پدیده شناسی یا فنولوژیphenology؛ دانشی است که به ویژگی ادواری پدیده ها در دوران حیات گیاهان می پردازد مانند زمان گل دهی درختان یا زمان خزان برگ ها و…
متأسفانه امسال، با خزان زودهنگام بسیاری از گونه ها، فنولوژی درختان و درختچه ها در جنگل های شمال به هم ریخته است!
البته پدیده خزان زود رس در جنگل های شمال، درسال های قبل نیز وجود داشته است، اما امسال دامنه و شدت آن به حدی است که سبب نگرانی شده است.
پرسش این است که در این تنش، چه گونه هایی بیشتر واکنش نشان داده اند؟
بدیهی است اولا عواملی چون ارتفاع از سطح دریا، جهت دامنه، جنس خاک، انبوهی تاج پوشش و … تأثیرگذار هستند، ثانیا برای اعلام نظر دقیق نیاز به بازدید از مناطق بیشتری است و با بازدید های موردی و محدود نمی توان اظهار نظر دقیقی داشت.
به هر حال، در مسیرهایی که مورد بازدید قرار گرفته نتیجه مشاهدات به شرح زیر است:
در جاده فیروزکوه حدفاصل گدوک تا پل سفید افرای کرکو بیشتر دچار تنش شده و چون در آشکوب فوقانی قرار دارد نمایان تر است. در این جنگل ها انواع درختچه ها به ویژه سیاه ولیک نیز دستخوش استرش شدید شده اند و در عوض آثاری از خزان زود رس در بلندمازو و زرشک مشاهده نشد. حتی گونه اسف (نوعی ممرز) هم شرایط نسبتا خوبی داشت. سایر گونه های درمعرض تنش عبارت است از: ال، نسترن، شن و…
در پایین بند حوزه تجن، دهنه شیرین آباد(ساری)، گونه های انجیلی و آزاد شدید تر از سایر گونه ها خزان کرده اند. درختچه سیاه ولیک در رده بعدی قرار دارد. در این حوزه، گونه های زیادتری نیز مشاهده شد که دچار تنش خشکی شده بودند.
از نظر ارتفاع از سطح دریا؛ در حالی که در جنگل های مرزی، خزان زود رس افرای کرکو در ارتفاع 500 تا 2000 متر از سطح دریا مشاهده شده است اما در دیواره اول و میانی البرز این حد ارتفاعی از 1000 متر تجاوز نکرده است.
بدین وسیله از دوستان تقاضا می شود جهت رسیدن به گزارش دقیق تر مشاهدات خود را تدوین و اعلام دارند تا گزارش جامعی ارائه گردد.
…