پیش از این یک گزارش و عکس هایی از همایش بزرگ روز ملی دماوند در این تارنگار داشتیم. در زیر، گزارش دیگری را از دوست مان محمد موسوی می بینید.
جشن تیر گان و روز ملی دماوند
رینه، 17 تیر 1390
همایش جشن تیرگان و روز ملی دماوند (سیزدهم تیر ماه) که از هفت سال پیش در نزدیک ترین جمعه به 13 تیر در شهر رینه برگزار می شود، امسال در روز جمعه 17 تیر در سالن ورزش دانشگاه پیام نور شهر رینه برگزار شد. برگزارکنندگان همایش، انجمن کوه نوردان ایران (دفاتر شهرهای مازندران)- انجمن دوستداران دماوند- دیده بان کوهستان (دکا )- دانشگاه پیام نور رینه- بخشداری لاریجان- شورای اسلامی و شهرداری رینه بودند. شرکت تولیدی باران مازند بابل و شرکت بریان گوشت آمل به عنوان حامی، بخشی از هزینه های همایش را به عهده گرفتند. شرکت آب معدنی نوا نیز با آب معدنی رایگان از حاضران پذیرایی کرد.
از سال 1384 جشن تیرگان در سالن اداره فرهنگ و ارشاد رینه بر گزار می شد. اما دو سالی است که به پشتکار سازمان های مردم نهاد یادشده و همراهی و همکاری دانشگاه پیام نور رینه و شورا و شهرداری و بخشداری شهر، جشن تیرگان و روز ملی دماوند درگستره ای بزرگ تر و بسار باشکوه برگزار می شود. برنامه ی امسال که با استقبال بی نظیر دوستداران کوه و طبیعت همراه بود، در دو بخش انجام شد. از همان آغاز، تنوع شرکت کنندگان چشمگیر بود. علاوه بر شرکت کنندگان همیشگی، استادان، شاعران و پژوهشگران زمینه های زیست محیطی و طبیعت نبز حضور نمایان داشتند.
جوانان و خانواده ها بخش مهمی از حاضران را به خود اختصاص دادند و این را باید به فال نیک گرفت. بخش آغازین که از 10 بامداد تا 3 بعد از ظهر ادامه داشت، شامل غرفه های گوناگون بود. سیاه چادری که یاد آور کوچ و نشستنگاه عشایر سنگسر و سمنان بود، در گوشه ای جلب نظر می کرد. غرفه ی پوشاک سنتی و عشایری، صنایع دستی،آش دوغ سنتی سنگسری، کتاب های کوه نوردی و زیست محیطی و فروش آثار فرهنگی و موسیقایی از دیگر غرفه ها بود. استاد رحیم مولاییان در غرفه اش، کارگاه نقاشی به راه انداخته بود و کودکان و جوانان با ابزار هایی که از سوی برگزارکنندگان همایش تهیه شده بود، به نقش آفرینی پرداختند. هنرمندان استاد کامران کوهستانی و رفعت سادات موسوی در غرفه شان آثار خوشنویسی و هنری به نمایش گذاشته بودند و کتاب دماوند استاد نصرا له کسراییان در میان آن ها جلوه گری می کرد. برنامه ی دوم ساعت 20/3 عصر با خواندن آیاتی از قرآن آغاز شد. مکان همایش سالن ورزشی سرپوشیده ی دانشگاه پیام نور پذیرای بیش از 2500 نفر گشت. برای این مراسم 2000صندلی از آمل آورده شد، اما هنوز برنامه در آغاز راه بود که همه ی صندلی ها پر شد. همراهان و همنوردانی که ازآن پس می رسیدند، ناچار شدند در حاشیه ی سالن و یا روی پله ها بنشینند. مجری برنامه آقای هاشم پناه که خود از کوه نوردن است، با شعار آشنای کوه نوردان، “بی بیب هورا” و درخواست تکرار آن از سوی حاضران نوید برنامه ای متفاوت داد و برنامه با شوری شگفت انگیز آغازشد. دکتر کارور رییس دانشگاه پیام نور رینه، به جایگاه رفت و از ارتباط خود با دماوند، چنین سخن گفت: “هر بامداد به دماوند سلام می گویم و پاسخ می گیرم. دماوند همیشه نظاره گر و شریک غم ها و شادی های ایرانیان بوده، به پاس عظمت دماوند به همه ی عزیزان خوش آمد می گویم. این هم نشینی ها و هم اندیشی ها بهانه ای است تا غم خوار هم باشیم و ایران عزیز را سر بلند نگه داریم.” دکتر کارور آن گاه به حاضران مژده داد که دبیر خانه ی پژوهشکده ی دماوند شناسی گشایش یافت که با استقبال حاضران روبرو گشت. هدیه ای از سوی بر گزارکنندگان همایش برای دکتر کارور در نظر گرفته شد. آن گاه که مجری از پژوهشگر ارجمند تاریخ استاد دکتر حسن انوشه خواستند برای دادن هدیه ی دکتر کارور به جایگاه بیایند دریافتم چه گرانمایه مهمانانی در میان ما هستند. رییس دانشگاه پیام نور مازندران دکتر موحد منش نیز همراه با خوش آمدگویی به حاضران، چنین گفت: ” با این همه شور و این همه شوق، دماوند باید تبدیل به نمادی جهانی شود. در آینده شرکت سرمایه گذاری توسعه ی دماوند با کمک مردم و دوستداران توسعه ی منطقه تشکیل خواهدشد. این جشن باید در سال 1400 به جشن جهانی تبدیل شود.”
