مهر نوشت : اشترانکوه زیبا با لقب “آلپ ایران” به عنوان یکی از بی نظیرترین زیستگاههای زاگرس با تعرض و تغییر کاربری اراضی توسط جوامع محلی مورد تهدید قرار دارد، موضوعی که پناهگاه حیات وحش لرستان را با کابوسی جدی مواجه کرده است.رشته کوه اشترانکوه که سه شهرستان دورود، ازنا و الیگودرز لرستان را در بر گرفته و منبع تامین معیشت و آب این منطقه در غرب کشور محسوب می شود این روزها با تعرض برخی ساکنان جوامع محلی مواجه شده است، مخاطره ای که می تواند این منطقه بکر و حیات وحش آن را با آسیب جدی مواجه کند.اشترانکوه به لحاظ اینکه زیستگاه بسیاری از گونه های حیات وحش لرستان محسوب می شود در فهرست 34 پناهگاه حیات وحش کشورمان قرار دارد و به این لحاظ یکی از بکرترین مناطق طبیعی در قلب رشته کوه زاگرس محسوب می شود.
اهمیت این منطقه حفاظت شده به عنوان ذخیرگاه بسیاری از گونه های گیاهی و زیستگاه گونه های جانوری ضرورت حفاظت از آن را دوچندان می کند چرا که از دست رفتن حتی یک متر از این منطقه حفاظت شده، محیط زیست لرستان را با مشکل جدی مواجه خواهد کرد.این در حالیست که پس از کابوس عبور جاده از درون این منطقه حفاظت شده این روزها موضوع تعرض برخی ساکنان روستاهای منطقه به حریم این منطقه حفاظت شده به دغدغه جدی محیط زیست تبدیل شده تا پیگیری برای رفع تعرضهای صورت گرفته در دستور کار قرار گیرد.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان ازنا در این رابطه به خبرنگار مهر می گوید: تعرض به حریم پناهگاه حیات وحش به عنوان یکی از مناطق چهارگانه تحت حمایت محیط زیست تخلف محسوب شده و برخورد جدی با متخلفان صورت می گیرد.منصور درویشی با بیان اینکه برخی افراد سودجود در منطقه به دلیل چشم انداز بکر و خاک مرغوب منطقه اقدام به تعرض به حریم این منطقه حفاظت شده کرده اند افزود: عمده این مشکل در حوالی روستاهای کمندان، دره تخت و حاشیه های شمالی منطقه اشترانکوه دیده می شود.
تبدیل منطقه حفاظت شده به باغ و مزرعه
وی با بیان اینکه پیگیری پرونده تخلفات صورت گرفته در زمینه تعرض به این منطقه به طور جدی در دستور کار محیط زیست قرار گرفته است، عنوان کرد: طی هفته گذشته با همکاری دادستان ازنا از مساحت سه هکتار منطقه حفاظت شده اشترانکوه رفع تعرض و خلع ید صورت گرفت.رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان ازنا با بیان اینکه متخلفان در این منطقه اقدام به تخريب، تجاوز و تصرف عدواني به مساحت سه هکتار از منطقه اشترانکوه کرده بودند، افزود: در این راستا دو نفر از متخلفان دستگیر و به مراجع قضایی معرفی شدند.
درویشی افزود: ضمن تشکیل پرونده قضایی برای این متخلفان، نسبت به رفع تصرف از منطقه حفاظت شده اشترانکوه اقدام شد.وی با بیان اینکه متاسفانه برخی از سودجویان با فنس کشی در منطقه حفاظت شده اقدام به تبدیل این اراضی ملی به اراضی کشاورزی و باغ می کنند یادآور شد: این تملک شخصی اراضی ملی تخلف بوده و محیط زیست برخورد با متخلفان را به طور جدی در دستور کار قرار داده است.
رفع تصرفهای صورت گرفته در اشترانکوه تا پایان امسال
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان ازنا با تقدیر از پیگیری رئیس دادگستری و دادستان شهر ازنا برای برخورد با متخلفان یادآور شد: تلاش می شود تا پایان سالجاری نسبت به رفع تصرف صورت گرفته در منطقه حفاظت شده اشترانکوه در محدوده شهرستان ازنا اقدامات لازم صورت گیرد و اراضی ملی که توسط متخلفان مورد تعرض قرار گرفته اند خلع ید شود.درویشی با بیان اینکه خوشبختانه دستگاه قضایی در شهرستان به خوبی برای برخورد با این متخلفان پای کار آمده است، از مردم محلی و روستاهای منطقه خواست با رعایت قوانین و مقررات از تعرض به حریم این منطقه حفاظت شده خودداری کنند.
