دكتر جمشيد پژويان
استاد دانشكده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبايي
دكتر بيتا تبريزيان
استاديار دانشگاه آزاد اسلامي واحد رودهن
چکیده
عكس‌العمل متقابل بين رشد اقتصادي و كيفيت محيط زيست موضوع بحث‌برانگيزي است كه از دهه 1990 مورد توجه قرار گرفت. پژوهش‌هاي تجربي درباره رابطه بين درآمد سرانه و انواع (مختلف) آلودگي متمركز شده است، بنابراين پيشرفت فني و سياست محيط زيستي ناديده گرفته شده است. اين مقاله براي نخستين بار (در ايران) يك مدل شبيه‌سازي پويا براي تحليل كمّی سياست محيط زيستي در ايران ارائه مي‌كند. در اين مدل با استفاده از معادلات عرضه و تقاضاي انرژي، مسير انتشار آلاينده‌هاي زيست محيطي شبيه‌سازي می‌شود. معادله تقاضاي انرژي تابعي از قيمت، درآمد و جمعيت است كه به روش حداقل مربعات معمولي تخمين زده مي‌شود. در معادله عرضه دو حالت مجزا براي فناوريهاي آلوده‌كننده موجود و فناوريهای با آلودگی كم در نظر گرفته مي‌شود. مدل براي سه آلاينده (دی‌اكسيدكربن، اكسيدهاي گوگرد و ذرات معلق) با توجه به سناريوهاي مختلف شبيه‌سازي مي‌شود. نتايج نشان مي‌دهد درآمد همچنان يک متغير مهم در تعيين مقدار انتشار آلودگي است و با اعمال سياست محيط زيستي جانشيني گاز طبيعي با فرآورده‌هاي نفتي مي‌توان زودتر از آنچه منحني محيط زيستي كوزنتس نشان مي‌دهد، آلاينده‌ها را كاهش داد، ولي اين به معناي استفاده بي‌رويه از اين انرژي تجديدپذير نيست. بنابراين با اتخاذ سياستهاي مناسب قيمتي و سرمايه‌گذاري در فناوريهاي پاك مي‌توان آلودگي را همراه با افزايش درآمد كاهش داد.
متن مقاله در اینجا بخوانید!