نمایشگاهی که قرار بود جمعه گذشته و به مناسبت بزرگداشت روز زاینده رود و با نام « زاینده رود، مادر مدنیت اصفهان » برگزار شود در آخرین ساعات مانده به برگزاری توسط فرمانداری اصفهان لغو مجوز شد و برگزار نشد. با اینکه چند روزی از عدم برگزاری یا به عبارت بهتر از ممانعت از برگزاری این نمایشگاه می گذرد، هنوز دلیلی از سوی مسئولان برای لغو مجوز برگزاری نمایشگاه اعلام نشده است.
با توجه به ماهیت نمایشگاه و همچنین زمان و مکان برگزاری آن، فرض را بر این می گذاریم که قرار بوده طبق اعلام قبلی طوماری یک کیلومتری در خصوص اعتراض به خشکی زاینده رود توسط شهروندان امضاء شود، همچنین در فیلم ها و تصاویری که قرار بوده نمایش داده شود، توسط کارشناسان و اساتید دانشگاه حاضر در نمایشگاه دلایل علمی و زیست محیطی خشک شده زاینده رود اعلام می شد و احتمالاً در این میان انتقاداتی نیز در خصوص سوءمدیریت های صورت گرفته برای جلوگیری از گسترش مشکل زاینده رود و رفع شرایط موجود مطرح شد!
به جز این موارد در محل و ساعتی که از قبل مشخص شده بود چه اتفاق دیگری ممکن بود بیفتد؟! آیا تا کنون امنیتی کردن مسائل زیست محیطی و فرهنگی حاصلی جز ضرر داشته؟ گیریم که در آنجا از مسئولی انتقاد می شد و به جای یک کیلومتر، 100 کیلومتر امضا در اعتراض به خشک شدن زاینده رود جمع می شد. آیا این مسائل می توانست مشکلی ایجاد کند و یا باعث سلب امنیت شود؟
مگر نه آنکه توسعه هیچ کشوری پایدار نمی ماند جز در شرایطی که ملاحظات زیست محیطی در آن لحاظ شود و توسعه پایدار مادر امنیت پایدار برای هر جامعه ای است؟ آیا با برگزار نشدن نمایشگاه زاینده رود تمام مشکلاتی که متوجه زاینده رود است از بین می رود؟ انتقاد و اعتراض یا طومار یک کیلومتری بر علیه خشک زده زاینده رود می تواند مشکل ایجاد کند و یا افرادی که در اثر خشکی زاینده رود شغل خود را از دست داده اند و اگر شرایط اینگونه ادامه پیدا کند، این بی کاری موقتی به بی کاری دائمی تبدیل خواهد شد و زمینه ساز انواع و اقسام بزه های اجتماعی خواهد شد؟!
سوای همه این مسائل برگزاری نمایشگاه « زاینده رود، مادر مدنیت اصفهان » منطبق با سه اصل قانون اساسی کشور است که بطور صریح و مشخص در قانون به آنها اشاره شده است. این سه اصل شامل:
اصل 8: در جمهوری اسلامی ایران دعوت به خیر، امر به معروف و نهی از منکر وظیفهای است همگانی و متقابل بر عهده مردم نسبت به یکدیگر، دولت نسبت به مردم و مردم نسبت به دولت.
اصل 27: تشکیل اجتماعات و راهپیماییها، بدون حمل سلاح، به شرط آن که مخل به مبانی اسلام نباشد آزاد است.
اصل 50: در جمهوری اسلامی، حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسلهای بعد باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی می‌گردد. از این رو فعالیتهای اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیر قابل جبران آن ملازمه پیدا کند، ممنوع است.
به خوبی پیداست که بر اساس سه اصل صریح قانون اساسی برگزاری نمایشگاه محیط زیستی در مورد زاینده رود نه تنها بلا اشکال بوده است که وظیفه شرعی و قانونی شهروندان بوده است و باید در این خصوص حمایتهای لازم از سوی مسئولان دولتی صورت می گرفت.
گروهی که طی یک ماه گذشته در پی فراهم کردن مقدمات انجام این نمایشگاه و برنامه ریزی برای اجرای آن بودند جمعی از بهترین چهره های دانشگاهی استان اصفهان در کنار کوشندگان اجتماعی با سابقه به همراه جوانان پاک نهاد و فعال استان اصفهان هستند که در قالب سازمانهای غیردولتی در پی ایجاد نمایشگاهی برای آگاهی رسانی در خصوص مشکلات زاینده رود در این روز بودند. بی شک اگر چنین مجموعه ای در هر کشور دیگری بود به جای نامهربانی، قدر می دید و از دانش و توان آنها در سطوح بالای اجرایی و مدیریتی استفاده می شد. به عنوان کسی که افتخار آشنایی و همراهی با این دوستان را دارم خوانندگان این نوشته و مسئولان محترم استان را دعوت می کنم که نامه هایی که این گروه ها طی 10 سال گذشته و در خصوص مشکلات زاینده رود برای مقامات استانی و کشوری ارسال کرده اند به همراه مجموعه بیانیه ها و مقالات منتشر شده توسط این گروه ها را مطالعه کنند تا به خوبی دریابند اگر به آن تذکرات دلسوزانه که بطور رایگان و از سر احساس وظیفه بیان می شد توجه لازم مبذول می شد امروز شاهد مرگ زاینده رود نبودیم.
باور داشته باشیم که حل مشکلات زیست محیطی زاینده رود تنها از طریق کار کارشناسی و استفاده از توان و دانش همه نیروهای دلسور امکانپذیر است. برخوردهای امنیتی و سیاسی با موضوعات زیست محیطی نه تنها مشکلی را حل نمی کند بلکه باعث دلسردی و انزوای هر چه بیشتر کوشندگان این عرصه می شود و بر مشکلات موجود خواهد افزود. اگر امروز با استفاده از توان موجود در سازمانهای غیردولتی راهی برای حل مشکلات زیست محیطی موجود و همچنین انتقال انتقادات و اعتراضات مردمی به بدنه نیروهای دولتی و اجرایی نیندیشیم معلوم نیست در آینده و در غیاب کوشندگان محیط زیست و فعالان اجتماعی چه کسی قادر به حل مشکلات خواهد بود.
مطلب مرتبط:
نکته ای از اعتراضات زیست محیطی مردم برای دریاچه ارومیه در غیاب NGO ها