در بخش دیگر برنامه آقای سالاری نماینده ی شورای اسلامی شهر رینه از رینه به نام پایتخت کوه نوردی ایران یادکرد و خواستار برپایی باشکوه هرساله ی این جشن در رینه شد. فرماندار شهرستان آمل آقای اکبر زاده، از دماوند به عنوان اولین میراث طبیعی استان مازندران یاد کرد و گفت: ” چندین بار قله ی دماوند را فتح کردم و خدمت به دماوند را یک عبادت می دانم.” علی هاشمی چلاوی شاعر خوب مازندرانی دقایقی به شعر خوانی محلی پرداخت.
آن گاه نوبت به گروه موسیقی “سونات” به سرپرستی محسن بافنده و دوستان هنرمند جوان او رسید و نغمه هایی از موسیقی را به صورت کر همراه با ویولن و سازهای دیگر اجرا کردند. سپس استاد دکتر کهرم نام آشنای پهنه ی زیست محیطی و دوستدار فرهیخته ی طبیعت با تشویق جانانه ی حاضران به جایگاه رفت و سخن را چنین آغاز کرد :
“سلام دماوند، سلام رینه، سلام ایران”. “من از دماوند می خواهم سری را که همیشه میان ابرهاست، یک لحظه خم کند و دوستدارانش را که از ایران آمدند ببیند. دوستان! من سال گذشته خروارها نگرانی نثارتان کردم. از راه پیمایی چند هزارنفره به دماوند، برداشت هرروزه 500 کامیون پوکه معدنی از دل دماوند و از بین رفتن پوشش های گیاهی منطقه گفتم.گفتم اگر مواظب مواهب موروثی طبیعی مان نباشیم، همان بلایی بر سر دماوند خواهد آمد که بر سر بختگان، هیرمند و هامون، دریاچه ی ارومیه، تالاب انزلی و…آمد. اما امسال پیام من پر از خوشنودی است. یک ضرب المثل چینی می گوید یک سفر هزارکیلومتری با یک قدم کوچک شروع می شود. رینه گلی به جمالت، زنده باشی با مرکز دماوند شناسی. این ها به من نوید می دهد، ته دلم نسبت به آینده ی دماوند قرص است. هنگامی که شما تصمیم گرفته اید از آسایش تان بزنید، دل این شکاربان پیر پر از نور است. در فکر چاره ام؛ بیچاره آن کسی ست که در فکر چاره نیست. این قدمی بزرگ در حفظ نماد ملی و نماد سرافرازی ماست.”
دکتر کهرم با شعار زنده باد دماوند، زنده باد ایرانیان وطن دوست به سخنانش پایان داد.سخنان دکتر کهرم آن چنان همه ی حاضران را خوش آمد، که همگی به احترام این استاد و پژوهشگر دوستدار طبیعت به پا خواستند و با تشویقی جانانه به او خسته نباشیدگفتند.
