چگونه با كولر آبي، خانه‌اي بهاري داشته باشيم

يكي از آزاردهنده ترين چيزها در مورد كولر آبي بوي بد آن است؛ بويي شبيه آب مانده و لجن زده. اما رفع اين اشكال خيلي ساده است. براي اين كه از دست اين مشكل راحت شويد كافي است يك بار اين موارد را انجام دهيد

با شروع گرماي تابستان، انسان نياز به شرايط آب و هوايي مناسب دارد. در اين زمان، تمام مكان-هاي مسكوني و تجاري به دستگاه ها و سيستم هاي تهويه و برودتي رومي آورند. از پرمصرف ترين وسيله هاي برودتي و سرمازا براي مكان هاي مسكوني و تجاري كولرها هستند. كولرها دو نوع كلي گازي و آبي اند.
كولرهاي گازي داراي محاسن بسيار زيادي هستند و عموم مردم مي توانند به سادگي از آن استفاده كنند ولي قيمت بالاي آن باعث شده است كه افراد زيادي به استفاده از كولرهاي آبي رو بياورند.
كولرهاي آبي هم داراي محاسن و معايبي هستند كه به برخي از آن ها اشاره مي نماييم:

محاسن:
1. قيمت تقريباً مناسب
2. مصرف پايين
3. بازده سرمايش بالا

معايب:
1. گرفتگي پوشال ها
2. گرفتگي پمپ
3. ايجاد زنگ زدگي و...
4. مصرف تقريباً زياد آب
5. عدم انتخاب دما
6. بوي بد كولر
اما قيمت مناسب و سرمايش خوب كولرهاي آبي باعث شده است كه تقريباً 82 درصد از مردم كشور از اين كولرها به عنوان وسيله ي سرماساز استفاده كنند.
البته امسال با توجه به گراني بي سابقه ي برق و اخطار وزارت نيرو مبني بر گران شدن برق مصرفي كولرهاي گازي جز در مناطق جنوبي ايران، بحث كولرهاي سنتي يا همان كولر آبي، داغ تر از سال-هاي قبل است.
در مقايسه با محاسن اين نوع كولرها معايب آن گرچه از نظر تعداد بيشتر است اما از نظر كيفيت حايز اهميت نيست و به راحتي مي شود اين معايب را برطرف كرد. به اختصار نحوه ي برطرف كردن بعضي معايب را توضيح مي دهيم:

چگونه بوي بد كولرهاي آبي را برطرف كنيم:
يكي از آزاردهنده ترين چيزها در مورد كولر آبي بوي بد آن است؛ بويي شبيه آب مانده و لجن زده. اما رفع اين اشكال خيلي ساده است. براي اين كه از دست اين مشكل راحت شويد كافي است يك بار اين موارد را انجام دهيد:
1. اگر پوشال كولر پوسيده است آن را عوض كنيد حتي اگر نو باشد.
2.يك استكان بزرگ مايع سفيدكننده و يا شيشه شوي داخل سيني آب كولر بريزيد و پنجره هاي آن را در جاي خود قرار دهيد. پس از آن بدون آن كه فن كولر را روشن كنيد فقط پمپ آب را بزنيد تا آب به جريان بيافتد و كاملا " آغشته سازي صورت گيرد. 30 دقيقه تا يك ساعت صبر كنيد.
3. حال كاملاً آب سيني كولر را تخليه نماييد و آن را بشوييد و دوباره پر كنيد.
4. داخل سيني كولر در حد نصف استكان مايع سفيدكننده و يا مايع شيشه شوي بريزيد.
5. هر 10 روز تا دو هفته يك بار در صورت نياز، آب سيني را تعويض و در حد نصف استكان شوينده به آن اضافه كنيد.
بعد از انجام اين موارد اميدواريم مشكلي با اين بوي بد پيدا نكنيد. البته نكات زير را هم دقت فرماييد:
1.از شوينده هاي كف كننده مانند پودر رخت شويي و مايع ظرف شويي استفاده نكنيد زيرا كولرتان پر از كف مي شود. فقط از مايع سفيدكننده، شيشه شوي و يا مايع هاي تميزكننده ي سطوح استفاده كنيد.
2. در افزودن اين مايعات به آب داخل كولر زياده روي نكنيد.
3.جوهرنمك و شوينده هاي قوي به هيچ وجه داخل كولر نريزيد چون فلز بدنه ي كولر را نابود مي كنند.
با انجام اين كار بدون آن كه كولر شما صدمه ببيند، هم از بوي نامطبوع راحت مي شويد و هم نيازي به استفاده ي مكرر از جرم گير كولر نخواهيد داشت.

