محرمی محیط‌ زیستی‌تر

عباس محمدی- خبرآنلاین

عزاداری‌های محرمِ امسال، به شکل کم‌سابقه‌ای (نسبت به سال‌های پیش) با معیارهای محیط‌ زیستی هماهنگ‌ بود. بدیهی است که می‌توان به انبوه زباله‌های رهاشده در خیابان‌ها، و ریخت و پاش غذاهای نذری و مانند این‌ها هم اشاره کرد و گفت که وضع خراب بوده است! اما، اگر بخش مثبت ماجرا را ببینیم، امیدوارکننده است؛ خود من در چند نقطه‌ از شهر تهران دیدم که در اطراف چادرهای پخش نذری و تکیه‌ها، یا زباله‌ای نیست یا به‌سرعت جمع می‌شود.

آگاهی محیط زیستی روز به روز در کشور افزایش می‌یابد؛ امروزه در ایران، مطالبه‌های محیط زیستی بدل به یک جنبش اجتماعی شده و نُمودهای این جنبش را در بسیاری از عرصه‌های اجتماعی می‌توان دید. طبیعی است که مراسم محرم، با ریشه‌ی عمیقی که در جامعه دارد، نمی‌تواند از این حرکت برکنار باشد. یادآور می‌شوم که ابعاد گوناگون فرهنگ ما، از جمله عزاداری‌های محرم، پیوند ژرفی با عناصر طبیعت (این نشانه‌های بی‌مانند آفرینش) دارد. به عنوان فقط یک مثال، می‌توان به «علامت»هایی که در دسته‌های عزاداری حمل می‌شود اشاره کرد که بر آن‌ها نمادهایی به شکل گوزن، کبوتر، شانه‌به‌سر، شیر، کَل، قوچ، طاووس، و دیگر پدیده‌های طبیعی قرار دارد. می‌توان گفت که وابستگی روح ایرانی به طبیعت به‌قدری زیاد است که موجودات  آن‌، در کنار مقدس‌ترین چهره‌ها و آیت‌ها جای دارند.