سد عظیم کاندیت واقع در جنوب شرق ایالت واشنگتن آمریکا که قریب به یکصد سال پیش بر رودخانه ماهی آزاد سفید (وایت سالمون) بنا شده بود ، بیست و ششم اکتبر ۲۰۱۱ ، یکهفته پیش ، برای نجات ماهی های آزاد در هم شکسته شد. ساخت این سد در سال ۱۹۱۱ و به منظور ذخیره آب نوشیدنی و کشاورزی آن منطقه بنا شده بود و بعدها نصب توربین های آبی و تولید برق جهت استفاده مردم نیز به آن افزوده شد . صد سال پیش ، با ساخته شدن این سد راه مهاجرت ماهی های آزاد از رودخانه ماهی آزاد سفید به اقیانوس بسته شد . ماهی های آزاد در آن زمان از اقیانوس ، برای تخم ریزی ، به این رودخانه می آمدند و سپس به اقیانوس باز می گشتند . طرح از میان برداشتن این سد با تلاش فعالان و دوستداران محیط زیست آمریکا به تصویب رسید و هزینهء اجرای آن نیز بالغ بر ۳۳ میلیون دلار شد . زمانی که مهندسین آمریکایی دیوارهء سد را منفجر کردند ، آب های پشت سد با فشار و قدرتی شدید رها شدند و رودخانهء ماهی آزاد سفید پس از یکصد سال دوباره زنده شد . کارشناسان معتقدند که با جریان یافتن آب در بستر این رودخانه ، طبیعت به سرعت خودش را بازسازی خواهد کرد . ماهی آزاد دوباره به این رودخانه باز می گردند و حیاتی دوباره در طبیعت آن سرزمین پیدا خواهد شد .
در این میان سرخپوستان شمال آمریکا بیش از دیگران شاد شدند و کارشناسان و دوستداران محیط زیست آمریکا نیز این پیروزی را به یکدیگر تبریک گفتند . عکس بالا لحظهء ویران شدن سد کاندیت و پرتاب آب گل آلود به میان بستر خشکیدهء رودخانه ماهی آزاد را نشان می دهد . رئیس قبیلهء سرخپوستان شینوک که سالها پیگیر طرح از میان برداشتن سدها در آمریکا بوده است و بر عملیات ویران کردن سد کاندیت نظارت می کرد ، به خبرنگاران گفت : امروز همهء ما خوشحال هستیم . امروز روز خوبی برای سرخپوست ها ، رودخانه ماهی آزاد و همهء ماهی های آزاد هست .
نشنال جیوگرافیک ، ترجمه : دوستداران محیط زیست ایران