شهر کرج با دارا بودن مساحت 162 کیلومتر مربع به دلیل همجواري با پایتخت و ارزان بودن قیمت مسکن و زمین در مقایسه با تهران و وجود فرصت هاي اشتغال در صنایع در حال رشد در پیرامون آن یکی از شهرهاي مهاجرپذیر کشور می باشد.
شهر کرج با داشتن شاهراه هاي ارتباطی و واقع شدن بر سر راه حدود 15 استان غرب و شمال کشور با پایتخت ، روزانه حجم عظیمی از ناوگان حمل و نقل عمومی و شخصی (سبک و سنگین) را از خود عبور می دهد ، به طوري که می توان گفت حجم آلودگی ناشی از ناوگان فوق که به شهر کرج تحمیل می گردد ، بیش از آلودگی خودروها در شهر کرج می باشد.
– تعداد خودروها و میزان مصرف سوخت
از تعداد ۴۵۰هزار دستگاه خودروی سبک و سنگین شهرکرج حدود ۳۱۳/۷۰۴ دستگاه خودرو و ۱۳۰۰۰ دستگاه موتورسیکلت در سطح شهر کرج تردد دارد که از این تعداد سهم خودروهاي عمومی 40704 دستگاه می باشد.
آمارها نشان می دهد که در کلان شهرها حداقل 70 % آلاینده هاي هوا ناشی از ناوگان خودروها است که این امر در مورد شهر کرج نیز صدق می نماید که تردد خودروهاي فرسوده در سطح شهر کرج نیز به شدت آلودگی هواي این شهرمی افزاید.
– صنایع استان
با وجود فعالیت تعداد کثیري از صنایع ( تعداد ۳۵۰۰ واحد فعال صنعتی در استان ) و نیروگاه فردیس در شهر کرج ، بخش مهمی ازآلودگی هوا به منابع ثابت اختصاص دارد. به طوري که طبق آمار 135 واحد بزرگ آلاینده هوا در استان وجود دارد که با درنظر گرفتن جهت باد غالب بر آلودگی هواي شهر کرج می افزایند.
– مراکز معاینه فنی
در حال حاضر تعداد 8 مرکز معاینه فنی ( 7 مرکز معاینه فنی خودروهاي سبک و یک مرکز معاینه فنی موتورسیکلت ) و دوایستگاه سنجش آلودگی هوا در سطح این کلان شهر وجود دارد.
– وضعیت هواي کرج و عوامل آلاینده آن :
با توجه به موارد فوق ، آلودگی هاي زیست محیطی ، از جمله آلودگی هوا در کرج نیز مانند سایر شهرهاي بزرگ ناشی ازعوامل متعددي نظیر رشد جمعیت شهري و توسعه بی رویه شهر ، افزایش تعداد خودروها و الگو و فرهنگ حمل ونقل شهري و توسعه صنایع می باشد ، به طوري که این کلان شهر به یکی از هشت شهر آلوده هوا در کشور مبدل شده است.
با توجه به موارد فوق منابع اصلی بروز آلودگی هواي کرج را می توان به اختصار به شرح ذیل بیان نمود :1. ترافیک و تردد وسایل نقلیه موتوري و تردد خودروها در سطح شهر ، همچنین بار آلودگی مضاعف هوا ناشی از وجود اتوبان تهران – کرج و کرج – قزوین در محدوده شهر کرج که پل ارتباطی 15 استان غرب و شمال کشور با پایتخت می باشد. همچنین تردد خودروهاي فرسوده در سطح شهر بر آلودگی ناشی از این بخش می افزاید.
2. واحدهاي تولیدي و صنعتی مستقر در محدوده شهري کرج از جمله نیروگاه فردیس (به ویژه در زمستان به دلیل تغییر مصرف سوخت از گاز به مازوت ، با آلودگی شدید هوا همراه می باشد.)3. منابع سوخت خانگی و تجاري4. منابع متفرقه (انواع آتش سوزي ها ، شامل لاستیک ، زباله ، شاخ و برگ ، مزارع و …)
ضمنا علاوه بر منابع فوق ، وضعیت توپوگرافی و جغرافیایی و اقلیمی منطقه کرج باعث تشدید پدیده وارونگی به ویژه درفصول سرد می گردد ، که این امر بر تعداد روزهاي ناسالم در سال می افزاید و همه این عوامل باعث گردیده تا کرج به عنوان یکی از هشت شهر آلوده کشور محسوب شود.
در حال حاضر طرح جامع کاهش آلودگی هوای شهر کرج در کارگروه استانی و کارگروه ملی آلودگی هوای کشور با ده محور زیر به تصویب رسیده است.
محورهای طرح جامع کاهش آلودگی هواي کرج
محور اول : خودروهاي نو
این بخش به صورت ملی اجرا می گردد.
محور دوم : خودروهاي فرسوده
محور سوم : حمل و نقل عمومی
محور چهارم : سوخت و بهینه سازي مصرف انرژي
محور پنجم : معاینه فنی و ارتقاي قابلیت هاي فنی – زیست محیطی خودرو
محورششم : مدیریت ترافیک
محور هفتم : فضای سبز
محور هشتم : سامان دهی صنایع
محور نهم : آموزش و مشارکت مردمی
محور دهم : توانمندسازي اداره کل حفاظت محیط زیست و اداره کل هواشناسی کرج