در تابستان سال 2010 یکی از بی سابقه ترین موج های گرمایی در روسیه رخ داد که منجر به کشته شدن صدها نفر شد و با از بین بردن بخش وسیعی از محصولات کشاورزی این کشور، به خصوص گندم، به طور جدی بازارهای جهانی را تحت تاثیر قرار داد تا جایی که به نظر بسیاری پس لرزه های این واقعه یکی از دلایل افزایش قیمت مواد غذایی در کشورهای شمال آفریقا و وقوع ناآرامی های اخیر بود.
در آن زمان برای دوستانم نوشتم که هیچ یک از اقلیم شناسان به طور مشخص و مستقیم این موج گرما را تغییرات اقلیمی مرتبط نکردند و تنها به شکل محافظه کارانه ای می گفتند که احتمال وقوع چنین شرایط در آینده افزایش خواهد یافت.
امروز عاقبت دیدم مقاله ای در این زمینه منتشر شده است که با استفاده از روش مونته کارلو موج گرمایی در روسیه را به تغییرات دمایی در سطح زمین مرتبط کرده است. قبل از هر چیزی برای مخاطبان توضیح بدهم که روش مونته کارلو بر تکرار یک شبیه سازی یا آزمایش استوار است. مثلا شما می گویید که اگر یک تاس را بیندازیم احتمال اینکه هر یک از شش وجهش رو قرار بگیرد، یک ششم است. خب اگر شما تاس را یک بار بیندازید، مثلا عدد دو بالا قرار می گیرد. این تک آزمایش نمی تواند ما را به برداشت درستی از انداختن تاس هدایت کند و اگر ما بر اساس یک یا دو یا چند تکرار قضاوت کنیم ممکن است مثلا نتیجه بگیریم که عدد پنج هیچ وقت بالا قرار نمی گیرد. برای چنین بررسی هایی توصیه می شود که آزمایش برای دفعات بسیاری تکرار شود تا نتیجه به خروجی واقعی نزدیک تر شود. مثلا شما اگر تاس را سی هزار بار پرتاب کنید می بینید که عددی که برای هر یک از وجوه ثبت می شود حدود پنج هزار بار است. البته به شرط اینکه تاس چگالی همگنی داشته باشد و …
این مقاله که در PNAS، یکی از معتبرترین نشریات علمی جهان منتشر شده است و می توانید جزییاتش را اینجا پیدا کنید با صدهزار بار شبیه سازی به این نتیجه رسیده است که در بخش قابل توجهی (80 درصد) از اجراها خروجی به نتایج مشابهی مانند آنچه در سال 2010 رخ داده است ختم می شود.
برای کامل شدن بحث اشاره کنم که پیش از این مقاله ای منتشر شده بود که ارتباط بین موج های گرمایی روسیه در سال 2010 را با تغییرات دمای جهانی رد کرده بود. در مورد این مقاله اینجا مطالعه کنید. تصویر زیر شرایط روسیه را در دوره ی مذکور نشان می دهد.
