ماه مبارک رمضان و استفاده بي رويه از ظروف يک بار مصرف

 

ماه مبارک رمضان و استفاده بي رويه از ظروف يک بار مصرف

خراسان رضوي - مورخ پنج‌شنبه 1390/05/20 شماره انتشار 17906
نويسنده: علي ترابي

 

«پلاستيک» به عنوان يکي از پرمصرف ترين و ارزان ترين محصولات شيميايي جهان نقش مهمي در تجارت، زندگي و اقتصاد ايران دارد. از جمله محصولات پرمصرف در اين زمينه ظروف يک بارمصرف است که امروزه به دليل امتيازاتي که دارد در برخي ميهماني ها، مناسبت هاي مذهبي به ويژه در اين ماه مبارک رمضان به مراتب بيشتر از ظروف ديگر استفاده و کاربرد دارد. اما اين ظروف که از مواد نفتي توليد مي شود، غيرقابل بازگشت به چرخه محيط زيست هستند و حتي به گفته کارشناسان مربوطه ۵۰۰ تا هزار سال طول مي کشد تا تجزيه شوند. متاسفانه اين روزها ديگر استفاده از اين ظروف بسيار متداول شده است در حالي که کارشناسان و مسئولان بهداشتي نسبت به استفاده از اين ظروف با توجه به سرطان زايي و ديگر مضرات آن هشدار مي دهند. برخي کارشناسان امور غذايي استفاده از ظروف يک بارمصرف گياهي را به دليل برخورداري از مزاياي آن به جاي ظروف پلاستيکي به خانواده ها توصيه مي کنند.

ساعت ۱۹و۳۰ دقيقه است و تا اذان مغرب حدود نيم ساعتي باقي مانده است.به همراه خانواده براي مراسم صرف افطار روز هفتم درگذشت پدر يکي از دوستان راهي يکي از تالارهاي شهر مي شويم. صداي اذان از بلندگوي تالار پخش مي شود و همه ميهمانان با نام خدا روزه خود را باز مي کنند.ابتدا ليوان يک بار مصرف را براي نوشيدن چاي انتخاب مي کنم و بعد به سراغ غذاهاي ديگر مي روم.در هنگام خروج از تالار نگاهم به سطل زباله اي بزرگ مي افتد که درون آن پر از ظروف يک بار مصرف است. با خود فکر مي کنم که اين همه ظرف غذاي يک بار مصرف از چه موادي توليد مي شود. اين همه ظروف يک بار مصرف در چه محلي دفن مي شود و آيا آلودگي براي طبيعت به همراه ندارد؟ آيا اصولا استفاده از اين ظروف براي سلامتي انسان ضرر دارد يا نه؟