دیگر بخش برنامه اجرای موسیقی گروه “بامداد” به سر پرستی نصرت ا له قاسمی از کوه نوردان قدیمی و از گروه کوه نوردی شهریار آمل بود. آقای قاسمی به دلیل هم نشینی با کوه، شعر هایی را که بیشتر سروده ی خود او و در ستایش کوه و طبیعت است، با دلدادگی ویژه ای می خواند.از جمله: ای هم نوردان/ گل های خندان/ ره به سوی قله ها کنید/ شور زندگی به پا کنید/ ساقی نرگس/ شادما نه بر خیز/ عاشقا نه گفتگو کنید آن گاه نوبت به شاهنامه خوانی استاد امیر صادقی رسید که با لباس و هیات فردوسی به روی سن رفت. استاد امیر صادقی روایت گر شاهنامه و یکی از سفیران فرهنگی ایران هستند. اجراهای پرشوری در کشورهای جهان، از جمله: دانشگاه جواهر لعل نهرو هندوستان، سوربن فرانسه، انجمن های فرهنگی اروپا و آمریکا، تاجیکستان و… داشته اند و به عنوان چهره ی ماندگار به یونسکو معرفی شده اند. استاد صادقی با سرمایه ی خود، ساختمانی چند طبقه در نظام آباد تهران به نام ” فردوسی سرای ایران” بنا نهادند. ایشان به دلیل عشق به دماوند و شرکت در همایش، سفر خود به آمریکا را یک هفته به تاخیر انداختند. استاد صادقی گفت:” تیرآرش تنها پرواز تیر نیست، آرش با این تیر می خواست اندیشه و فکر ما را پرواز دهد. دیگران می خواهند با آینده شان، گذشته شان را بسازند. مولانا یک خط شعر ترکی نگفت. ببینید در ترکیه چه جایگاهی دارد و چه بهره ای از او می برند. اما فردوسی زیر خروارها سنگ خفته است و می گوییم همه ی این داستان ها افسانه است و جومونگ و سوپرمن و… واقعیت است. این واقعیتی بزرگ است، تا قدمی به عقب بر نگردی، پرش خوبی به جلو نخواهی داشت.” استاد صادقی بخش هایی از داستان فریدون و سه پسرش، ایرج و سلم و تور را از شاهنامه با شکوه تمام اجرا کرد. به هنگام اجرای استاد صادقی سالن سراپا گوش شده بود و دل و جان به او سپرده بود.که گفته اند: سخن که از دل برآید لاجرم بر دل نشیند. پس از پایان برنامه ی ایشان، حاضران یکپارچه برخاستند و با تشویقی بی نظیرگرامی اش داشتند. سرمستی حاضران از شاهنامه خوانی استاد صادقی را از مهمانان برنامه جویا شوید. در بخش دیگر برنامه گروه موسیقی” نجما” به سر پرستی روزبه فرازمند نغمه هایی دلنشین از موسیقی سنتی را به زیبایی اجرایی کرد. در بخش هایی از این اجرا، آهنگ های محلی “ربابه جان” و ” دگر نمبه ته محله” نواخته و خوانده شد که با استقبال خوب شنوندگان روبروشد. خوانش “شعر دماوند” سروده ی استاد منوچهر اسکندری، آموزگار شعر و هنر و اخلاق از برنامه های جشن بود که به دلیل فشردگی برنامه، توفیق شنیدن آن نصیب حاضران نشد. همچنین قرار بود آقای عباس محمدی مدیر دیده بان کوهستان( دکا ) برای حاضران سخنرانی کنند و همچنین انجمن دوستداران دماوند گزارشی از دشت شقایق و کارهای انجام شده در راستای آگاهی بخشی برای حفظ این گونه ی کمیاب را به شنوندگان ارایه کند. و نیز بیانیه ی همایش خوانده شود که به دلیل کمبود زمان ، این برنامه ها اجرا نشد. در بخش پایانی همایش، گروه موسیقی” ری را” به سرپرستی هنرمند ارجمند آقای بلبلی، فرزند بانوی نقاش زنده یاد “مکرمه قنبری” قطعاتی چون “وطن ای سر مستی من”، “گل مریم” و… را با دلنشینی اجرا کرد و در پایان “سرود ای ایران” را با همراهی حاضران به پا خاسته، با شکوه تمام اجرا نمود.
همین که واپسین نغمه های موسیقی نواخته شد، بارش آب از هرسو و کنار آغازگشت و برنامه ی آب پاشان ولوله ای شورانگیز درمیان همه از پیر و جوان بر پا کرد. ماشین آب پاشی که پیشاپیش بر درگاه سالن ایستاده بود، بر سر همه آب می ریخت. خواه کودک و نوجوان و خواه پیر و میان سال. به راستی که شوری شگفت انگیز از سرخوشی و شادمانی، دوستداران دماوند را فراگرفت. جای همه ی شما خالی و به امید دیدار تا تیر 91 .