اشاره ای به نقش سازمان های مردم نهاد

همایش جنگل ابر، با تلاش موسسه ی طنین طبیعت تیرگان، جمعیت دیده بان طبیعت شاهرود، و کانون دوستداران محیط زیست دانشگاه شهید رجایی، در روز 6 آذر در دانشگاه بهشتی برگزار شد. سخن رانان همایش، مهندس محمد درویش، دکتر ناصر کرمی، دکتر پیمان یوسفی آذر، و دکتر اسماعیل کهرم بودند.

نکته ی مهمی که در این همایش چند بار و از سوی چند نفر از سخنرانان و دیگر حاضران بر آن تاکید شد، نقش مهم سازمان های مردم نهاد (NGO) در حفظ طبیعت بود. دکتر یوسفی آذر در سخنان خود، به دلایل موفقیت طبیعت دوستان در متوقف ساختن طرح جاده کشی از ابر به علی آباد اشاره کرد. او گفت که نشان دادن واکنش ِ به هنگام، برآورد خسارت های ساخت جاده و ارایه ی آن به مقام های تصمیم گیرنده، وارد شدن رسانه ها به موضوع، حضور موثر سازمان های مردم نهاد (ان جی او ها)، و حمایت متخصصان و صاحب نظران از توقف طرح، از جمله دلایلی بوده که پیروزی نسبی مدافعان جنگل را در پی داشته و عملیات راه سازی را پیش از رسیدن به جاده متوقف کرده است. یوسفی آذر در پیشنهادهایی هم که برای حفاظت جنگل های کشور داد، تقویت و حمایت از سازمان های غیردولتی را یکی از راه های بسیار مهم برای رسیدن به این هدف ذکر کرد. دیگر پیشنهادهای او چنین بود: تشکیل پایگاه داده های منابع طبیعی، تعیین مناطق بحرانی و فوق بحرانی، اجرای تضمینی قوانین فعلی و پر نمودن خلاهای قانونی، اطلاع رسانی مستمر به مردم و مسوولان.

مهندس غیبی، معاون سازمان جنگل ها و مراتع نیز در میزگرد آخر همایش به نقش مهم سازمان های مردم نهاد در حفاظت از منابع طبیعی کشور اشاره کرد. او گفت که سازمان های مردم نهاد می توانند در اطلاع رسانی، آموزش مردم، و در اجرای طرح های جنگل داری به سازمان جنگل ها و مراتع کمک کنند. مژگان جمشیدی، روزنامه نگار خواستار پاسخ گویی بیشتر مسوولان سازمان جنگل ها و مراتع به رسانه ها شد،جواد حیدریان دیگر روزنامه نگار حاضر در نشست، خطاب به نمایندگان سازمان های غیر دولتی گفت که این سازمان ها باید برخورد فعالانه تر و شجاعانه تری با دستگاه های مخرب محیط زیست کشور داشته باشند.

عباس محمدی مدیر گروه دیده بان کوهستان انجمن کوه نوردان ایران گفت که مدیران دولتی به گزارش ها و پیشنهادهای سازمان های غیر دولتی توجه نمی کنند، و این امر اعتماد همگان و “سرمایه ی اجتماعی” را خدشه دار می کند. برای مثال، او گفت که در همین بهار گذشته با وجود چندین نامه که دوستداران محیط های کوهستانی در انتقاد به طرح راه سازی و جنگل کاری در ارتفاعات دارآباد تهران به اداره ی کل منابع طبیعی استان و به سازمان ها جنگل ها و مراتع نوشتند، و با وجود چند بار مراجعه به این مسوولان، حتی یک خط پاسخ دریافت نکردند. غیبی، در پاسخ گفت که آن نامه ها و مراجعه ها تاثیر زیادی بر طرح داشت، و طول و عرض جاده را در پی اعتراض سازمان های غیر دولتی کاهش دادیم.

عباس محمدی اشاره کرد که موضوع محیط زیست، در همه جای جهان و به ویژه در ایران، یک امر اجتماعی و نه موضوعی صرفا علمی و تخصصی است؛ آن چه که طبیعت ایران را در سراشیبی تخریب قرار داده، نه کمبود علم به عوامل تخریب، یا دسترسی نداشتن به دانش حفاظت محیط زیست، بلکه رعایت نکردن قانون و بدیهیات حفظ سرزمین است. او اضافه کرد که نظام پر ایراد سهم خواهی دستگاه های دولتی از بودجه ی ملی و میل مقام های استانی به جذب اعتبار، موجب شده که هر گاه درآمد کشور بالا رود، طرح های سرمایه بر، سودجویانه، و نوعا مخرب مانند راه سازی ها و سد سازی های بی رویه افزایش یابند. در این شرایط، افزایش بهای نفت در 6- 5 سال اخیر، به جای کمک به ارتقای استانداردهای محیط زیست، موجب تخریب و آلودگی بی سابقه ی تمام محیط های طبیعی و شهری کشور شده است.