الف) دو گزارش و نقشه ای که اینجا و اینجا می توانید آن ها را مشاهده کنید نشان می دهند که حوضه ی آبخیز دریاچه ی ارومیه در پایان خرداد سال جاری شرایط ترسالی قرار دارد.
ب) از آنجا که در پاییز سال گذشته میزان بارندگی در سطح کشور به میزان قابل توجهی پایین تر از میانگین بلندمدت بوده است به نظر می رسد بخش عمده ای از این ترسالی ناشی از بارندگی شش ماه گذشته باشد. بر اساس داده های سازمان هواشناسی بارندگی پاییز 89 نسبت به سال قبل در ایستگاه ارومیه حدود 50% و در ایستگاه تبریز حدود 60 % کاهش داشته است که ادعای فوق را تایید می کند. به عبارت دیگر در شش ماه گذشته بارندگی قابل توجهی در حوزه ی آبخیز دریاچه رخ داده است.
پ) بر اساس نموداری که می توانید آن را در صفحه ی دوم این گزارش مشاهده کنید، درصد بارندگی مهر تا خرداد 1390 برای دو استان آذربایجان شرقی و غربی نسبت به میانگین بلندمدت به ترتیب حدود 90 و 100 درصد است گرچه بر اساس نمودار صفحه ی سوم نسبت به سال گذشته کاهش داشته است. این بدان معنا است که در دو سال گذشته میزان بارندگی در حوضه ی آبخیز دریاچه بیشتر از میانگین بلندمدت بوده است.
پ) آخرین مشاهدات مرتبط با تراز سطح آب دریاچه ی ارومیه کاهشی بیش از یک متر (تا دو متر) را پایان بهار 1390 نشان می دهد (لینک). مساحت دریاچه نیز کاهش داشته است (لینک).
ت) بر اساس گزارش فائو از پیش بینی شرایط بارندگی در سال های پیش رو، دریاچه ی ارومیه در منطقه ای قرار دارد که پیش بینی می شود تحت تاثیر تغییرات اقلیمی قرار بگیرد و از نظر میزان بارش افت کند.
به بیان ساده در طی دو سال گذشته در حوضه آبخیز دریاچه ارومیه بارندگی قابل قبولی داشته ایم و در عین حال به صورت متوسط روند کاهشی تراز سطح آب و مساحت دریاچه حفظ شده است. این در حالی است که بر اساس گزارش فائو پیش بینی می شود منطقه ای که دریاچه در آن قرار داد از نظر بارندگی در آینده نامطلوب باشد.
این مشاهده گرچه تنها به یک دوره ی خاص محدود است اما به عنوان یک شاهد طبیعی ارزش بسیاری برای بررسی دارد. اینکه چرا ارتباط میان تغییرات بارندگی با نوسانات تراز سطح آب دریاچه ی ارومیه به مرور زمان کاسته می شود به صورتی که انگار یک بافر میان باران و دریاچه قرار گرفته است و یک ارتباط طبیعی را دچار اختلال کرده است.
این بافر چیست و چگونه عمل می کند؟ این سوالی است که شاید حیات دریاچه در گرو یافتن پاسخ صحیحی به آن باشد.