آیین نامه اجرایی قانون معادن ایران-1

فصل اول- اکتشاف                                                                                                                                                                        
    

ماده
1 –

انجام هر نوع عملیات اكتشاف معدنی توسط بخش دولتی ، تعاونی و خصوصی (ایرانی –
خارجی) مستلزم دریافت پروانه اكتشاف از وزارت معادن و فلزات است.

ماده
2-
حداكثر وسعت محدوده هر پروانه اكتشاف (40 كیلومتر) مربع است.
    تبصره 1: وسعت
محدوده پروانه اكتشاف نباید برای مواد معدنی طبقه یك از (6) و سنگ های تزئینی از
(4) كیلومتر مربع تجاوز نماید.
    تبصره 2: در موارد خاص با تائید وزیر معادن و
فلزات وسعت بیشتری برای اكتشاف تعیین می گردد.

ماده 3-
مدت اعتبار پروانه
اكتشاف از تاریخ صدور یكسال می باشد. تبصره: در مورد معادن طبقه (2) حسب مورد با
تشخیص وزارت معادن و فلزات این مدت تمدید خواهد شد.

ماده 4-
كلیه اشخاص
حقیقی و حقوقی متقاضی پروانه اكتشاف می باید در خواست خود را طبق فرم مربوط كه توسط
وزارت معادن و فلزات در اختیار آنها قرار خواهد گرفت به انضام مدارك و نقشه های
مربوط ، به وزارت معادن و فلزات تسلیم و رسید دریافت دارند.
تبصره 1: متقاضیان
پروانه اكتشاف مواد معدنی طبقه یك و سنگ های تزئینی مكلفند نوع ماده معدنی مورد نظر
خود را در فرم درخواست ذكر كنند.
تبصره 2: اشخاص حقیقی موضوع این ماده باید به
سن رشد رسیده باشند.

ماده 5- وزارت معادن و فلزات تقاضای رسیده را باقید
ساعت و روز دریافت  ، ثبت و رسید آن را به متقاضی ارایه خواهد نمود.
تبصره
: وزارت معادن و فلزات مكلف است زمان و تاریخ وصول درخواست را بر روی یك نسخه از
نقشه های تحویل شده توسط متقاضی  ، ثبت نموده و پس از امضاء و مهر  ،
بلافاصله در اختیار در خواست كننده قرار دهد.

ماده 6-

وزارت معادن و فلزات
پس از تطبیق محدوده مورد درخواست با كالك مربوط  ، در صورت آزاد بودن تمام یا
قسمتی از محدوده مورد تقاضا  ، محدوده مورد درخواست را در قسمت آزاد به نام
متقاضی حفظ می كند و حداكثر ظرف (7) روز اداری مشخصات محدوده ثبت شده را به وی
ابلاغ می نماید.

تبصره : محدوده آزاد محدوه ای است كه جهت انجام امور اكتشافی
ویا بهره برداری ثبت نشده باشد.

ماده 7- متقاضی اكتشاف مكلف است حداكثر ظرف
(2) ماه از تاریخ اعلام ثبت محدوده  ، نسبت به انجام موارد زیر اقدام و مراتب
را همراه با مدارك مربوط به وزارت معادن و فلزات ارسال كند. در غیر این صورت حقوق
مربوط به قبول و ثبت تقاضا برای صدور پروانه اكتشاف منتفی و محدوده مجددا آزاد تلقی
می شود.

الف)
تكمیل و ارایه تعهد نامه مربوط به انجام عملیات اكتشاف طبق اصول فنی و رعایت ضوابط
و شرایط وزارت معادن و فلزات
ب)معرفی مسئول فنی عملیات.

