عمودی برای مقابله با آلودگی هوا”
مروری بر وضعیت موجود تالابهای ایران نشان میدهد که بسیاری از آنها بر اثر مدیریت نادرست، از جمله بهره برداری نامطلوب آب ، تغییر و تبدیل کاربری اراضی، سدسازی، اجرای طرحهای عمرانی در حوضه های آبخیز بالادست تالاب، حفر چاههای غیر مجاز، برداشت بیش از حد از آبهای زیر زمینی و سرانجام کم آبی و خشکسالی، دچار تغییرات شگرفی در وضعیت هیدرولوژیکی خود شده اند. این تغییرات غیرمعمول سبب شده که برخی از تالابها که بسترشان خشکیده یا در حال خشکیدن است به کانون تولید گرد و غبار تبدیل شوند. از این رو در این پروژه ملی تحقیقاتی ﺳﻌﻲ ﺑﺮﺁﻧﺴﺖ تا ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺭﻭﻧﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ فیزیکی تعدادی از تالابهای بین المللی در استانهای فارس ، آذربایجان غربی، اصفهان، خوزستان و کرمان ﺩﺭ ﻳﻚ ﺩﻭﺭﺓ ﺯﻣﺎﻧﻲ ۲۰ تا ۳۰ ساله عوامل مهم تاثیرگذار بر خشکیدگی تالابها، فرایند تغییرات به وقوع پیوسته در سطح تالابها و کاربری های اطراف آن و همچنین ... “بررسی روند خشکیدگی تالابهای ایران و نقش آنها در تولید گرد و غبار (پروژه تحقیقاتی ملی)”
مصاحبه با روزنامه قدس
قدس آنلاین/مریم احمدی شیروان: کم توجهی یا بیتوجهی به قوانین طبیعت، نشانگر بروز اوضاعی است که امروز در عرصه منابعطبیعی و محیط زیست با آن مواجهیم. آلودگی هوا در کلانشهرها، فرسایش بادی و آبی خاک در عرصههای طبیعی، بحران آب و افت شدید آبخوانها، فرونشت زمین، تخریب روز افزون مراتع و جنگل ها، گستردگی شورهزارها و کویرها و نهایتاً تاخت و تاز ریزگردها و سایر فرآیندهای ویرانگر بیابانزایی از جمله نمونههای عینی کم توجهی به منابع طبیعی و محیط زیست هستند.
در گفتوگو با دکتر محمد خسروشاهی، رئیس بخش تحقیقات بیابان موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور به ابعاد گوناگون این پدیده ویرانگر پرداختیم که در این فرصت کوتاه، بخشی از آن را از نظر میگذرانید:
چند سالی است که مسایل و مشکلات حوزه منابع طبیعی و محیط زیست ملموستر شده و صحبت از بحران میشود. بحران آب، بحران ریزگرد، بیابانی شدن ایران، خشک شدن تالاب ... “۵۶ میلیون هکتار از مراتع کشور فقیرند”
۳- احیاء و بازسازی اکوسیستم های بیابانی از طریق تقویت پوشش گیاهی وبهبود شاخصهای تنوع زیستی
عنوان اقدام /طرح / پروژه
ارزیابی توان سرزمین برای جنگلکاری در کانونهای بحرانی فرسایش بادی،
پژوهش در راستای افزایش تنوع گونه ای در عملیات مقابله با بیابانزایی و تثبیت ماسه های روان
بررسی توانایی گونههای گیاهی بومی و سازگار به زیستبوم بیابانی کشور از منظر ترسیب کربن و تولید اکسیژن،
بررسی و معرفی گونه های گیاهی مناسب عملیات بیولوژیک احیاء مناطق بیابانی
طرح توسعه کاشت گیاهان شورپسند و مقاوم به شوری با بهرهگیری از منابع آبهای شور و نامتعارف در مناطق بیابانی ،
طرح مدیریت و احیاء بیولوژیک مناطق مرطوب حاشیه پلایاها و دریا
اجرای پروژه های تحقیقی- ترویجی و الگویی در حوزه بیابان و بیابانزدایی.