استفاده از فيلتر براي مطبوع كردن هواي خانه
اخيراً سيستمي به نام سيستم "فيلتراسيون " هوا بر روي كولرهاي آبي عرضه شده است. اين سيستم بر روي قسمت خروجي هوا از كولر نصب مي شود تا هوا ابتدا فيلتر شده، بعد وارد ساختمان شود. اين فيلتر تأثير زيادي بر دمش هوا نخواهد داشت و حداقل براي يك فصل تابستان كار مي كند. سيستم فيلتراسيون هواي كولر آبي، داراي يك در مسدودكننده است كه در فصل زمستان كانال كولر را مسدود مي كند. استفاده از سيستم فيلتراسيون كولر آبي در بهبود كيفيت هواي داخل ساختمان نقش بسزايي دارد و البته باعث كاهش هزينه هاي نظافت و نقاشي ساختمان شده، از اين رو به صرفه و اقتصادي است. در ضمن اين سيستم، مضرات هواي آلوده ي واردشده به ساختمان را به مقدار بسيار زيادي كاهش مي دهد.

راه هاي نگه داري و تعمير كولرهاي آبي:
1. اتصالات الكتريكي برق كولرهاي آبي بايد توسط افراد متخصص و آگاه به اين رشته، كنترل و بازديد شوند. هرگز انجام اين گونه كارها را به افراد عادي و كم تجربه نسپاريد كه خطرات جبران ناپذيري را در پي خواهد داشت!
2. پوشال هاي كولر در كاركرد آن ها نقش بسيار مهمي دارند. هر سال پوشال مرغوب و با كيفيت را با توجه به اندازه ي كولر، از طريق نمايندگي هاي كارخانه ي سازنده يا مراكز معتبر فروش قطعات كولر، تهيه و آن ها را تعويض نماييد.
3.قبل از نصب پوشال ها، كركره هاي كولر را با برس سيمي تميز كنيد تا رسوبات و گرد و غبار روي آن گرفته شود.
4. هر سال قبل از روشن كردن كولر، الكتروموتور آن را بازديد كنيد. پيشنهاد مي شود هر دو سال يك بار الكتروموتور آن را براي بازديد قطعات مختلف نزد تعميركار الكتروموتور ببريد. اين كار باعث مي شود، تا در اوج فصل گرما از سوختن الكتروموتور جلوگيري شود.
5. در كولرهاي آبي، آب توسط پمپ به پوشال ها مي رسد پس بايد پمپ عاري از هرگونه ناخالصي همچون تكه هاي پوشال و رسوبات باشد. پمپ كولر را از تشتك آن خارج كرده، رسوبات روي شفت و بدنه را كاملاً تميز كنيد وحركت آزادانه ي شفت را بر روي پمپ كنترل نماييد.
6. چرخ بادبزن كولر را هر سال با آب ولرم شست وشو دهيد تا گرد و غبار و رسوبات روي پره هاي آن تميز شود. توجه داشته باشيد در صورتي كه رسوبات روي پره هاي چرخ بادبزن زياد شود از كارايي كولر كاسته شده، در نهايت باعث سوختن الكتروموتور آن خواهد شد.
7. حركت آزادانه ي شفت چرخ بادبزن در داخل ياتاقان هاي كولر را كنترل و از محل تعبيه-شده روي ياتاقان ها، روغن كاري كنيد.
8. جهت انتقال نيروي الكتروموتور به چرخ بادبزن از تسمه استفاده شده است. براي بازديد يا تعويض تسمه ي كولر ابتدا با آچار رينگي يا تخت مناسب، مهره هاي پايه ي الكتروموتور را شل كرده، با فشار دست، الكتروموتور يا پايه را كمي به سمت دهانه ي خروجي كولر هدايت و به آرامي تسمه را از روي پولي و فلكه خارج كنيد. براي جا انداختن، مجدداً تسمه-ي مناسب را بين شيارهاي پولي و فلكه قرار داده، با نيروي دست، الكتروموتور يا پايه را به سمت مخالف دهانه ي خروجي كولر هدايت نماييد و مجدداً با آچار، مهره هاي پايه ي الكتروموتور را محكم كنيد.
9. رسوبات و گرد و غبار داخل تشتك كولر را با دقت تميز كرده، آن را براي بهره برداري آماده كنيد.
10. شير فلكه ي آب ورودي به كولر را باز كرده و اتصالات لوله كشي آن را از محل شير فلكه تا شناور كنترل كنيد تا نشتي نداشته باشند. در صورت نياز، اتصالات فرسوده را تعويض و نو كنيد.
11. شناور يا فلوتر كولر را بازديد نموده، در صورت نياز آن را تعويض كنيد. توجه داشته باشيد شير شناور را به گونه اي تنظيم نماييد كه وقتي سطح آب تشتك به ارتفاع 5/1 سانتي متري زير سرريز رسيد، جريان آب به تشتك را قطع كند.