محسن تیزهوش فعال و کارشناس محیط زیست نیز با بیان اینکه بر اساس قوانین حوزه محیط زیست هر گونه تصرف با نیت کشاورزی، آبزی پروری و باغداری در مناطق حفاظت شده و تحت مدیریت محیط زیست ممنوع است، عنوان کرد: منطقه حفاظت شده اشترانکوه دارای شرایط حساسی است که هر گونه تغییر کاربری می تواند مخاطرات جدی برای این اکوسیستم به همراه داشته باشد.
هر گونه تعرض به اشترانکوه موجب تنش در اکوسیستم منطقه می شود
وی با تاکید بر اینکه باید از رشد کاربری های مضر برای این منطقه حفاظت شده جلوگیری شود، افزود: حفاظت از این مناطق به خاطر شرایط زیستی خاصی که دارد باید بیش از پیش در دستور کار مسئولان قرار گیرد.تیزهوش خواستار برخورد با تصرف های غیرقانونی و تغییر کاربری های آسیب رسان در پناهگاه حیات وحش اشترانکوه شد و گفت: هر گونه تعرض به حریم منطقه حفاظت شده اشترانکوه موجب تنش در اکوسیستم این منطقه خواهد شد.وی به ارزشهای زیستی اعم از جانوری و گیاهی اشترانکوه اشاره کرد و بیان داشت: ورود جوامع محلی و تغییر کاربری اراضی به کشاورزی و باغداری احتمال وقوع آتش سوزی و صید و شکار در منطقه را افزایش می دهد.این فعال محیط زیست با یادآوری اینکه این گونه مناطق حفاظت شده تنها برای بهره برداری عصر حاضر نیست بلکه متعلق به آیندگان این سرزمین است، ادامه داد: باید با دقت و حساسیت بیشتر نسبت به حفاظت از این داشته های طبیعی اقدام شود.
ضرورت تقویت امکانات و تجهیزات حفاظتی در اشترانکوه
تیزهوش با تاکید بر ضرورت تقویت امکانات و تجهیزات حفاظتی از جمله افزایش نیروهای محیط بان و پاسگاههای محیط بانی در منطقه عنوان کرد: متاسفانه در این زمینه اقدامات مطلوبی صورت نگرفته که باید رفع این مشکل در دستور کار متولیان قرار گیرد.وی با یادآوری اینکه جوامع محلی و روستاهای نزدیک به این منطقه حفاظت شده هر روز بیشتر به لحاظ اقتصادی و معیشتی به این منطقه حفاظت شده وابسته می شوند و استمرار این روند اشتباه است، افزود: باید تلاش شود که با گسترش گردشگری پایدار در منطقه حفاظت شده اشترانکوه نسبت به تامین درآمد و اقتصاد پایدار جوامع محلی با حفظ طبیعت منطقه اقدام شود تا ضمن تامین معیشت مردم، جوامع محلی برای حفظ این منطقه حفاظت شده دغدغه و مشارکت داشته باشند.
بنابر این گزارش اشترکوه و یا اشترانکوه از ذخایر طبیعی ارزشمند لرستان به شمار می‌آید. این رشته کوه از بلندترین رشته‌کوه‌های زاگرس است که از غرب به شهرستان دورود، از شمال به شهرستان ازنا و از شرق و جنوب به شهرستان الیگودرز محدود می‌شود.منطقه حفاظت شده اشترانکوه با وسعت بیش از ۱۰۶ هزار هکتار در سال ۱۳۴۹ حفاظت شده اعلام شد. منطقه‌ای کوهستانی در استان لرستان با دامنه ارتفاعی ۱۳۰۰ تا ۴۰۸۰ متر که دمای متوسط سالیانه ۴ تا ۱۲ درجه سانتیگراد و بارندگی متوسط سالیانه ۵۰۰ تا ۹۰۰ میلیمتر، منطقه را دارای اقلیم‌های مدیترانه‌ای معتدل تا مرطوب سرد کرده است.دریاچه گهر که یکی از زیباترین دریاچه‌های کوهستانی خاورمیانه است در ارتفاع ۲۴۰۰ متری در این منطقه قرار دارد.اشترانکوه از تنوع زیستی گیاهی و جانوری بسیار بالایی برخوردار است، ۶۰۰ گونه گیاهی و ۲۷۴ گونه جانوری در منطقه شناسایی شده‌اند. که از ۶۰۰ گونه گیاهی شناسایی شده در منطقه حفاظت شده اشترانکوه ۶۸ گونه آن انحصاری منطقه است.دریاچه گهر به عنوان یکی از دریاچه های بکر و زیبای آب شیرین ایران در میان رشته کوه های زاگرس و در دامنه اشترانکوه واقع شده و این دریاچه از ذوب برف های اشترانکوه و انباشت آب آن در پشت سد یا آب بندی که از ریزش کوه پدید آمده تشکیل شده است.