ساعت زمین کمپینی است جهانی که از سال 2007 از کشور استرالیا شروع شد و امروز به فراگیرترین کمپین زیست محیطی شهروندی در سراسر جهان تبدیل شده است.
حرکتهای مدنی وقتی اثرگذار هستند که توسط گروههای داوطلب مردمی و سازمانهای غیردولتی مدیریت و اجرا شوند تا از این طریق به بدنه ی اجتماع راه پیداکنند و شاهد مشارکت عمومی برای اجرای آنها باشیم و گرنه دولتها به اندازه کافی بودجه و برنامه برای اجرای طرح های زیست محیطی دارند.
کمپین ساعت زمین در سراسر جهان توسط گروههای داوطلب مردمی و با هدایت صندوق جهانی طبیعت (WWF) اجرا می شود. نگارنده امسال به عنوان نیروی داوطلب عضو صندوق جهانی حیات وحش در شهر حیدرآباد در استان آندراپرادش هندوستان از نزدیک شاهد برنامه ها و تدارکات انجام شده برای اجرای این برنامه در شهر حیدر آباد بوده ام که در مطالب گذشته به برخی از آنها اشاره کرده ام.
کنفرانس خبری ساعت زمین در شهر حیدرآباد با حضور نمایندگان سازمانهای غیردولتی، رسانه های گروهی و حامیان مالی … بخشی از این برنامه بطور مستقیم از تلویزیون پخش شد
برای درک تفاوت فضای بین سازمانهای غیردولتی در ایران و هندوستان، کمپین ساعت زمین می تواند معیار خیلی خوبی باشد. در ایران به واسطه تضعیف و تعطیل کردن سازمانهای غیردولتی زیست محیطی در سالهای گذشته عملاً کوششی از سوی این گروهها برای اجرای برنامه ساعت زمین دیده نمی شود و در عوض این برنامه بطور غیر رسمی توسط ارگانهای دولتی مدیریت می شود.
در هندوستان گروه برگزار کننده بطور کامل آزادی عمل دارد و برنامه های آن بطور وسیع توسط رسانه های همگانی پوشش داده می شود، حتی یکی از کنفرانس های خبری بطور مستقیم از یکی از شبکه های تلویزیونی پخش می شد ولی شوربختانه در ایران عزیز ما با این همه قابلیت و توانایی همچین فضایی وجود ندارد.
نگاهی به سایت رسمی ساعت زمین در هندوستان بیندازید و آنرا با سایتی که گفته می شود سایت ساعت زمین در ایران است مقایسه کنید ( البته به نظر من سایت ایرانی سایتی رسمی نیست و مورد تائید صندوق جهانی طبیعت نیست). در سایت ساعت زمین در هندوستان همه برنامه ها توسط گروههای مدنی اجرا می شود و سایت کاملاً مردمی است، اما در سایت ساعت زمین در ایران که اتفاقاً خالی از محتوای آنچنانی است و فقط روزشماری در آن قرار دارد، بیش از هر چیزی پیوند به سایت شخصی شهردار تهران و سایت شخصی یکی از کارشناسان محیط زیست شهرداری تهران به چشم می خورد!! این در حالیست در هیچکدام از صفحات اینترنتی ساعت زمین در سراسر دنیا نمی توانید نشانی از تبلیغ برای اشخاص حقیقی یا حقوقی و یا سازمانهای دولتی پیدا کنید. البته در بین لوگوهای شهرداری ها و این اشخاص، لوگوی جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست را نیز برای خالی نبودن عریضه گذاشته اند !!
این تفاوت را در جاهای دیگر نیز می توان احساس کرد. کافیست نگاهی به گفتگوی معاون هماهنگی امور مناطق و سازمانهای شهرداری اصفهان با خبرگزاری فارس در خصوص اجرای ساعت زمین در شهر اصفهان بیندازید. نکته جالب در این گفتگو اینست که گفته اند هنوز ساعت اجرای این برنامه در اصفهان مشخص نیست و خاموشی چراغ ها بعد از غروب خورشید است !! حال آنکه همه ی مردم دنیا می دانند ساعت برگزاری ساعت زمین 30/8 شب تا 30/9 است.
سال گذشته و در حالیکه شهر اصفهان بدترین روزهایش را از نظر آلودگی هوا سپری می کرد به سازمانهای غیردولتی زیست محیطی اصفهان اجازه برگزاری مراسم برای روز هوای پاک داده نشد. همچنین سازمانهای غیردولتی اصفهان اجازه برگزاری نمایشگاهی زیست محیطی برای زاینده رود را پیدا نکردند… شهرداری تهران هم اگر دلش برای محیط زیست سوخته بهتر از دست از سر درختهای تهران بردارد، کشتن حیوانات شهری را متوقف کند و برای بهبود سیستم حمل و نقل عمومی فکری بکند.
حکایت تلخیست، با ان جی او های با سابقه که سالها تجربه دارند و نیروهای متخصص و کارشناس بسیاری در جمع خود دارند نامهربانی می کنیم و آنوقت عده ای دیگر دایه ی مدعی تر از مادر برای محیط زیست یتیم ایران می شوند …