نخستین همایش ملی حقوق محیط زیست و منابع طبیعی زاگرس با حضور مسئولان، صاحب نظران و فعالان محیط زیست روز گذشته در خرم آباد برگزار شد تا بلکه برای زخم های زاگرس مرهمی بیابند.جنگلهای ایران یکی از منحصر به فردترین اکوسیستمهای ارزشمند جهان است که بر اساس نظرات کارشناسان و محققان قدمت آنها به دوره سوم زمین شناسی باز می گردد.
بر اساس آخرین آمارهایی که سازمان جنگلها، مراتع و آبخیز داری کشور منتشر ساخته وسعت جنگلهای ایران کمتر از 14 میلیون هکتار معرفی شده که در حقیقت 8.8 درصد مساحت کل کشور را در بر می گیرد.بر همین اساس سرانه جنگل در کشور 17 هکتار است که این میزان در سراسر کره زمین به 62 هکتار می رسد و سرانه فضای سبز نیز با توجه به جمعیت کنونی کشور برای هر نفر ایرانی 0.2هکتار است که این آمار در مقیاس جهانی 0.8 هکتار برای هر نفر است.
این آمارها نشان می دهد که ما در سرزمینی زندگی می کنیم که بیش از 90 درصد آن خشک و نیمه خشک است و به همین دلیل باید با یک برنامه ریزی صحیح و خردمندانه پیشرفت اجتماعی و اقتصادی کشورمان را بر پایه حفاظت از اندوخته های جنگلی استوار سازیم.
و اما ناحیه رویشی زاگرس نیز که 11 استان کشور را در خود جای داده است میزبان یکی از ارزشمندترین گونه های درختی جهان به شمار می آید. جنگلهای بلوط از منتهی الیه شمال غربی ایران (پیرانشهر واقع در آذربایجان غربی) آغاز و سپس غرب و جنوب غرب ایران (میان جنگل در جنوب شیراز) را طی می کنند.ما ایرانیها صاحب سرزمینی هستیم که زاگرس به رایگان 40 درصد از منابع آبی مان را تامین می کند تا بحرانی همچون خشکسالی نتواند سایه خود را بیش از پیش طولانی کند؛ سرزمین های مرغوبی را برای کشاورزی به ما هدیه می کند تا جوامع محلی در آسودگی تمام به زراعت و دام پروری مشغول باشند.
زاگرس سرزمین زیباییهای پنهان طبیعت ایران است؛ سرزمینی که از سردشت آذربایجان غربی تا مناطقی همچون چهار محال، لرستان، کهگیلویه و فارس با 1400 کیلومتر طول و 500 کیلومتر عرض غرب ایران را در آغوش خویش گرفته است.
زاگرس از لحاظ منابع آب و خاک مهمترین و راهبردی ترین منطقه کشور به شمار می آید که لزوم حفاظت از داشته های طبیعی آن باید یکی از دغدغه های اصلی دولتمردان این سرزمین باشد.این در حالی است که در سالهای اخیر محیط زیست استانهای زاگرس نشین صدمات بی شماری را تجربه کرده و در این بین خسارات غیر قابل جبرانی را نیز متحمل شده اند؛ آتش سوزی های گاه و بی گاه و از بین رفتن تنوع زیستی زاگرس، قاچاق گونه های در معرض خطر به سایر استان ها و حتی خارج از کشور و آلودگی بی سابقه ی هوا به وسیله حضور ریز گردهای داخلی و خارجی تنها گوشه ای از آسیب های بسیار فراوانی که این سرزمین در چند سال اخیر به خود دیده است.
در این بین افزایش جمعیت و نیاز فزاینده به استفاده از منابع سرزمینی شرایط را برای تداوم عوامل زیستی سخت تر کرده است که یکی از این عوامل پیشروی اراضی کشاورزی تا قلب جنگلهای بلوط زاگرس است.
این در حالیست که در میان استانها زاگرس نشین استان لرستان به عنوان بام طبیعت ایران میزبان یکی از غنی ترین رویشگاه های اصلی گونه منحصر به فرد بلوط در غرب کشور است که از لحاظ وسعت جنگل بعد از استان های فارس و خراسان جنوبی در رده سوم کشور قرار گرفته است.همچنین جنگلهای استان لرستان در بین استانهای زاگرس نشین بعد از استان فارس در رده دوم قرار دارد.در سالهای اخیر جنگلهای زاگرس تهدیدات بسیاری را تجربه کرده و در این بین بخش عظیمی از وسعت این جنگلهای ارزشمند از دست رفته اند، استان لرستان نیز از گزند آسیبها در امان نمانده و متاسفانه تخریبهای خرد و کلان بسیاری را تجربه کرده است.
اگر امروز جنگلهای استان لرستان و کل رویشگاه جنگلی زاگرس با تخریبها و تهدیدات بی شماری دست و پنجه نرم می کنند، حاصل یک مجموعه از عوامل مختلف است. مجموعه ای که امروز فشارهای زیادی را بر روی جنگلهای لرستان وارد ساخته است.
جنگلهای بلوط استان لرستان در قلب منطقه زاگرس قرار گرفته اند و به اعتقاد کارشناسان به خطر افتادن آنها می تواند تاثیرات بسیار پیچیده ای بر روی کل اکوسیستم ناحیه زاگرس در پی داشته باشد.در این راستا به همت تشکلهای زیست محیطی و با حمایت استانداری لرستان همایشی با عنوان حقوق محیط زیست و منابع طبیعی زاگرس شکل گرفت تا بلکه مسائل مطرح شده در آن بتواند راهکارهایی را برای حراست از زاگرس زیبا و پربرکت ارائه دهد.
زاگرس به لحاظ داشته های گیاهی و جانوری یکی از غنی ترین زیستگاه های کره زمین به شمار می آید که با داشتن پوشش جنگلی بسیار مناسب، نزدیک به 40 درصد از منابع آب شیرین ایران را تامین می کند. بر اساس آمارهای رسمی منتشر شده رشته کوههای زاگرس از مناطقی همچون کرانه های دریاچه وان در ترکیه آغاز و استانهای آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، لرستان، چهارمحال و بختیاری، اصفهان، کهگیلویه و بویراحمد، فارس و بخش هایی از استان خوزستان را شامل می شود.
وجود شش میلیون هکتار جنگل بستری مناسب برای تمام زیستمندان زاگرس به شمار می آید و به همین دلیل حفاظت و حراست از این داشته های طبیعی همت همگانی را طلب می کند. در همین راستا برگزاری نخستین همایش ملی حقوق محیط زیست و منابع طبیعی زاگرس در دستور کار قرار گرفت تا زمینه حراست و حفاظت از سرزمین زاگرس بیش از پیش فراهم شود.
این همایش فرصتی مغتنم برای اندیشمندان، حقوقدانان، اساتید و دانشجویان دانشگاههای سراسر کشور محسوب می شود که در زمینه چالش های پیش روی حمایت و حفاظت از داشته های طبیعی استانهای زاگرس نشین با ارائه راهکارهای علمی و عملی گامی مفید بردارند.