مقدمه اي بر روشهاي برآورد نياز آبي گياهان در عرصه هاي طبيعي مناطق خشك و بياباني (6)

عوامل مؤثر بر ضريب گياهي2-
اقليم

يك اقليم نيمه مرطوب با ميانگين روزانه حداقل رطوبت نسبي 45 درصد و بادهاي آرام تا ملايم (ميانگين روزانه سرعت باد 2 متر بر ثانيه)، اقليم استاندارد تعريف مي شود. تغيير سرعت باد موجب تغيير مقاومت آئروديناميك و در نتيجه، تغيير ضريب گياهي، به ويژه در گياهان بلندتر از سطح مرجع چمن مي شود. تفاوت ويژگي هاي آئروديناميك سطح مرجع چمن و محصولات علاوه بر نوع گياه به شرايط اقليمي و ارتفاع گياه نيز وابسته است. تحت تفاوت مشخصات آئروديناميك، نسبت تبخير تعرق بسياري از محصولات به تبخير تعرق گياه مرجع(يعني ضريب گياهي)، اغلب، با افزايش سرعت باد و كاهش رطوبت نسبي افزايش مي يابد. به عنوان مثال، گياهان در اقليم هاي خشك تر و سرعت باد بزرگ تر(از 2 متر بر ثانيه)، داراي ضريب گياهي بالاتر و در اقليم هاي مرطوبتر و سرعت باد كوچك تر، داراي ضريب گياهي پايين تر هستند.

حدود تغيير مورد انتظار ضريب گياهي، تحت تأثير شرايط اقليمي براي گياهان كوتاه بسياركم و براي گياهان بلند، زياد است. در اقليم مرطوب و باد آرام، ضريب گياهي به تفاوت اجزاي آئروديناميك تبخير و تعرق گياه مرجع وابستگي چنداني ندارد.  در اين وضعيت، ضريب گياهي محصولات با رشد كامل، بالاتر از  1.05 نمي باشد 
زيرا، محصولات با رشد كامل و گياه مرجع چمن هر دو در اين شرايط، به طور تقريبي، بيشترين مقدار تابش طول موج كوتاه را كه منبع اصلي تأمين انرژي تبخير و تعرق است، دريافت مي كنند. در شرايط رطوبت نسبي پايين، افزايش نسبي تبخير و تعرق گياهان بلند در مقايسه با گياهان كوتاه، بيشتر مي باشد. ضريب گياهي محصولات بلند(
2 تا 3 متر)، در يك اقليم بادخيز و خشك 30 درصد بيشتر از اقليم آرام و مرطوب است. افزايش ضريب گياهي در اين حالت متأثر از بالا بودن زبري آئروديناميك محصولات بلند در مقايسه با چمن مي باشد كه انتقال بخار آب از سطح گياه به آتمسفر را تشديد مي­كند.

Posted in: دسته‌بندی نشده