محمد درویش، در یادداشتی که در روزنامه ی شرق چاپ شده، می گوید که محمّدرضا رضازاده مدیرعامل شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران، در مرداد 1390 با وجود هشدارهای کارشناسان مختلف، گفته بود که آبگیری سد گتوند هیچ تاثیری بر شورتر شدن آب کارون نخواهد داشت، و حتی بر سر این موضوع با خبرنگاران شرط بسته بود! اما، هم اینک شوری آب کارون به حدی رسیده که صحبت از ضرورت برچیدن سد گتوند است!
یادداشت را در ادامه ی مطلب بخوانید:
چهارم مرداد 1390، یعنی دو روز پیش از آبگیری رسمی «سد گتوند علیا» توسط رییس‌جمهور، «محمّدرضا رضازاده»- مدیرعامل شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران (آب نیرو) – در یک نشست مطبوعاتی شرکت و با اطمینان به چند نکته اشاره کرد:
نخست اینکه «سازند گچساران» تاثیری بر کیفیت آب «کارون» ندارد؛ دوّم اینکه تاکنون رقمی افزون بر ۱۵۰میلیارد ریال برای برطرف کردن مشکل سازند گچساران هزینه شده است! سوّم اینکه سد گتوند علیا از شاهکارهای مهندسی کشور است؛ چهارم اینکه تردید و هشدارهای کارشناسان در مورد شور شدن آب کارون و همچنین تخریبی که خاک منطقه پس از آبگیری گتوند خواهد دید، را نتیجه برخی جنجال‌سازی‌ها و بداندیشی‌ها دانست.
این در حالی بود که همان زمان، «تورج همتی»، مدیرکل محیط‌زیست استان خوزستان از نتایج بررسی‌های شرکت آب نیرو در مورد این سد ابراز بی‌اطلاعی کرد و گفت: هیچ‌یک از تحقیقات به دست آنها نرسیده است. همچنین دکتر «علی سلاجقه»، رییس وقت سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور، ضمن ابراز نگرانی از آثار مخرب زیست‌محیطی آبگیری سد گتوند علیا به وزارت نیرو هشدار داد که آبگیری این سد را متوقف کند.
با این وجود، رضازاده در این نشست خبری و خطاب به خبرنگاری که نگرانی برخی از اساتید دانشگاه شهید «چمران» را در مورد تشدید شوری آب کارون منتقل می‌کرد، با اطمینان گفت: «اگر ادعاهای شما تایید شد من حاضرم در مراسم ناهاری در حضور همین جمع حاضر صحبت‌های شما را تایید کنم، ولی اگر صحبت‌های من تایید شد، مسوولیت این ناهار 60 نفره با شما خواهد بود!»
و اینک شاید زمان اجابت به آن شرط‌بندی حیرت‌انگیز جناب مدیرعامل باشد! نه؟
نگارنده خود، دو ماه پس از آبگیری سد و در معیت یک گروه کارشناسی از موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور و به همراه رییس بخش منابع طبیعی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان از محل اتصال ذخیره آب پشت سد با گنبدهای نمکی گچساران بازدید و به عینه ترک‌های فراوانی را در پتوی نمکی حایل مشاهده کرد که تصاویرش را می‌توانید در این نشانی ملاحظه فرمایید:
http://mohammaddarvish.com/desert/archives/7386
«بهمن بقادشتکی» و «ماشاالله خامه‌چیان» هم در تحقیق خویش با عنوان «بررسی پایداری دامنه‌های سازند گچساران واقع در مخزن سد گتوند تحت‌تاثیر آبگیری مخزن و انحلال مصالح نمکی» آشکارا نشان دادند که دامنه‌های سازند گچساران در گتوند توانایی مقاومت نداشته و دچار انحلال و ناپایداری خواهند شد. آنچه اینک بر نگرانی‌ها افزوده است، گزارش‌هایی است که نشان می‌دهد، لایه‌های زیرین و بسیار شور مخزن دریاچه سد به رغم همه تمهیدات در نظر گرفته شده به سمت بالا صعود کرده و به طرز معنی‌داری بر شوری کارون افزوده شده است. به نحوی که برای نخستین بار صحبت از برچیدن کامل سد گتوند به میان می‌آید.
امیدوارم درس تلخ گتوند به‌عنوان گران‌ترین سد ایران و در عین حال، پرکابوس‌ترین نوع آن، سبب شود تا مدیریت حاکم بر آب کشور، یک‌بار و برای همیشه بپذیرند که سدسازی آخرین گزینه برای بهبود وضعیت آب قابل استحصال منطقه است و نه نخستین آن.
همچنین امیدوارم، آنهایی که اصرار بر تعجیل در ساخت این سد کردند، روزی صدها و هزاران برابر بیشتر از هزینه ناهار 60 نفره جریمه شوند.