پیش از این چند باری گلایه کرده بودم که متاسفانه در ایران مدیران بخش های مختلف دولتی و نیمه دولتی و کمی دولتی و غیردولتی بیشتر از پژوهشگران و دانشگاهیان پیرامون تغییرات اقلیمی اظهار نظر می کنند. این یک معضل اساسی است. برای همین هم خواندن خبری مثل مطلب زیر کمی خوشحالم می کند و امیدوارم سایر دوستان محقق نیز به عرصه ی گفتگو و اظهارنظر در این حوزه وارد شوند.
ضمنا قبل از خواندن این مطلب شاید بد نباشد نگاهی به این نمودار (لینک) بیندازید.
تصویر فوق روند دمای شبانه در ایران را نشان می دهد.
خبرگزاری مهر: عضو هیئت علمی گروه جغرافیای دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجفآباد اصفهان گفت: آهنگ افزایش دمای ایران چند برابر آهنگ گرمایش جهانی است بنابراین کشور ما به مراتب بیش از سایر کشورها در معرض اثرات نامطلوب گرمایش جهانی قرار دارد.
مجید منتظری در گفتگو با خبرنگار مهر بیان داشت: متوسط دمای کل جهان 15 درجه سانتیگراد است که بر اساس تحقیقات اخیر مشاهده شده که حدود شش دهم درجه سانتیگراد بر متوسط دمانی کل جهان افزایش یافته است.
وی اظهار داشت: به دنبال افزایش دما با مشکلات عدیدهای در زمینه مدیریت آب مواجه شدیم که مدیران، سیاستگذاران و برنامهریزان محیطی باید جدیتر در این مسئله وارد شوند.
عضو هیئت علمی گروه جغرافیای دانشگاه آزاد واحد نجفآباد اصفهان انتشار گازهای گلخانهای ناشی از فعالیتهای بشری را عامل اصلی افزایش دما، به ویژه دمای حداقل (شبانه) دانست و تصریح کرد: در مناطقی مثل ایران که در عرض 30 درجه و در کمربند خشک جنب حارهای قرار دارند، آهنگ روند دمای شبانه شیب تندی داشته است.
وی ادامه داد: بر اساس تحقیقات و بررسیهایی که با هدف آشکارسازی روند دماهای سالانه ایران در طی چند دهه اخیر در این دانشگاه صورت گرفت، مشخص شد که دمای حداقل (شبانه) در ایران طی 50 سال گذشته، 2.2 درجه سانتیگراد افزایش یافته و 68 درصد از وسعت کشور در معرض افزایش دمای شبانه قرار دارد.
منتظری افزایش دمای شبانه را یک معضل جهانی خواند و افزود: آهنگ روند دمای بیشینه (حداکثر) 45 صدم درجه در طی نیم سده گذشته بوده که این میزان حدود یک چهارم روند دمای شبانه است.
وی اضافه کرد: دمای روزانه طی این دوره در 37.5 درصد از وسعت کشور روند افزایشی داشته و این در حالیست که آهنگ روند افزایشی دمای متوسط 1.3 درجه بوده و 31.5 درصد از وسعت کشور را فرا گرفته است.
عضو هیئت علمی گروه جغرافیایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجفآباد اصفهان گفت: روندهای افزایشی اغلب در نواحی پست و کم ارتفاع مرکزی و جنوب شرقی مشاهده شده و روند کاهشی بیشتر در مناطق کوهستانی به ویژه بر رشته کوههای البرز و زاگرس منطبق است.
منتظری در زمینه پدیده گرد و غبار اظهار داشت: این پدیده که فراوانی آن در سالهای اخیر رو به افزایش است با شناخت ساختار سینوپتیکی این پدیده و همچنین مشخص کردن کانونهای گرد و غبار میتوان با اجرایی کردن یک برنامه 10 تا 15 ساله اثرات سوء معضل گرد و غبار را تا حد قابل قبولی کاهش داد.
وی گفت: در سالهای اخیر کمتر محقق علوم محیطی است که بحث گرمایش جهانی را نشنیده و یا با آن آشنا نباشد به گونهای که حتی بسیاری از مردم عادی نیز تغییر اقلیم و گرمایش جهانی را به طور ملموس به صورت پدیدههایی چون تغییر کیفیت و نوع بارش از شکل جامد به مایع و کاهش شدت سرماهای زمستانی و ماندگاری برف در سطح معابر شهری حدس زدهاند.
عضو هیئت علمی گروه جغرافیای دانشگاه آزاد نجفآباد تصریح کرد: هر چند اکنون بروز پدیده گرمایش جهانی مورد پذیرش اکثریت دانشمندان قرار گرفته اما شدت و نحوه اثرگذاری آن بر محیطهای طبیعی کره زمین یکسان نیست بنابراین در صورتیکه مطالعه تغییرات دما به صورت پهنهای انجام پذیرد امکان مقایسه این تغییرات در بخشهای مختلف یک پهنه وجود خواهد داشت.