در حال بازبینی مطالب و مستندات کنفرانس بودم که مجددا مطالب افتتاحیه رییس کنفرانس آقای دکتر غفوری نظرم را جلب کرد. در عین حالی که عموما مطالب افتتاحیه های کنفرانس به شکل کلی ارائه می شود بد ندیدم تا متن این سخنرانی را در مجازخانه مبارکه بگذارم. این سخنرانی به نوعی بیشتر ضرورت برگزاری کنفرانس را در کنار تشریح وضعیت حاضر در بر دارد. منتظر یک جمع بندی از کنفرانس هستم که دوست و همکار عزیزم آقای مهندس کمالی که بیشترین زحمت دبیرخانه علمی همایش به عهده ایشان بود برایم اماده سازی کند. البته مطمئنم اینگونه متن ها نظر همکان را جلب نخواهد کرد و منتقدین خاص خود را دارد. لطفا این مجازخانه را با انتقادهای خود بنوازید. شک نکنید که حداقل خود من از این نظرات کمال استفاده را خواهم برد.
متن سخنرانی افتتاحیه اولین کنفرانس خشکسالی و تغییر اقلیم که به وسیله آقای دکتر غفوری ایراد شد.
سلام عليكم جميعاً، صبح شما بخير
خير مقدم عرض ميكنم خدمت همه
حضار، معاونت محترم وزارت كشور و سرپرست سازمان مديريت بحران، معاونين محترم وزارت
جهاد كشاورزي و معاونين محترم سازمان تحقيقات،آموزش و ترويج كشاورزي و مديران كل، روساي
مؤسسات و مراكز تحقيقاتي، اساتيد محترم دانشگاهها، محققين و مهندسين
مشاور،كارشناسان، دانشجويان و همكاران و ساير مدعوين محترم
به
اولين كنفرانس ملي خشكسالي و تغيير اقليم خوش آمديد.
بعد از يك سال فعاليت همگاني از طرف
برگزاركنندگان، همكاران، حمايت كنندگان و ارائه دهندگان مقالات بالاخره روز موعود
فرارسيد كه همه از جاي جاي كشور جمع شدهايم براي تفكر و تبادل نظر در مورد
موضوعات اساس تغييرات آب و هوايي و خشكسالي كه چالش روز دنيا و از جمله كشور ماست.
مستحضر هستيد از زماني كه كنوانسيون
تغييرات اقليمي در سال 1992 در ريودوژانير و به وسیله كليه كشورهاي عضو سازمان ملل
امضاء شد و متعاقب آن پروتوكل كيوتو در سال 1997 مورد توافق قرار گرفت و در سال
2005 الزام آور شد، ملل جهان در دو جبهه اصلي كشورهاي توسعه يافته و تحت توسعه بيش
از 16 اجلاس جهاني را به صورت ساليانه برگزار كردهاند كه آخرين آنها در مكزيك و
با شركت 195 كشور و ماقبل آن در كپنهاك دانمارك برگزار گرديد.
در اين سالها كشورهاي تحت توسعه و
كمتر توسعه يافته، به كمك مفاد كنوانسيون و پروتوكل الحاقي، كشورهاي توسعه يافته
را ملزم كردهاند كه براي كنترل تغييرات آب و هوايي و گرم شدن كره زمين فعاليتهايي
را به منظور كاهش گازهاي گلخانهاي در رابطه با بخشهاي مختلف انجام دهند. اين
فعاليتها در دوره اول اجراي پروتوكل كيوتو به مدت هفت سال ادامه داشته و در سال
2012 به پايان ميرسد و ممكن است برخي كشورها، از جمله خود ژاپن، تعهدات را براي
دور دوم نپذيرند. و يا برخي با شروطي از جمله ايجاد تعهد براي كشورهاي تحت توسعه
آنرا بپذيرند.
در اين دوره عليرغم همه فعاليتها
نه تنها كاهش محسوسي در روند افزايش دما، ذوب برف و يخ در قطبين و سطح درياهاي
آزاد به وجود نيامده بلكه هر روز شاهد اغتشاشات كم سابقه اقليمي در گوشه و كنار
دنيا هستيم.
اگرچه تا به حال عمدتاً كشورهاي
توسعه يافته در ارتباط با انتشار گازهاي گلخانهاي مورد انتقاد، بازرسي و كنترل
بودهاند، لكن در دستور جلسات اجلاس هفدهم كه در آفريقاي جنوبي در دسامبر سال
ميلادي جاري برگزار خواهد شدكشورهاي تحت توسعه نيز بايد برنامههاي ملي كنترل و
كاهش انتشار خود را ارائه نمايند و احتمال زياد دارد كه بنوعي موظف شوند كه اين
برنامهها را اجرايي كنند.