گفت و گو با مردم

بارها درباره مضرات ظروف يک بار مصرف شنيده ام اما به دليل راحتي و سبکي در کارهاي روزانه به طور معمول از اين ظروف استفاده مي کنم.«مريم عظيمي» يک بانوي خانه دار است که در پاسخ سوالات ما به خراسان مي گويد: اين ظروف نه تنها در منازل بلکه در هيئت ها، مراسم مذهبي، مساجد و... هم استفاده مي شود و الان جزو ضروريات زندگي به حساب مي آيد.وي مي گويد: اگر اين طور که مي گويند استفاده از اين ظرف ها مشکلي دارد، مسئولان بهداشتي بايد جلوي توليد اين ظروف را بگيرند. «محمود صداقت» يکي ديگر از شهروندان مشهدي که براي خريد به بازار آمده است، در اين باره مي گويد: امروزه مردم از غذاهاي آماده و بازاري بيشتر استفاده مي کنند که به همراه آن ظروف يک بار مصرف هم مورد استفاده قرار مي گيرد. در نتيجه هم غذاهاي آماده و هم اين ظروف پلاستيکي موجب شيوع بيماري هاي مختلف که مهم ترين آن انواع سرطان است، مي شود.وي تصريح مي کند: علاوه بر اين در کليه مراسم ها نيز متاسفانه نوشيدني و غذاهاي داغ را در اين ظروف مي ريزند که گفته مي شود مشکلات مهم بهداشتي دارد و در اين بين هم به نظر مي رسد هيچ نظارت و ممنوعيتي از سوي مسئولان بهداشتي انجام نمي شود.وي معتقد است: وقتي که مضرات ظروف يک بار مصرف تاييد شده، بايد سازوکار و يا قوانيني براي ممنوعيت توليد آن در جامعه اعمال شود. به سراغ يکي ديگر از شهروندان مشهدي که دغدغه استفاده نکردن از اين ظروف را دارد، مي رويم. «علي سلطان حسيني» مي گويد: امروزه در کشور ما تذکرات زيادي درباره زيان بار بودن کاربرد ظروف يک بار مصرف P.V.C به ويژه در امور بهداشتي و بيمارستاني داده مي شود. حسيني به هشدار اداره کل بهبود تغذيه جامعه و مرکز سلامت محيط اشاره مي کند و مي افزايد: طبق دستورالعملي بر محدوديت و ممنوعيت استفاده بي رويه از ظروف يک بار مصرف تاکيد شده و ظروف يک بار مصرف مناسب گياهي و کاغذي نيز به عنوان جايگزين معرفي شده است.وي به مضرات استفاده از اين ظروف اشاره و عنوان مي کند: استفاده از اين ظروف براي بسته بندي، توزيع، سرو غذا و... باعث مي شود مواد سمي موجود در ظروف يک بار مصرف ابتدا در چربي غذا حل و پس از ورود به بدن جذب بافت هاي چربي بدن شود. تجمع اين مواد سمي در بافت هاي چربي بدن در طولاني مدت ممکن است به سلامت آسيب رسانده و موجب ايجاد بيماري شود.«سلطان حسيني» با تاکيد بر اين که بايد زمينه جايگزين سازي ظروف P.V.C با ظروف گياهي مناسب در جامعه فراهم شود، مي گويد: بايد در اين زمينه از افراد متخصص استفاده شود و مسئولان بهداشتي شرايط و محيط هاي سالم را براي مردم فراهم کنند.

تبعات استفاده نادرست از ظروف يک بار مصرف

از ظروف يک بار مصرف پلاستيکي بايد براي موادغذايي و آشاميدني سرد استفاده شود و به هيچ وجه نبايد براي توزيع موادغذايي داغ استفاده شود.

يک کارشناس بهداشت با بيان اين مقدمه به استفاده نابجا از ظروف پلي اتيلن(پلاستيکي) اشاره مي کند و مي گويد: استفاده نابجا از اين ظروف با دماي بالاي ۶۵درجه سانتي گراد موجب آزاد شدن مواد آلي و ترکيبات شيميايي موجود در ديواره ظروف و ورود آن ها به داخل موادغذايي مي شود که مصرف آن ها براي سلامتي مضر و ممکن است مشکلات گوارشي و حتي بروز برخي بيماري ها در افراد را به دنبال داشته باشد.«خسروي» به خراسان مي گويد: اگر در درون اين ظروف آب جوش يا غذاي داغ مانند «آش» ريخته شود، مواد در آن حل شده و وارد بدن مي شود که به دليل داشتن ترکيبات خاص مي تواند منجر به بروز سرطان هاي مختلف شود. وي همچنين در تکميل سخنان خود تصريح مي کند: ظروف يک بار مصرف شفاف به دليل اين که درصد بالاتري از مواد سرطان زا را داراست، آسيب  بيشتري به بدن وارد مي کند.

مخاطره دوگانه

امروزه وجود ظروف يک بار مصرف پلاستيکي باعث به خطر افتادن و نابودي محيط زيست و سلامت مردم شده است و ايران متاسفانه جزو معدود کشورهاي جهان است که در استفاده بيش از حد از ظروف يک بار مصرف پلاستيکي پلي استايرني پيشرو است.

(پلي استايرن ماده اي است که در ظروف يک بار مصرف به کار مي رود و بيش از ۵۰۰ سال براي تجزيه و بازگشت به طبيعت زمان مي برد.)

