به بهانه پنجاهمین سال انتشار کتاب بهارخاموش (راشل کارسون : زنی که سکوت طبیعت را شکست.)

پنجاهمین سال انتشار کتاب بهارخاموش فرصتی شد تا مطلبی را که ده سال قبل(۱۳۸۱) به ترجمه اینجانب در ماهنامه زنان (ش 90)  درباره ی راشل کارسون منتشر گردیده بود بازنشر نمایم: 


شهری است و در آن موجودات زنده در هماهنگی کامل با محیط پیرامونشان – روابط متعادل شرایط متعالی و زندگی زیبا- اما به ناگاه همه چیز شروع به تغییر می کند گاوها و گوسفندان ضعیف می شوند و می میرند جوجه ها بیمار می شوند مرغ ها روی تخم هایشان می خوایند اما جوجه ای از تخم ها بیرون نمی آید پرندگان ناپدید می شوند و محصولات زراعی از بین می روند …… سایه ای از مرگ همه جا را فرا می گیرد چراکه بهارخاموش فرارسیده این زندگی در سکوت …….این بهار خاموش را بشر به ارمغان آورده. 



شاید اگر نامه ای در سال 1958 از اولگا هاکینز به دست کارسون نمی رسید کتاب بهار خاموش هرگز نوشته نمی شد . هاکینز، که در املاک خود واقع در داکسبری ماساچوست محلی برای نگهداری پرندگان داشت، یک روز وحشت زده مشاهده کرد که پرندگانش مرده اند یا در حال مرگ هستند . چند روز پیش از آن موسسات محلی، بدون هیچ گونه هشداری، حشره کش د.د.ت را در سطح وسیعی در آن منطقه به کار برده بودند و هاکینز در نامه خود سوالاتی در مورد میزان مجاز مصرف مواد شیمیایی پرسیده بود.


کارسون از مدت ها قبل از خطرهای استفاده از د.د.ت آگاه شده و چند سال پیش از آن سعی کرده بود در نشریه ریدرزدایجست مقاله ای از تحقیقات صورت گرفته در اداره شیلات و حیات وحش –جایی که درآن مشغول به کار بود- درباره ی آثار هیدروکربن های کلره مثل د.د.ت بر موجودات زنده به چاپ برساند. اما نشریه مذکور از انتشار مقاله خودداری کرد و در نتیجه مخاطرات استفاده از سموم شیمیایی تا مدت ها برای عموم ناشناخته ماند. نامه هاکینز کارسون را مصمم به نوشتن کتاب بهارخاموش کرد، کتابی که در سال 1992، یعنی حدود سه دهه پس از مرگ کارسون تاثیرگذارترین کتاب آن نیم قرن شناخته شد.


راشل کارسون در 27 مه 1907 در امریکا دیده به جهان گشود. او 22 سال آغاز زندگی اش را در مزرعه پدری واقع در اسپرینگدل پنسیلوانیا سپری کرد. مادرش ماریا مک لین کارسون آموزگار بود و وقتی راشل ، سومین و آخرین فرزندش، به دنیا آمد 37 سال داشت. ماریا دخترش را به گردش در جنگل و دشت های اطراف مزرعه کوچکشان تشویق می کرد و همین امر موجب علاقه مندی راشل کوچک به طبیعت و جسارت یافتن بی اندازه ی وی شد. راشل از همان کودکی شروع به نوشتن داستان و فرستادن آنها برای مجله اس تی نیکولاس، که مخصوص کودکان بود ، کرد و در ده سالگی برنده یک جایزه ده دلاری بابت چاپ یکی از همان داستان ها در آن مجله شد.


راشل پس از فارغ التحصیلی از دبیرستان، در دانشکده زنان پنسیلوانیا ( کالج چاتام فعلی) در رشته ادبیات انگلیسی ثبت نام کرد، با این هدف که روزی نویسنده شود. شهریه دانشکده خارج از توان مالی خانواده اش بود و به همین علت از مدیردانشکده و معاونش خواست تسهیلاتی برای وی درنظرگیرند. آنان با مشاهده ی جدیت و هوش او وام هایی در اختیارش گذاشتند که سرانجام هم راشل ناچارشد قسمتی از زمین پدری اش را برای بازپرداخت بدهی های خود به فروش برساند.


او برای نشریه ادبی دانشکده داستان و مقاله می نوشت اما الزام دانشجویان به گذراندن درس علوم در دو ترم تحصیلی خیلی زود مسیر زندگی اش را تغییر داد . ماری شینکر، استاد زیست شناسی او که کلاس های درسش را در طبیعت و توام با گردش های صحرایی ترتیب می داد ، باعث شد که عشق دوران کودکی راشل به طبیعت دوباره زنده شود. او در همین زمان به علاقه ی خود به مباحث زیستی پی برد و همین کشف نقطه عطفی در زندگی اش بود. در سال سوم دانشکده مصمم به تغییر رشته و تحصیل در رشته جانورشناسی شد . استادان و دوستانش و همچنین مسولان دانشکده همه متعجب و نگران شدند: در سال 1928، تحصیل علم با هدف نویسندگی در زمینه مباحث علمی آینده ی روشنی را برای یک زن ترسیم نمی کرد. اما چنین استدلال هایی موجب تغییر عقیده وی نشد.


راشل درکودکی یک صدف دریایی داشت که بارها آن را به گوش خود می چسباند تا آوایی را که از درون آن به گوش می رسد بشنود. نخستین بار که آن آوای سحرآمیز را شنید آرزو کرد روزی بتواند در کنار دریا باشد و به اسرار آن پی ببرد. این آرزو پس از فارغ التحصیلی از دانشکده زنان پنسیلوانیا تحقق یافت. شش هفته فرصت مطالعاتی در آزمایشگاه زیست شناسی دریایی در وودهال ماساچوست نصیب او شد. در پاییز همان سال نیز راشل دوره زیست شناسی دریایی را در دانشگاه جان هاپکینز آغاز کرد و با وجود دریافت بورس تحصیلی یک ساله ، همزمان با تحصیل در دانشکده ژنتیک کار می کرد . در سال 1931، عضو گروه جانورشناسی دانشگاه مریلند شد و در سال 1932، فوق لیسانس خود را از دانشگاه جان هاپکینز دریافت کرد. راشل در سال 1936 در امتحانات داخلی مرکز شیلات امریکا برای استخدام در سمت زیست شناس دریایی شرکت کرد و در بین متقاضیان، که به جز او همه مرد بودند ، بالاترین نمره را کسب کرد و اولین زن زیست شناس شاغل در اداره شیلات امریکا شد.او در سال 1947، پس از یک دوره طولانی کار و تحقیقات ، رئیس اداره شیلات امریکا شد.


راشل در طول سالهای کار در این اداره، استعداد نویسندگی خود را در آماده سازی تعداد بسیار زیادی نشریه و بروشوربه کار گرفت تا با پرداختن به اهمیت مسئله حفاظت از حیات وحش، توجه عموم را به لزوم حفاظت از پرندگان، پستانداران، ماهیان و دیگر جانوران جلی کند.


در سال 1941، راشل کارسون نخستین کتابش را با عنوان زیرنسیم دریا (  ( Under the sea windمنتشر کرد. این کتاب درباره ی حیات در سواحل، دریا و اعماق آن بود. زیر نسیم دریا، به لحاظ باریک بینی در محتوای علمی و زبان ساده ی آن، کتاب خوبی ارزیابی شد.انتشار دومین کتاب کارسون با نام دریای پیرامون ما (The sea around us) به دلیل وقوع جنگ جهانی دوم و مسئولیت کارسون در اداره شیلات امریکا به تاخیر افتاد. انتشار پراکنده مباحث این کتاب در نشریه نیویورکر معروفیت کارسون را در پی داشت و وقتی دریاری پیرامون ما در سال 1951 به صورت کتاب منتشر شد، با موفقیت چشمگیری روبه رو گردید. سبک نگارش، فهم آسان و مضمون آموزنده این اثر تحسین همگان را برانگیخت.


دریای پیرامون ما با مباحثی در زمینه ی مفهوم همزمانی پیدایش ماه و زمین شروع می شود و به موضوعاتی همچون نقشه تکاملی زمین و چگونگی تشکیل کوهستان ها، جزایر و اقیانوس ها می رسد. این کتاب همچنین توصیفی از دریا و زیستگاههای آن، از بخش های سطحی تا قسمت های عمیق، به دست می دهد. کارسون در دریای پیرامون ما فریبندگی جهان پنهان در دل اقیانوس ها و گنجینه های موجود در آن را آشکار می سازد. این کتاب به چاپ نهم رسید و به 33 زبان ترجمه شد.


موفقیت کتاب دریای پیرامون ما تغییراتی اساسی در زندگی کارسون به وجود آورد. او در سال 1951، با واگذاری حق انتشار کتابش، توانست با استفاده از مرخصی یک ساله از شغل دولتی اش کار روی کتاب سوم خود را آغاز کند. کارسون برای اختصاص دادن تمام وقت خود به نویسندگی، در سال 1952 از سمتش در اداره شیلات امریکا استعفا داد. حاصل این دوره از کار نویسندگی او کتاب کنار دریا ((The edge of the sea بود. این کتاب درباره ی سواحل اقیانوس اطلس و ارتباط اکولوژیکی جانوران با زیستگاه هایشان در سواحل امریکایی این اقیانوس اطلاعاتی کلی به دست می دهد. در حقیقت کتاب کنار دریا مکمل کتاب های قبلی کارسون و نشان دهنده علاقه روزافزون او به ارتباطات درونی بین موجودات زنده و زمین بود و در نهایت موجب نگارش کتاب بهارخاموش  (Silent Spring) و انتشار آن در سال  1962 گردید.


بهارخاموش با توصیفی از یک شهر خیالی در امریکا آغاز می شود، جایی که به نظر می رسد


بقیه در ادامه مطلب ………..

Posted in: دسته‌بندی نشده