رعايت موارد ايمني را فراموش نكنيد
1.قبل از شروع كار سرويس تابستاني كولر آبي، در صورتي كه كولر فيوز اختصاصي دارد آن را باز كرده، نزد خود نگه داريد و اگر كولر فيوز اختصاصي ندارد، فيوز اصلي كنتور برق ساختمان را از مدار خارج كنيد و اطمينان حاصل كنيد هنگام كار با كولر جريان برق روي آن قطع است.
2. اگر با سيستم برق كولر آشنايي نداريد از يك متخصص كمك بخواهيد.
3. پس از اتمام كار و روشن كردن كولر، با شنيدن هر گونه صداي غيرعادي، سريع كليد كولر را خاموش كنيد.
4. با دست خيس و مرطوب، كليد كولر را جهت روشن ياخاموش كردن لمس نكنيد.
راه نماي صرفه جويي مصرف برق در كولرهاي آبي:
مصرف برق مصارف سرمايشي، سهمي در حدود 26 درصد از كل مصرف برق بخش خانگي را به خود اختصاص مي دهند. اين سهم در بعضي از شرايط آب و هوايي و با توجه به نوع وسيله ي مورداستفاده مي تواند متغير باشد. در كولرهاي آبي سرمايش با استفاده از تبخير قطرات بسيار ريز آبي كه با هوا آميخته شده به اطاق وارد مي شود. اين كولرها براي نقاطي با آب و هواي خشك بسيار مناسب است چون علاوه بر سرمايش براي تلطيف هوا نيز مفيد است. اين كولرها مصرف برق كمتري نسبت به كولرهاي گازي داشته ، درنتيجه هزينه ي كمتري نسبت به آن ها دارند.

نحوه ي استفاده ي صحيح براي كاهش مصرف انرژي الكتريكي
1. كانال‌كشي كولرهاي آبي بايد از كوتاه ترين مسير انجام شود. اگر هم كانال‌هاي كولر خارج از ساختمان قرار دارند، حتماً بايد به وسيله ي عايق‌كاري با پشم شيشه يا عايق‌هاي ديگر، از گرم شدن كانال‌ها و هدر رفتن سرما در اثر تابش مستقيم نور خورشيد بر آن ها جلوگيري شود. در اين موارد حتي نصب يك سايبان ساده بر روي كولر و كانال‌ها هم مؤثر است. هرچه طول و پيچ و خم مسير كانال‌كشي كولرهاي آبي بيشتر باشد، فشار هوا در مسير كانال‌ها كمتر، مصرف انرژي بيش تري و سرماي حاصل شده نيز خفيف تر مي‌شود.
2. هر سال نسبت به تعويض پوشال هاي كولر آبي اقدام نماييد. تميز كردن و رفع اشكالات كولر پيش از شروع به كار آن در فصل گرما، كاركرد كولر را بهبود بخشيده، مصرف انرژي آن را كاهش مي دهد و از هدررفتن سرما نيز جلوگيري مي‌كند.
3. استفاده ي بي‌مورد و يا همزمان از وسايل خانگي گرمازا مانند: اجاق، سماور، لامپ‌هاي متعدد و... باعث افزايش گرماي محل كار و سكونت مي‌شود و نياز به استفاده از كولر را افزايش مي‌دهد.
4. چنان چه امكان‌پذير باشد بايد از سيستم سرمايش موضعي استفاده گردد. به اين معني كه تنها به اتاق‌هايي كه مورد استفاده قرار مي گيرد هواي سرد را منتقل كنيد. به اين منظور مي توان دريچه هاي ورودي هوا به ساير اتاق‌ها را مسدود كرد.
5. در حد امكان از روشن نگه‌ داشتن مداوم كولر در طول روز پرهيز كنيد و تا حد امكان سعي كنيد از دور كُند (آرام) كولر استفاده كنيد تا فشار كمتري به دستگاه وارد شود.
6. براي جلوگيري از خروج سرما، اطراف پنجره‌ و درها را با نوارهاي درزگير عايق‌بندي كنيد. استفاده از تهويه ي طبيعي در هنگام شب و درزبندي منازل در طول ايام گرم بسيار مؤثر خواهد بود.
7. بهترين درجه ي حرارت منزل در تابستان بين 18 تا 22 درجه ي سانتي گراد است. از سرد كردن بيش از حد محل سكونت خود خودداري كنيد.

منبع : نشريه پيام زن - شماره 232