چه کنیم وقتی فعال محیط‌زیست را کتک می‌زنند!
کاظم نجاریون فعال محیط‌زیست
ما در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، کمپین‌های محیط‌زیستی بسیاری داریم و در عرصه عمل هم «ان‌جی‌او»هایی با این مضامین فعالیت می‌کنند و جلساتی هم تشکیل می‌دهند. ولی در سال گذشته تا آن‌جا که من اطلاع دارم، کاری که موثر و قابل‌ذکر باشد را نمی‌توانم نام ببرم و این ممکن است به این خاطر باشد که کسی به حرفشان گوش نداده یا این‌که خودشان فعالیتی نکرده‌اند و بیشتر فعالیتشان روی کاغذ و درحد جزوه بوده است و کار عملی موثری که سرتاسر ایران را شامل شود، ندیده‌ام. البته این را هم باید ذکر کرد که این‌طور نیست هیچ‌کسی کاری انجام ندهد.
کارهایی که صورت می‌گیرد بیشتر به صورت یک‌نفره یا چند نفره انجام می‌شود ولی درمورد مسائل زیست‌محیطی مانند دریاچه ارومیه بسیاری از کارهایی که انجام شده توسط سازمان‌های دولتی صورت گرفته است و اینها چیزهایی بوده که بودجه صرف آنها شده و «ان‌جی‌او»ها زورشان نرسیده که کاری انجام دهند؛ به‌طور مثال استانداری تصویب کرده که در جایی مسیر رودخانه را کج کنند و مردم هم اعتراض کرده‌اند ولی خواسته‌هایشان به جایی نرسیده و این اعتراضات قدرتی برای جلوگیری از این اتفاقات ندارند.
یکی از دلایلی که می‌توان برای عدم کارآمدی این فعالیت‌ها نام برد، این است که بحث محیط‌زیست در ایران جدید است و از طرف مردم هم حمایت نمی‌شود. به‌طور مثال در شمال کشور بخش میانکاله قرار است پالایشگاهی در مجاورت تالاب که محل مهاجرت پرندگان است، تاسیس کنند و در همین رابطه «ان‌جی‌او»ها و فعالان محیط زیست در شبکه‌های اجتماعی اعلامیه دادند و در آن‌جا اعتراض کردند اما بعد مردم همان منطقه با کسانی که اعتراض کردند، برخورد کرده و گفتند که شما به این قضیه چه کار دارید و با اجرای این پروژه قرار است که در این منطقه کار تولید شود. البته که طرف مقابل هم حق دارد و وقتی پای درد دل آنها می‌نشینید، آنها از این گلایه دارند که بچه‌هایشان که تحصیلکرده و فارغ‌التحصیل دانشگاه هستند در خانه نشسته‌اند و در این شرایط که آنها بیکار هستند کسی به این کار ندارد که فلان پرنده از روسیه مهاجرت کرده یا بهمان حیوان در خطر انقراض است و پالایشگاه قرار است که این‌جا را آلوده کند، مهم این است که بچه‌های ما سر کار بروند. یکی از دلایل مهم دیگر نیز همین ناآگاهی مردم نسبت به محیط‌زیست است و دیگر این‌که مشکلات به‌خصوص اقتصادی اجازه توجه مردم به مسائل زیست‌محیطی را نمی‌دهد.
به نظر من به‌ویژه با تجربه‌ای که در کشور‌های دیگر نظیر آلمان و آمریکا داشته‌ام، تنها با فرهنگ‌سازی و آگاهی‌رسانی می‌شود توان فعالیت‌های مردمی در حوزه محیط‌زیست را بیشتر کرد. ما باید درخت را از ریشه‌اش تقویت کنیم. مثلا با آگاهی‌رسانی زیست‌محیطی و فرهنگ‌سازی، کسانی را که در میانکاله فعالان محیط‌زیست را کتک می‌زنند پشت‌سر فعالان محیط‌زیست ببریم. و این‌گونه است که این افراد با خودشان فکر می‌کنند با این‌که با تأسیس این پالایشگاه پسر من سر کار می‌رود ولی به جای آن بچه‌اش به خاطر استفاده از آب آلوده سرطان می‌گیرد. این کار را تنها با فرهنگ‌سازی و آموزش به شهروندان می‌توان انجام داد.
http://shahrvand-newspaper.ir/default/page.aspx?d=01&m=03&y=93&dn=5&no=288&pid=26182