ساخت پلیمر سازگار با محیط زیست

محققان دانشگاه صنعتی اصفهان، در بررسی‌های جدید خود موفق به ساخت پلیمری تجزیه‌پذیر و غیرسمی شدند.دکتر شادپور ملک‌پور، عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان و محقق طرح در این باره اظهار کرد: پلی‌آمیدهای آروماتیک به دلیل خواص مکانیکی و الکتریکی عالی، به عنوان مواد پرکاربرد در زمینه‌های مختلف شناخته می‌شوند. اکثر این پلیمرهای تولیدی غیرقابل تجزیه بوده و سال‌ها بدون تغییر در محیط باقی می‌مانند. لذا بزرگ‌ترین مشکلات زیست محیطی در جهان امروز زباله‌های پلیمری است. هدف دنبال شده در این پروژه، تولید پلیمرهایی با خاصیت تجزیه‌پذیری در خاک بوده است. این امر با وارد کردن قطعات زیستی آمینواسیدی در ساختار پلیمر مورد نظر ممکن شده است.

وی با بیان این که محصول پیشنهادی به دلیل برخورداری از خواص مطلوب زیستی، در حوزه‌ی ساخت حامل‌های دارویی و مهندسی بافت قابل کاربرد است، افزود: با تولید و کاربرد این محصول، مشکلات ناشی از زباله‌های پلیمری برطرف می‌شود. علاوه‌براین کاهش هزینه و افزایش سرعت فرایند تولید از دیگر مزیت‌های کاربرد این پلیمر محسوب می‌شود.

محقق طرح با بیان این که این پلیمر در مقیاس آزمایشگاهی تولید و بررسی شده است، خاطرنشان کرد: نتایج این تحقیقات حاکی از آن است که مواد سنتزی، سمیتی برای فعالیت قارچ و باکتری‌ها نداشته و در خاک تجزیه‌پذیر هستند. همچنین با رشد دانه‌ی گندم در ظرف حاوی این محصولات می‌توان گفت این مواد غیرسمی و دوستدار محیط زیست هستند. از طرفی بررسی ساختار پلیمرها، نانوساختار بودن آن‌ها را تائید کرده است. در این راستا، در تصاویر FE-SEM، ذرات پلیمری با اندازه‌ی کمتر از 50 نانومتر و شکلی کروی مشاهده شده است.

ملک‌پور در توضیح تجاری‌سازی این محصول گفت: به دلیل فرآیندپذیر بودن پلی (آمید-ایمید)، تولید این پلیمرها در مقیاس صنعتی دور از انتظار نیست.

به گفته‌ی این عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان، در این کار پلی (آمید-ایمید)های حاوی آمینواسیدهای والین و لوسین از واکنش تراکمی مواد اولیه و تحت تابش ریزموج به عنوان محیطی سبز و کم خطر سنتز شده‌اند. سپس اثر امواج فراصوت بر ساختار و اندازه پلیمرهای سنتزی مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین آزمون زیست تخریب‌پذیری در خاک و بررسی کلونی‌های قارچ و باکتری بر روی دی اسیدها و پلیمرها انجام گرفته است. اندازه و ساختار پلیمرهای سنتزی نیز توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی (FE-SEM) مورد بررسی قرار گرفت.

بر اساس این گزارش، این محققان در ادامه‌ی این طرح، تهیه‌ی نانوکامپوزیت‌های پلیمری با به کارگرفتن این پلیمرهای زیست تخریب پذیر، به عنوان بستر کامپوزیت و استفاده از پرکننده‌های زیست ایمن در این کامپوزیت‌ها را در دستور کار خود دارند.نتایج این پژوهش که حاصل همکاری دکتر شادپور ملک‌پور، دکتر محمدرضا سبزعلیان از اعضای هیأت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان و دکتر مرضیه خانی، دانش‌آموخته‌ی این دانشگاه است، در مجله‌ی Polymer Bulletin منتشر شده است.