ماده
8- وزارت معادن و فلزات حداكثر ظرف (2) ماه از تاریخ دریافت مدارك موضوع
ماده (7)

آیین نامه  ، با رعایت ماده (24) قانون معادن  ، نسبت به انجام عملیات
میله گذاری ( با حضور متقاضی یا نماینده وی و مسئول فنی عملیات ) و بررسی مدارك و
اسناد ارایه شده اقدام و در صورت نداشتن نواقص  ، اجازه تهیه طرح اكتشاف بنام
متقاضی صادر می نماید.
    تبصره : متقاضی مكلف است حداكثر ظرف (2) ماه پس از انجام
عملیات میله گذاری نسبت به تهیه طرح اكتشاف در قالب دستور العمل ارایه شده از سوی
وزارت معادن و فلزات اقدام نماید  ، در غیر این صورت حق تقدم او از بین خواهد
رفت .

ماده 9- وزارت معادن و فلزات طرح اكتشاف را بررسی و در صورت نیاز به
بازدید از محدوده طرح  ، نسبت به اعزام كارشناس به محل عملیات اقدام می كند.
در صورتی كه طرح با ضوابط این آیین نامه و دستور العمل مربوط منطبق باشد ، حداكثر
ظرف مدت بیست روز پروانه اكتشاف بنام متقاضی صادر می شود  ، در صورت وجود نقص
در طرح اكتشاف  ، متقاضی حداكثر (1) ماه فرصت دارد تا رفع نقص نماید.

ماده 10-
دارنده پروانه اكتشاف مكلف است در مهلت مقرر و در محدوده مورد عمل
خود عملیات اكتشافی را طبق مفاد این آیین نامه  ، طرح اكتشافی مصوب و مقررات
عمومی انجام دهد.

ماده 11- وزارت معادن و فلزات می تواند با استفاده از فن
آوری پیشرفته اكتشاف  ، مطالعات كلان و ناحیه ای را در مورد شناسایی پتانسیل
های معدنی انجام دهد  ، چنانچه در نتیجه مطالعات اكتشاف مقدماتی در ناحیه به
ماده یا مواد معدنی برخورد كند كه مستلزم انجام عملیات اكتشاف سیستماتیك و گسترده
تر باشد به ترتیب زیر عمل كند:

الف)
چناچه ناحیه آزاد باشد و وزارت معادن و فلزات بخواهد راسا و یا از طریق سازمان های
تابعه و یا شركت های دولتی تحت پوشش عمل نماید  ، پروانه اكتشاف با رعایت مفاد
آیین نامه صادر خواهد شد.
ب) چنانچه ناحیه مورد نظر در بر گیرنده محدوده عملیات
معدنی اشخاص حقیقی یا حقوقی بوده باشد ، به گونه ای كه ادامه عملیات فعالیت های او
را مختل نماید،  وزارت معادن و فلزات اكتشاف ناحیه را به دارنده پروانه
عملیات واگذار می كند، در این صورت وی باید ظرف مدت (6) ماه طرح لازم برای
ادامه عملیات را تهیه و عملیات اكتشاف را شروع نماید ، در غیر این صورت وزارت معادن
و فلزات با حفظ حقوق دارنده پروانه عملیات ، نسبت به ادامه انجام عملیات اكتشاف
تصمیم گیری می نماید.
تبصره : عملیات معدنی عبارت است از اكتشاف ، تجهیز ،
استخراج و كانه آرایی.

ماده
12-
هر شخص حقیقی در یك زمان می تواند یك پروانه اكتشاف داشته باشد. اشخاص حقوقی در
صورت تائید صلاحیت فنی و مالی از سوی وزارت معادن و فلزات ، می توانند پروانه های
متعدد داشته باشند.

ماده 13- پروانه اكتشاف در مدت اعتبار با رعایت مفاد
این آیین نامه ، با موافقت وزارت معادن و فلزات فقط برای یك بار قابل انتقال است .
انتقال گیرنده متعهد و ملزم به انجام كلیه تعهدات انتقال دهنده می باشد. تبصره :
قائم مقام قانونی اشخاص نظیر بانك ها كه به طور قهری حقوق مربوط به پروانه اكتشاف
به آنها انتقال داده می شود ، در هر حال می توانند از مزایای این ماده استفاده
كنند.