طرح بررسی پتانسیل گیاه پالایی گیاهان شورپسند بومی در حذف آلاینده های زیست محیطی در مناطق بیابانی و سواحل با هدف توسعه کشت آنها
طرح پایش و ... “برنامه های بخش تحقیقات بیابان در سند چشم انداز ۱۴۰۴ و برنامه ششم توسعه کشور”
1- ارتقاء و تقويت خدمات پايش و نظارت در فرایندهای بیابانزایی در کشور
(اولويت ها )
طرح ايجاد سامانه پايش شاخص¬ها و معیارهای بیابانزایی
طرح احداث شبكه ايستگاههاي تحقیقاتی پایش گرد و غبار و رسوب سنجي فرسايش بادي در مناطق بياباني كشور،
پايش اثرات تغييرات اقليمي بر روند بیابانزایی در کشور،
بهبود نظام ارزيابي، اثربخشي و اولويت بندي پروژه هاي تحقيقاتي
طرح پايش معيارها و شاخصهاي بيابانزايي در کشور
طرح ارزیابی ریسک خطرات زیست محیطی فعالیتهای انسانی در مناطق بیابانی
پژوهش در زمینه صدمات ناشی از تغيير کاربريهاي مؤثر بر تخریب سرزمین و تشديد فرسايش
تدارك وتجهيز پايگاهها و ايستگاههاي ثبت دايمي ويژگيهاي مربوط به آب، خاك، گياه و اقليم در مناطق بياباني کشور
ارتقاء و استقرار نظام پايش، ارزيابي واثربخشي عملكرد و اقدامات اجرايي نهادهاي مرتبط بر اساس برنامه استراتژيك مهار ريزگردها
2- ارتقاء و توسعه روشها و فناوريهاي کنترل کانونهاي بحران فرسايش بادي و ريزگرد
تشكيل بانك اطلاعات ... “برنامه هاي بخش تحقيقات بيابان در سند چشم انداز 1404 و برنامه ششم توسعه کشور”
•چرا انتقاد پذیر نیستیم و فکر می کنیم کسی که عیب ما را به ما بگوید بدخواه ما است؟
•چرا بجای تلاش برای ارتقاء شایستگی خودمان، سعی می کنیم افراد شایسته را خراب کنیم؟
•چرا فکر میکنیم با صدقه دادن، خود را در مقابل اقدامات نابخردانه مان بیمه می کنیم.
•از دور اندیشی و برنامه ریزی عاجزیم و غالبا” دچار روزمرگی و حل بحران هستیم.
•در هر شرایطی منافع شخصی را به منافع جمع ترجیح میدهیم.
•در هر کاری اظهار نظر می کنیم و از گفتن نمی دانم شرم داریم.
•چرا مرده ها یمان را بیش از زنده ها یمان احترام می گذاریم.
• بخشی از فضای منزل را به مبل و میز نهار خوری اختصاص میدهیم ولی روی زمین می نشینیم و توی سفره غذا می خوریم.
•هنگامیکه به هدفمان نمی رسیم آنرا به حساب نصیب و قسمت یا سرنوشت و بد بیاری می گذاریم ولی هرگز به تجزیه ... “راستی چرا چنین است؟”
ما امروزه خانه های بزرگتر داریم اما خانواده های کوچکتر ؛ راحتی بیشتر اما زمان کمتر ،
مدارک تحصیلی بالاتر اما درک عمومی پایین تر ؛ آگاهی بیشتر اما قدرت تشخیص کمتر ،
درآمدهای بالاتر اما اصول اخلاقی پایین تر،
متخصصان بیشتر اما مشکلات نیز بیشتر؛ داروهای بیشتر اما سلامتی کمتر،
ساختمانهای بلندتر اما طبع کوتاه تر، بزرگراه های پهن تر اما دیدگاه های باریکتر،
فرصت بیشتر اما تفریح کمتر، تنوع غذای بیشتر اما تغذیه ناسالم تر؛ درآمد بیشتر اما طلاق بیشتر؛ منازل رویایی اما خانواده های از هم پاشیده،
بدون ملاحظه ایام را میگذرانیم، خیلی کم میخندیم، خیلی تند رانندگی میکنیم، خیلی زود عصبانی میشویم، تا دیروقت بیدار میمانیم، خیلی خسته از خواب برمیخیزیم، خیلی کم مطالعه میکنیم، اغلب اوقات تلویزیون نگاه میکنیم و کمتر تفکر و دعا میکنیم،
زندگی ساختن را یاد گرفته ایم نه زندگی کردن را؛ به زندگی، تنها سالهای عمر را افزوده ایم و نه ... “مغایرتهای زمان ما”
روزنامه «شرق» هشتم تیر ۱۳۹۵، گزارش میزگردی را منتشر کرد[1] که به مسئله انتقال آب در ایران پرداخته بود. متأسفانه باید گفت که آن دوستانِ آگاه، از ابراز واژه «بحران آب» در ایران وحشت داشتند. بله درست است که ایران همیشه با کمآبی مواجه بوده (که در چندین نوشتار به آن پرداختهام)، ولی اگر الان با چنین تنش شدید آبیای مواجه هستیم که ۳۴ هزار روستا تخلیه شدهاند؛ از حدود ۷۷۰ هزار حلقه چاه مجاز و غیرمجاز، تنها هفتدهم درصدِ آنها را پایش میکنیم (یعنی میدانیم آن حلقهها چقدر آب مصرف میکنند و از بقیه چاهها و برداشتها، اطلاع ... ... “تعارف در «بحران آب»”