–
روشهاي تعيين تبخير و تعرق:
– اندازه گيري مستقيم:
اندازه گيري هاي مستقيم به دليل در نظر
گرفتن شرايط واقعي و بدست آوردن مستقيم پارامتر هاي اصلي به عنوان يكي از دقيق ترين روشها شناخته شده است. نتايج روش هاي مستقيم در
همان فواصل زماني اندازه گيري شده، قابل استفاده است و تعميم آن به زمان هاي ديگر
مقدور نمي باشد. همچنين گران بودن آن باعث
شده كه از اين روش براي اصلاح، واسنجي و تعيين صحت روشهاي تجربي مورد استفاده قرار
گيرد. اندازه گيري مستقيم تبخير و تعرق توسط
لايسيمتر صورت مي گيرد و لايسيمتر ها به دو دسته زهکش دار و وزني تقسيم مي شوند. لايسيمتر
يك مخزن با ابعاد مشخص است كه در
داخل خاك قرار داشته و از خاك مزرعه پر و گياه مورد نظر در آن كاشته مي شود.
براي ساخت لايسيمتر ها
كرت هائي به مساحت 1تا2 متر مربع و يا دايره اي با همين قطر و به عمق هاي مختلف
(تا حدود سه متر ) در بستر خاك يا شنزار ايجاد مي شود و ديوارهاي ا طراف
گودال حفر شده بوسيلاه لايه اي از مواد مخصوص غير قابل نفوذ مي شود. كف
لايسيمتر را با استفاده از بتن به صورت قيف در آورده تا بدين وسيله آب نفوذي
از پروفيل توسط لوله اي پلاستيكي به مخزن هايي متشكل از دو بطري مدرج منتقل شده و
اندازه گيري شود. در زير كليه لايسيمترها يك تونل يا زير زمين نسبتاٌ بزرگ
براي كنترل و اندازه گيري آب خروجي ساخته مي شود. در اين سيستم لايسيمتري، كاهش
رطوبت خاك اعم از آب خروجي از بروفيل خاك يا مقدارتبخير و تعريق از طريق
گياه و سطح خاك با دقت زيادي قابل اندازه گيري است. از آنجائي كه لايسيمترهاي زهكش
دار قادر به اندازه گيري تبخير و تعرق ساعتي يا روزانه نمي باشند مي توان با
استفاده از دستگاه TDR رطوبت لحظه اي را در عمق هاي
مختلف لايسيمتر اندازه گيري نموده و با دستگاه data logger آنها را براي زمانهاي تعيين شده ثبت نمود. بطور كلي اساس كار
در اين روش، اندازه گيري جريانهاي ورودي و خروجي آب است كه طي يك دوره زماني مشخص
به حجم كنترل شده خاك وارد يا خارج مي شود و تبخير و تعرق بر اساس معادله بيلان آب تعيين مي شود