ماده 14- اكتشاف كننده موظف است پس از خاتمه عملیات اكتشاف با رعایت
این آیین نامه ، گزارش جامعی كه حاكی از پایان عملیات بوده و به امضاء اشخاصی كه
قسمت های مختلف آن را تهیه نموده اند رسیده باشد  ، تهیه و همراه با اسناد ،
مدارك و اطلاعات زیر به وزارت معادن و فلزات تسلیم و رسید دریافت دارد:

الف
) حجم عملیات اكتشافی انجام شده سطحی و زیر زمینی از قبیل راهسازی ، احداث ساختمان
، خاك ریزی و خاك برداری ، حفر ترانشه ، چاهك و چاه ، تونل اكتشافی و غیره با ذكر
هزینه های انجام شده .
ب) مقدار مواد ناریه و مصالح بكار رفته از قبیل چوب ،
آهن و نظایر آن با ذكر بهای آنها.
ج) هزینه آزمایش های كانه آرایی و فر آوری ،
تست های صنعتی و سایر هزینه ها.
ﻫ) گزارش پایانی عملیات ، شامل نوع و انواع
مواد معدنی ، میزان ذخیره قطعی و احتمالی و عیار متوسط ماده معدنی كشف شده و مدارك
مربوط در مورد نحوه محاسبه مقدار ذخیره آن به انضمام كلیه نقشه ها و نتایج آنالیز
نمونه ها .
و) گزارش مطالعه فنی – اقتصادی اولیه و نتایج آن در قالب فرم های
ارایه شده از سوی وزارت معادن و فلزات .
در صورت عدم ارایه گزارش پایان عملیات
اكتشاف توسط دارنده پروانه اكتشاف در مهلت مقرر ، پروانه اكتشاف وی از درجه اعتبار
ساقط بوده و وزارت معادن و فلزات تعهدی در قبال هزینه های به عمل آمده
ندارد.

ماده
15-
در مواردی كه به علت نقص عملیات و عدم توانایی دارنده پروانه اكتشاف ، و یا به
هر علت دیگری پروانه اكتشاف لغو شود و از نظر كارشناسی ادامه عملیات اكتشاف ضرورت
داشته باشد ، وزارت معادن و فلزات می تواند با رعایت آیین نامه معاملات دولتی ، با
انتخاب سازمان ها و شركت های دولتی تابعه ، و یا اشخاص حقیقی و حقوقی دیگر عملیات
اكتشاف را تكمیل و در صورت كشف معدن ، گواهی نامه كشف به نام عامل منتخب صادر
نماید.

تبصره
: عامل منتخب موظف به پرداخت هزینه های مرتبط به عمل آمده توسط دارنده پروانه
اكتشاف به قیمت روز می باشد.

ماده
16-

وزارت معادن و فلزات پس از وصول گزارش خاتمه عملیات اكتشافی حداكثر ظرف (2) ماه
با مطالعه گزارش مزبور و اعزام گروه كارشناس فنی ، انطباق گزارش اكتشاف كننده و
عملیات انجام شده توسط وی را با مفاد این آیین نامه تطبیق نموده و در صورت تائید ،
گواهی نامه كشف به نام او صادر می نماید.

تبصره
: محدوده گواهی كشف ، شامل محل هایی خواهد بود كه طبق مفاد این آیین نامه در آنجا
عملیات اكتشاف انجام گرفته و وجود ذخایر اقتصادی در آن محدوده تائید شده است .
هزمان صدور گواهی كشف مابقی محدوده پروانه اكتشاف آزاد می گردد.
تبصره 2: در
صورتی كه بهره برداری از هر یك از مواد معدنی مكشوفه به طور مستقل امكان پذیر باشد
، با توجه به میزان ذخیره و محاسبات فنی و اقتصادی از لحاظ بهره برداری برای هریك
از مواد معدنی در محدوده مشخص ، گواهی كشف جداگانه ای صادر خواهد شد.
تبصره 3:
درصورتی كه عملیات اكتشافی منجر به صدور گواهی كشف نشده باشد پروانه اكتشاف خودبه
خود لغو و صاحب آن حق و حقوق بعدی نخواهد داشت .
تبصره 4 : در صورتی كه وزارت
معادن و فلزات ذخیره اكتشاف شده را جهت صدور گواهی كشف كافی نداند ، می تواند برای
ذخیره قطعی كشف شده ای كه مورد تائید می باشد اجازه برداشت صادر نماید . بدیهی است
در این صورت حقوق دولتی طبق مفاد این آیین نامه دریافت خواهد شد.