«مهري رضايي» کارشناس محيط زيست ضمن تاييد اين مطالب به خراسان مي گويد: ظروف يک بار مصرف پلاستيکي به طور متوسط حدود ۵۰۰ سال طول مي کشد تا به چرخه طبيعت بازگردد و حتي بعضي از آن ها تا حدود هزار سال بسته به نوع مواد آن طول مي کشد تا تجزيه شود.

اين کارشناس اداره کل محيط زيست خراسان رضوي به تشکيل جلسه اي که در اين زمينه به تازگي در کميته پسماند تشکيل شده است اشاره مي کند و مي افزايد: طي اين جلسه قرار شد مصوبه اي مبني بر ممنوعيت استعمال ظروف يک بار مصرف به استانداري ارسال و از آن طريق به ادارات دولتي ابلاغ شود.رضايي در ادامه به دو موضوع ديگر که موجب خطر آفريني اين ظروف براي محيط زيست مي شود، اشاره مي کند: مهم ترين موضوع اين است که بحث ماندگاري اين ظروف در طبيعت بالاست و زود به چرخه طبيعت باز نمي گردد و دوم اين که مصرف اين ظروف سرطان زا بوده و متاسفانه به يک فرهنگ و الگو در جامعه تبديل شده است و سالانه مصرف اين ظروف پلاستيکي هم بيشتر مي شود. وي همچنين مي گويد: به دليل اين که مردم هيچ اطلاعي از چگونگي توليد آن ها ندارند و نگاه مردم تنها بر ارزان قيمت بودن است مصرف اين مواد در جامعه بيش از پيش افزايش پيدا کرده است. از وي مي پرسيم که در اين زمينه بايد چه کاري انجام داد؟ که رضايي در پاسخ مي گويد: قوانين هميشه وجود داشته و دارد اما پشتوانه اجرايي قانون ضعيف است. اين کارشناس محيط زيست بر استفاده از ظروف يک بار مصرف کاغذي به جاي نوع پلاستيکي آن تاکيد دارد و عنوان مي کند: ظروف يک بار مصرف کاغذي حداکثر پس از ۲ سال به طبيعت باز مي گردد اما به دليل اين که قيمت آن نسبت به ظروف پلاستيکي زيادتر است، استقبال خوبي از آن نشده است.وي تاکيد مي کند: به عقيده من دولت بايد توليدکنندگان محصولات ظروف کاغذي را بيشتر مورد حمايت قرار دهد تا توليد اين نوع ظروف قابل رقابت با ظروف پلاستيکي باشد. مهري رضايي به مصرف بيشتر ظروف پلاستيکي در مناسبت هايي چون ماه مبارک رمضان اشاره و تاکيد مي کند: با فرا رسيدن ماه مبارک رمضان که عرضه چاي و غذاي نذري افطاري يا سحري در مراسم خاص بيشتر مشهود است، بايد مصرف کنندگان کارشناسي بيشتري در اين باره انجام دهند. نايب رئيس شوراي شهر مشهد هم معتقد است با توجه به قوانين موجود بايد برنامه ريزي هايي در اين زمينه انجام شود تا در اين ماه مبارک و به ويژه شب هاي قدر از اين ظروف استفاده نشود. «دکتر سيدکمال سروي ها» به درج شماره هايي که براي استانداردسازي اين ظروف استفاده مي شود، اشاره مي کند و مي گويد: ظروف يک بار مصرف از عدد يک تا ۷ شماره گذاري مي شود و معمولا شماره ۶ و ۷ براي استفاده انسان ها توصيه نمي شود. اين عضو شوراي شهر معتقد است استفاده از ظروف گياهي بايد از طريق رسانه ها فرهنگ سازي شود، تا مردم بدانند که چه چيزي بخرند. از وي درباره اين که آيا قانوني مبني بر ممنوعيت توليد و استفاده از اين ظروف وجود دارد يا خير، سوال مي کنيم. سروي ها در پاسخ مي گويد: از نظر قانون مشکلي نداريم و فقط در اجراست که مشکل وجود دارد و بايد حل شود .

Posted in: دسته‌بندی نشده Filed under: