اشترانکوه نام رشته کوهی در شرق استان لرستان است که سنبران با بیش از چهار هزار متر بلندترین قله آن محسوب می شود؛هشت کوه و قله بسيار مرتفع در دل منطقه ارزشمند زاگرس که در رديف يكديگر قرار گرفته و به مانند کوهاني از شترهای به هم پيوست شده یکی از اکوسیستم های کم نظیر خاورمیانه را به واسطه ی تولید و نگهداشت منابع آب،تنوع زیستی غنی و تاثیرگذار در اقتصاد محلی تشکیل داده است.
این زیستگاه منحصر به فرد در سال1349 به دلیل تنوع زیستی بسيار بالا،به عنوان منطقه حفاطت شده در فهرست مناطق چهارگانه محيط زيست ايران به ثبت رسيد.در حال حاضر این منطقه با وسعتی برابر با 98 هزار هكتار به لحاظ برخورداري از شرايط ويژه اكولوژيكي و توپوگرافي،زيستگاه بسيار مناسبي براي زيستن انواع وحوش به ويژه پستانداران بزرگ است.این در حالی است که از کنار غنای زیستی این منطقه نمی توان به سادگی عبور کرد،زیرا میزبانی از 195 گونه پرنده،30 گونه خزنده و پنج گونه دوزيست و پستانداراني همچون كل و بز،پلنگ،خرس قهوه‌اي و گربه وحشي اشترانکوه را در ردیف مناطق ارزشمند ژنتیکی قرار داده که می طلبد برای حفاظت و حراست از آن بیش از آنچه که امروز بر این منطقه می رود،تلاش نمود.منطقه اشترانکوه میزبان درياچه گهر با وسعت 85 هكتار است که بر زیبایی های منطقه افزوده است؛دریاچه ای با دو كيلومتر طول و 700 متر عرض که همه ساله مقصد نهایی هزاران گردشگر می باشد.
این در حالی است که بيش از ۵۴ درصد از مساحت حوزه آبخيز گهر در ارتفاعي بين ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ متر قرار گرفته و بدين ترتيب منابع تغذيه كننده درياچه با برخورداري از ارتفاع كافي با دريافت بارش به صورت برف و ذوب تدريجي آن در ماه هاي گرم سال تغذيه دائمي آب درياچه را بر عهده داشته و حوضه آبخيز درياچه با دريافت متوسط بارش سالانه بين 500 تا900 ميلي متر از لحاظ منابع آبي بسيار غني است.با توجه به شرايط فيزيكی و شيميايي آب درياچه گهر، اعماق ۵ تا ۱۰ متري مناسب ترين لايه زيستي براي ماهيان قزل آلااست؛پلانكتونها،بنتوزها و آبزياني همچون قزل آلاي رنگين كمان و قزل آلاي خال قرمز از مهم ترين جانوران آبزي گهر به شمار مي آيند.
در کنار تمامی مطالبی که ذکر شد نمی توان بر مخاطرات محیطی،زیستی و اکولوژیکی اشترانکوه چشم بست؛در یک دهه اخیر از یک سو گردشگری ناپایدار که در رفتار با طبیعت کمترین اصول حرفه ای را رعایت می کنند تا چرای غیر مجاز دام های اهلی که خودسرانه وارد منطقه می شوند،شرایط را برای بروز انواع تنش های زیستی فراهم آورده است.از سوی دیگر فشار برای احداث جاده به دلایل گوناگون نزدیک به چهل سال است که بر این منطقه سایه انداخته و هر از چند گاهی با دخالت نیروهای دلسوز و آگاه محیط زیست ختم به خیر شده است؛شوربختانه در روزهای اخیر خبر تعرض به این منطقه در ابعاد پنج کیلومتر با هدف ساخت دو مرکز پرورش ماهی در صدر رسانه ها قرار گرفته که این خود گواهی است بر کم اهمیت بودن منطقه حفاظت شده اشترانکوه در دیدگاه مسئولین و بی تحرکی متولیان محیط زیست لرستان که با عملکرد خنثی خویش شرایط را برای بروز تنش زیستی در منطقه فراهم آورده اند!
این در حالی است که در ماه های گذشته چالش تعرض غیر قانونی برخی با هدف تغییر کاربری منطقه حفاظت شده به زمین های زراعی به حریم قانونی اشترانکوه هجوم آوردند که خوشبختانه با برخورد سریع متولیان منطقه و پیگیری فعالین محیط زیست از قسمت های تصرف شده اشترانکوه رفع تعرض صورت گرفت و اینک امیدواریم دیگر شاهد بروز چنین رخدادهای مخربی نباشیم.از سوی دیگر گسترش سايت هاي پرورش ماهي نیز در داخل منطقه از دیگر مخاطرات این منطقه است که نباید تحت هیچ شرایطی اجازه رشد و تکثیر چنین کاربری های ناسازگار با یک ذخیره گاه ژنتیکی داده شود.
در این بین و در ماه های اخیر زمزمه هایی از ساخت و سازهای غیرقانونی و بر خلاف ثباتی که یک منطقه حفاظت شده نیاز دارد شنیده شده و حتی در نزدیکی دریاچه اقدامات عمرانی نیز انجام شده که همین امر سبب نگرانی دوستداران طبیعت را فراهم آورده است؛این در حالی است که بر اساس گفته های مدیرکل میراث فرهنگی لرستان برای احداث یک مجتمع گردشگری سه نقطه برای استعلام به محیط زیست اعلام شده که محیط زیست نیز با یکی از این نقاط موافقت کرده است؛سوال اصلی اینجاست که محیط زیست بر اساس چه معیار و استانداردی با چنین حرکت تنش زایی در مهم ترین منطقه حفاظت شده لرستان آن هم در نزدیکی دریاچه گهر موافقت کرده و آیا در آینده می توانند بحران های حاصل از این اقدام غیر کارشناسی را مدیریت کنند؟در نهایت این سازمان حفاظت محیط زیست کشور است که باید پاسخگوی اتفاقات اخیر اشترانکوه باشد.در کلام آخر ،فعالین و دوستداران محیط زیست لرستان با هر گونه تخریب و بروز تنش در این منطقه مخالف بوده و در مقابل این اقدامات مخرب همچون گذشته خواهند ایستاد؛حداقل اگر بر اساس معیارهای جهانی توان بالایی برای حفاظت از داشته های طبیعی زاگرس نداریم،دیگر خودمان اسباب تخریب این منابع نشویم !