آیتالله خامنهای، در اجرای بند یک اصل 110 قانون اساسی، در نامهای به روسای قوا، سیاستهای کلی محیط زیست را ابلاغ کردند.
ایجاد نظام یکپارچه ملی محیط زیست، مدیریت هماهنگ و نظاممند منابع حیاتی، جرمانگاری تخریب محیط زیست، تهیه اطلس زیستبوم کشور، تقویت دیپلماسی محیط زیست، گسترش اقتصاد سبز و نهادینهسازی فرهنگ و اخلاق زیست محیطی از جمله محورهای ابلاغیه است.
متن سیاستهای کلی محیط زیست که پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام تعیین شده، به این شرح است:
بسم الله الرّحمن الرّحیم
سیاستهای کلی محیط زیست
1ـ مدیریت جامع، هماهنگ و نظاممند منابع حیاتی(از قبیل هوا، آب، خاک و تنوع زیستی) مبتنی بر توان و پایداری زیستبوم بویژه با افزایش ظرفیتها و توانمندیهای حقوقی و ساختاری مناسب همراه با رویکرد مشارکت مردمی.
2ـ ایجاد نظام یکپارچه ملی محیط زیست.
3ـ اصلاح شرایط زیستی به منظور برخوردار ساختن جامعه از محیط زیست سالم و رعایت عدالت و حقوق بین نسلی.
4ـ پیشگیری و ممانعت از انتشار انواع آلودگیهای غیرمجاز و جرمانگاری تخریب محیط زیست و مجازات مؤثر و بازدارنده آلوده کنندگان و تخریب کنندگان محیط زیست و الزام آنان به جبران خسارت.
5ـ پایش مستمر و کنترل منابع و عوامل آلاینده هوا، آب، خاک، آلودگیهای صوتی، امواج و اشعههای مخرب و تغییرات نامساعد اقلیم و الزام به رعایت استانداردها و شاخصهای زیست محیطی در قوانین و مقررات، برنامههای توسعه و آمایش سرزمین.
6ـ تهیه اطلس زیستبوم کشور و حفاظت، احیاء، بهسازی و توسعه منابع طبیعی تجدید پذیر (مانند دریا، دریاچه، رودخانه، مخزن سدها، تالاب، آبخوان زیرزمینی، جنگل، خاک، مرتع و تنوع زیستی بویژه حیات وحش) و اعمال محدودیت قانونمند در بهرهبرداری از این منابع متناسب با توان اکولوژیک (ظرفیت قابل تحمل و توان بازسازی) آنها بر اساس معیارها و شاخصهای پایداری، مدیریّت اکوسیستمهای حساس و ارزشمند (از قبیل پارکهای ملی و آثار طبیعی ملی) و حفاظت از منابع ژنتیک و ارتقاء آنها تا سطح استانداردهای بینالمللی.
7ـ مدیریّت تغییرات اقلیم و مقابله با تهدیدات زیست محیطی نظیر بیابانزایی، گرد و غبار بویژه ریزگردها، خشکسالی و عوامل سرایت دهنده میکروبی و رادیواکتیو و توسعه آیندهنگری و شناخت پدیدههای نوظهور زیست محیطی و مدیریت آن.
8 ـ گسترش اقتصاد سبز با تأکید بر:
1ـ8 ـ صنعتِ کم کربن، استفاده از انرژیهای پاک، محصولات کشاورزی سالم و ارگانیک و مدیریت پسماندها و پسابها با بهرهگیری از ظرفیّتها و توانمندیهای اقتصادی، اجتماعی، طبیعی و زیست محیطی.
2ـ8 ـ اصلاح الگوی تولید در بخشهای مختلف اقتصادی و اجتماعی و بهینهسازی الگوی مصرف آب، منابع، غذا، مواد و انرژی بویژه ترویج مواد سوختی سازگار با محیط زیست.
3ـ8 ـ توسعه حمل و نقل عمومی سبز و غیرفسیلی از جمله برقی و افزایش حمل و نقل همگانی بویژه در کلان شهرها.
9ـ تعادل بخشی و حفاظت کیفی آبهای زیرزمینی از طریق اجرای عملیات آبخیزداری، آبخوانداری، مدیریت عوامل کاهش بهرهبرداری از آبهای زیرزمینی و تبخیر وکنترل ورود آلایندهها.
10ـ استقرار نظام حسابرسی زیست محیطی در کشور با لحاظ ارزشها و هزینههای زیست محیطی (تخریب، آلودگی و احیاء) در حسابهای ملّی.
11ـ حمایت و تشویق سرمایهگذاریها و فناوریهای سازگار با محیط زیست با استفاده از ابزارهای مناسب از جمله عوارض و مالیات سبز.
12ـ تدوین منشور اخلاق محیط زیست و ترویج و نهادینهسازی فرهنگ و اخلاق زیستمحیطی مبتنی بر ارزشها و الگوهای سازنده ایرانی ـ اسلامی.
13ـ ارتقاء مطالعات و تحقیقات علمی و بهرهمندی از فناوریهای نوآورانه زیستمحیطی و تجارب سازنده بومی در زمینه حفظ تعادل زیستبومها و پیشگیری از آلودگی و تخریب محیط زیست.
14ـ گسترش سطح آگاهی، دانش و بینش زیستمحیطی جامعه و تقویت فرهنگ و معارف دینیِ مشارکت و مسؤولیتپذیری اجتماعی بویژه امر به معروف و نهی از منکر برای حفظ محیط زیست در تمام سطوح و اقشار جامعه.
15ـ تقویت دیپلماسی محیط زیست با
1ـ15ـ تلاش برای ایجاد و تقویت نهادهای منطقهای برای مقابله با گرد و غبار و آلودگیهای آبی.
2ـ15ـ توسعه مناسبات و جلب مشارکت و همکاریهای هدفمند و تأثیرگذار دوجانبه، چندجانبه، منطقهای و بینالمللی در زمینه محیط زیست.
3ـ15ـ بهرهگیری مؤثر از فرصتها و مشوقهای بینالمللی در حرکت به سوی اقتصاد کم کربن و تسهیل انتقال و توسعه فناوریها و نوآوریهای مرتبط