ويژگي مالچ مناسب براي تثبيت ماسه هاي روان

تغييرات اقليمي سالهاي اخير و تغييرات رژيم‌هاي هيدرولوژيكي رودخانه هاي منطقه، بروز ريزگردهاي حاصل از تخريب سرزمين در كشورهاي همسايه غربي، قرار گرفتن كشورمان در كمربند خشك كره زمين، فرسايش بادي در بسياري از مناطق بياباني تشديد كرده است. اين وضعيت در برخي از كشورهاي ديگر جهان كه تقريبا در منطقه هم عرض با ايران واقع شده اند از جمله در كشورهاي غربي ايران مثل عراق، اردن، سوريه در حال تشديد شدن است و همچنين كشورهاي چين ، پاكستان ، و ساير كشورهاي عربي حاشيه خليج فارس از ديرزماني با آن دست به گريبان بوده اند.  

جلوگيري از ايجاد حركت ريزگردها و تثبيت ماسه هاي در حال حركت و جلوگيري از پيشروي آنها از يكطرف و كاشت و روياندن گياهان مناسب از طرف ديگر مهمترين عوامل كاهش و يا جلوگيري از اين پديده بشمار مي رود. از چهار دهه پيش تا كنون در ايران براي تثبيت ماسه‌هاي روان عمد‌تا از مالچ هاي نفتي استفاده شده است. هزينه زياد حمل مالچ نفتي از پالايشگاه تا محل مصرف، علاوه بر محروم شدن از ساير فرآورده هايي كه مي توان با تصفيه اين ماده از آن استخراج نمود، ما را بر آن مي دارد تا مواد ديگري را براي جايگزيني آن بيابيم. تا كنون از انواع مختلف مالچ در نقاط مختلف دنيا براي تثبيت ماسه استفاده شده است ولي هر يك مسائل و مشكلاتي در بر داشته كه ما را ترغيب به يافتن ماده جديدي مي كند. در سالهاي اخير نيز شركتها و موسسات متعددي نسبت به توليد انواع مالچهاي شيميايي اقدام كرده اند كه جهت اثبات كارايي آنها براي تثبيت ماسه هاي روان نياز به بررسي و تحقيق دارند. بطور كلي ماده‌اي مي تواند در امر تثبيت ماسه‌هاي روان مورد استفاده مفيد قرار گيرد كه داراي شرايط حداقلي زير باشد:

1-             داراي خصوصياتي از قبيل سلامت از نظر محيط زيست،

2-             نفوذ پذير نسبت به آب و بارندگي،

3-             انعطاف پذير،

4-             داراي چسبندگي خوب،

5-             قابل حل در آب به طوري كه قابل مصرف بوسيله دستگاه‌هاي محلول پاش باشد

6-             مقاوم در مقابل شستشو به‌ وسيله آب باران بعد از مصرف آن،

7-             غير زيان آور براي گياهان سبز

8-             داراي منافذ كافي براي تبادل هوا و گاز به طوري كه مصرف آن براي گياهان سبز و تهويه خاك مسئله ساز نباشد

9-             در حقيقت انواعي از مالچ‌ها مي تواند براي تثبيت ماسه‌هاي روان در مناطق خشك كشور مناسب باشد كه علاوه بر داشتن شرايط فوق‌الذكر بتواند حداقل براي يك فصل زراعي، بالاي 95% از حركت ماسه‌هاي روان جلوگيري نمايد و بتواند در مقابل عوامل محيطي تخريب كننده مقاومت كرده و سطح خاك را تثبيت كند.

Posted in: دسته‌بندی نشده