استحضار داريد كه در اجلاس كپنهاك
بر افزايش cº2 دماي متوسط كره زمين در قرن جاري تا سال 2100 توافق گرديد
كه بر اساس گزارش مجمع بين الدول IPCC مستلزم كاهش 40% گازهاي گلخانهاي از طرف كشورهاي توسعه يافته
نسبت به سال 1990 ميباشد كه با روند فعاليتهاي فعلي دور از دسترس جلوه ميكند.
بر اين اساس اكثر كشورها به طور جدي روي برنامههاي سازگاري با تغييرات اقليمي در
كليه بخشهاي كشاورزي، صنعت، مسكن و شهرسازي و آب مشغول تحقيق وبرنامهريزي هستند.
خوشبختانه فعاليتهاي تحقيقاتي و
اجرائي در زمينه كشاورزي، منابع آب، آبياري، انرژي و حمل و نقل و غيره در نتيجه
وضع و اجراي قوانين مترقي نظير هدفمندسازي يارانهها و اصلاح الگوي مصرف و … در
كشور ما در جريان كه نياز است در قالب برنامههاي سازگاري با تغييرات آب و هوايي
بازنگري و اصلاح گردند.
حضار محترم،
عواقب تغييرات اقليمي بسيار زياد
هستند ولي پديدهاي كه بسيار ملموس دركليه ابعاد و بخشهاي زيربنايي كشور خود را
نمايان كرده است خشكسالي است كه متأسفانه حدود يك دهه است كه تكرار و فراواني
وقوع آن بيشتر شده است.
بررسي نرخ رشد اقتصادي كشور در سالهاي
اخير نشان ميدهد كه در مواقع خشكسالي نظير سالهاي 76 و 87، ميزان نرخ رشد توليد
ناخالص داخلي كاهش يافته و متعاقب نرخ رشد اقتصادي به ميزان قابل توجهي كاهش يافته
است تا 4% كه اين كاهش عمدتاً در اثر نوسان قيمت نفت و وقوع پديده خشكسالي فراگير
در كشور بوده است (لزوم مديريت خشكسالي در كوتاه مدت و تغييرات اقليم در بلند مدت
براي تضمين نرخ رشد هشت درصد پيش بيني شده در برنامه پنجم و چشمانداز)
حضار محترم
امروز گرد آمدهايم كه در حول
محورهاي اين كنفرانس كه طيف كاملي را از مباحث پايش و پيشبيني و ريسك پديده تغييراقليم و عليالخصوص
خشكسالي را ميپوشانند به بحث و بررسي بپردازيم.
من از شما تقاضا دارم كه امروز را
به تفكر، بحث وبررسي موضوعات مطروحه اختصاص دهيد. كشور ما بيش از هر زمان ديگر
نياز به مديريت اطلاعات در اين زمينهها دارد، مديريتي كه بتواند نتايج روزافزون
تحقيقات را در دانشگاهها و مراكز و مؤسسات تحقيقاتي به صورت بستههاي كاربردي و
فنآورايانه قابل استفاده عموم نمايد.
اجازه دهيد سالنهاي نشستهاي اين
همايش ملي را اتاقهاي فكر بناميم و با تفكر، ابراز نظر و مشاركت اصول كاربردي را
در قطعنامه كنفرانس احصا نماييم.
انشاءا… مركز تحقيقات كم آبي و
خشكسالي با همكاري سخاوتمندانه سازمان تحقيقات،آموزش و ترويج کشاورزی، سازمان
مديريت بحران كشور، پايگاه ملي مديريت خشكسالي كشاورزي و انجمن سازگاري با خشكي و
خشكسالي و همچنين حمايت بيدريغ ستاد آب، خشكسالي معاونت علمي و فناوري رياست
جمهوري، معاونت آب خاك و صنايع،صندوق بيمه كشاورزي، پژوهشكده حفاظت خاك و
آبخيزداري، سازمان جنگلها، مراتع و آبخيزداري كشور، شركت مديريت منابع آب، موسسه
ICARDA، انجمن سطوح آبگير باران ايران و
انجمن هواشناسي ايران بتواند در كنفرانس بعدي بسته مديريتي و دستورالعمل مديريت
ريسك خشكسالي و تغييرات اقليمي در كيفهاي كنفرانس قرار دهيم و تقديم بخشهاي
اجرايي و مسئولين محترم نماييم.
حضار محترم امروز را در سه اطاق
فكر سپري خواهيم كرد، اطاقهايي كه فضاي حاكم بر آنها توسط مسئولين محترم حاضر در
اين كنفرانس و سخنرانان كليدي ترسيم خواهد گرديد.
موفق و پيروز باشيد.