ماده17-
چنانچه گزارش یا عملیات اكتشافی پس از تطبیق با مواد این آیین نامه ناقص باشد ،
وزارت معادن و فلزات مهلت مناسبی تعیین خواهد نمود تا اكتشاف كننده نسبت به رفع نقص
اقدام نماید و اگر در خاتمه این مهلت ، رفع نقص نگردد ، پروانه اكتشاف از درجه
اعتبار ساقط می شود و امتیازی برای دارنده آن منظور نخواهد شد.

ماده 18-

در
صورتی كه دارنده گواهی كشف بخواهده گواهی كشف را به دیگری واگذار نماید ، باید قبل
از انقضای مهلت مقرر در ماده (7) قانون معادن ، درخواست خود را همراه با توافقنامه
طرفین مشخصات كامل انتقال گیرنده به وزارت معادن و فلزات تسلیم كند . وزارت مزبور
در صورت تائید موضوع با انتقال گواهی كشف موافقت نموده ، مراتب را جهت تنظیم سند
صلح یا انتقال اعلام می نماید . تاریخ تنظیم سند ، تاریخ رسمی انتقال گواهی كشف
تلقی می شود و انتقال گیرنده موظف است رونوشت سند مزبور را جهت ثبت مراتب به وزارت
معادن و فلزات ارایه كند .

ماده 19- حمل مواد معدنی حاصل از عملیات اكتشافی
توسط دارنده پروانه اكتشاف جهت انجام آزمایشات لازم با اجازه وزارت معادن و فلزات
با پرداخت حقوق دولتی مجاز است.

تبصره
1: مقدار نمونه برداری برای انواع مواد معدنی توسط وزارت معادن و فلزات تعیین می
شود.
تبصره 2: اكتشاف كننده می تواند پس از خاتمه عملیات اكتشافی با اجازه
وزارت معادن و فلزات ، ماده یا مواد معدنی بدست آمده از عملیات اكتشافی را با
پرداخت حقوقی دولتی طبق مفاد این آیین نامه برداشت و حمل كند.

ماده
20- دارنده گواهی كشف مكلف است ظرف مهلت تعیین شده در ماده (8) قانون معادن ، با
توجه به گواهی كشف صادره و مطالعات انجام شده در مورد قابلیت استخراج معدن از لحاظ
فنی و اقتصادی ، درخواست خود را برابر مفاد این آیین نامه و دستور العمل های وزارت
معادن و فلزات برای صدور پروانه بهره برداری به وزارت معادن و فلزات تسلیم كند.

تبصره
: در صورت عدم تسلیم به موقع درخواست بهره برداری از طرف دارنده گواهی كشف وزارت
معادن و فلزات می تواند طبق مفاد قانون معادن و این آیین نامه نسبت به تعیین بهره
بردار برای معدن ا قدام و حقوق كاشف را طبق تبصره ماده (8) قانون و ترتیبی كه در
این آیین نامه تعیین شده است پرداخت نماید.



ماده
21- چنانچه در اجرای ماده (8) قانون معادن ، پروانه بهره برداری معدن به نام شخصی
غیر از دارنده گواهی كشف صادر گردد ، بهره بردار منتخب موظف به جلب رضایت دارنده
گواهی كشف ، قبل از شروع به عملیات بهره برداری با عنایت به تبصره ماده (8) قانون
معادن می باشد . اگر بهره بردار منتخب نتواند رضایت دارنده گواهی كشف را ظرف مدت
(6) ماه جلب نماید ، وزارت معادن و فلزات با كسب نظر كارشناس رسمی دادگستری در خصوص
موضوع اتخاذ تصمیم می نماید.