این یادداشت را دوست گرامی ام محمود بهادری فرستاده که مطلبی است با ترجمه ی سعید راعی و در این جا با کمی ویرایش می آید. در این یادداشت، منظور راعی از “دره نوردی” ، canyoning است که به نظر من برابرنهاد بهتر آن در فارسی، “تنگ پیمایی” است (“تنگ” در فارسی به معنای دره ی باریک و عمیق است.)
آن چه که در این یادداشت درباره ی تنگ پیمایی مسوولانه گفته شده، در مورد انواع دیگر کوه پیمایی هم صدق می کند.
بخشی از جذابیت دره نوردی، حس اکتشاف و ماجراجویی است که ما، آن هنگام که
درهای را برای نخستین بار فرود میرویم، احساس میکنیم. این احساس،
وقتی ما درهها را در وضعی دستنخورده و وحشی با حداقل نشانهای از حضور
گروههای قبلی مییابیم، بیشتر میشود. اما متاسفانه وقتی تعداد
درهنوردان افزایش و ویژگیهای طبیعی درهها کاهش مییابد؛ اثرات [و حس
خوبی که طبیعت وحشی به ما میدهد] کم میشود یا رو به زوال مینهد. گاه این پرسش پیش می آید که روشهای مناسب برای حفاظت از طبیعت اولیه و نخستین درهها، وقتی که تعداد درهنوردان زیاد میشود، چیست؟
گاه و بیگاه میشنویم که یک نفر [ما را] به اخلاقیات درهنوردی ارجاع
میدهد؛ اما هر بار که این اصطلاح [اخلاقیات درهنوردی یا محیط زیست] را
میشنویم؛ تعریفی متفاوت از آن به گوش می رسد؛ خصوصاً هنگامی که بحث به
استفاده از کارگاههای ثابت و مصنوعی [کوبیدن رول] مربوط باشد. از خلال
این مباحث، توافق کافی برای تدوین یک مجموعه قاعده و قانون برای این ورزش
نوظهور به وجود نیامده و قصد ما نیز تدوین چنین قواعدی نیست. ما فقط
مایل هستیم پارهای از امور را پیشنهاد کنیم که باید در راستای کمک به
حفظ طبیعت زیبا و آرامش درهها به آنها توجه داشت:
بدون هیچ ردپایی منطقه را ترک کنید.
با محیط بانان و سایر مقامات محلی هماهنگ کنید: در مورد کمپ زدن، ابزار و لوازم، و مسیر پیمایش منطقهای که برنامه سفر به آن را دارید.
روی مسیرهای موجود گام بردارید: اگر مسیر پاکوبی وجود ندارد، روی
مستحکمترین مسیر ممکن [مثلا سنگ ها] گام بردارید.
نزدیک به آبراههها گام بردارید: بدین صورت، جای پای شما بسیار زودتر
شسته میشود و احتمالاً کمتر عامل فرسایش میشوید.
مراقب باشید روی گیاهان گام برندارید و به آنها صدمه نزنید: این موضوع
شامل “قشای حیاتی خاک” [لایه های تیره رنگی که روی خاک های بیابانی دیده می شود و ترکیبی از باکتری ها و گیاهان ذره بینی است] نیز میشود.
* دخالت در محیط را به حداقل برسانید: هرگز محلی را برای شبمانی دستکاری نکنید. بهترین محل برای شب مانی، محلهای طبیعی هستند؛ محلهایی روی سنگهای صاف و شنهای نرم.
• به جای درست کردن جان پناه طبیعی، از چادر استفاده کنید: در مواقع
ضروری، اگر مجبور به ایجاد یک پناهگاه طبیعی شدید، قبل از ترک آنجا، همه
چیز را پراکنده کنید و به شکل اول درآورید.
• پشت سر خود را پاک سازی کنید: وسایل آببندی، غذا و هیچ کدام از
زبالههای خود را جا نگذارید. چیزی را ببرید که میتوانید باز گردانید.
• دره را پاکتر از آنچه هست ترک کنید: تمامی زبالههایی را که در دره
میبیند، جمع آوری کنید.
• فضولات انسانی را دفن کنید یا با خود ببرید: مدفوع انسان در مجراهای
باریک درهها، در فرورفتگیها، زیر کلاهک ها و سنگ ها و سایر فضاهای
تاریک و سرد باقی میمانند و به راحتی تجزیه نمیشود. آنها را حداقل در
عمق 15 سانتیمتری زمین و با فاصلهای حدود 70 متر دورتر از آب دفن کنید.
بهترین مکان [برای این کار] زمینی عریان است که حداکثر نورگیری را داشته
باشد و از گیاهان دور باشد. در بسیاری از درهها این کار ممکن نیست؛
بنابراین شما باید آمادگی این را داشته باشید که مدفوعتان را با خود [از
دره] خارج کنید. دستمال توالت خود را نیز با خودتان به بیرون دره انتقال
دهید یا اگر آتش روشن کردن مجاز است، آن را کاملاً بسوزانید.
• اگر ممکن است به جای آتش، از اجاق استفاده کنید: آتش اثر تخریبی بلند
مدتی بر زیست بوم اطراف خود دارد.
• به خرابهها و مصنوعات باستانی و سنگنگارههایی که مییابید، دست نزنید: بگذارید دیگران هم از آن ها لذت ببرند.
• نسبت به حیات وحش حساس باشید: بخصوص در فصل جفتگیری و آشیانهسازی. هرگز به حیوانات وحشی غذا ندهید؛ غذا دادن به آنها، بیماریها را منتشر میکند و وابستگی آنها را به انسان افزایش میدهد. از دور به حیات وحش بنگرید و گوش فرادهید.