بيدارباش اقليمي؛بازگشت به خط پايداري

در اوايل قرن نوزدهم ميلادي اين انقلاب صنعتي بود كه مسير زندگي بشر را دگرگون كرد: پافشاري بر فعاليت هاي يك جانبه صنعتي و افزايش نياز جوامع انساني به انرژي در نهايت به مصرف فزاينده انواع سوخت هاي فسيلي نظير زغال سنگ، نفت و گاز طبيعي منجر شد و اين سرآغاز انتشار گازهاي آلاينده يي همچون دي اكسيد كربن، متان، اكسيدهاي ازت و مواد مخرب جو بود.

اين در حالي است كه در يك دهه اخير آسيب هاي ناشي از فعاليت هاي صنعتي گريبان بشر امروزي را گرفته و در بسياري از موارد چالش تغييرات آب و هوايي از مرزهاي هشدار نيز عبور كرده است. بر بنياد يافته هاي پژوهشگران حوزه محيط زيست غلظت دي اكسيد كربن كه يكي از اجزاي طبيعي جو است تا قبل از انقلاب صنعتي در جو بين 270 تا 290 قسمت در ميليون متغير بوده اما با فعاليت هاي صنعتي بشر در طي دو قرن اخير تراكم آن در جو به بيش از 370 قسمت در ميليون رسيده است: جنگل هاي زمين كه منبع عظيمي براي جذب اين گاز هستند به طور متوسط سالانه بيش از 13 ميليون هكتار تخريب مي شوند و با تداوم اين تخريب ها و استفاده از سوخت هاي فسيلي غلظت دي اكسيد كربن در طي قرن هاي آتي چهار برابر خواهد شد: اين هشدار بدان معناست كه ما باز هم شاهد تغييرات بيشتر دمايي خواهيم بود.

اين در حالي است كه تخريب جنگل هاي زمين نيز در دگرگوني هاي اقليمي نقش داشته و بر اساس گزارش WWFجنگل تراشي و تغيير كاربري هاي صورت گرفته در زمين در انتشار سالانه گاز كربنيك حدود 20 درصد نقش دارد: يكي از مهم تري راهبردهايي كه بايد از سوي تمامي كشورهاي جهان به صورت جدي در دستور كار قرار بگيرد جلوگيري از جنگل زدايي در جهان است.

در اين بين آمارها نشان مي دهد كه تا سال 2011 ميلادي حدود نيمي از جنگل هاي اصلي دنيا از بين رفته اند كه بيشتر اين جنگل ها طي ؟سال گذشته به دليل تبديل به زمين هاي كشاورزي يا استفاده هاي شهري نابود شده اند. از سوي ديگر افزايش جمعيت كره مسكون و تاثير مستقيم آن بر پارامترهاي موثر در حوزه مباحث اقليمي شرايط را پيچيده تر كرده و بيم تنش هاي اجتماعي، اقتصادي و سياسي حس مي شود: در اين بين اين گونه پيش بيني شده است كه در آخر قرن بيست و يكم جمعيت ما انسان ها به مرز 15 ميليارد نفر خواهد رسيد و بر همين اساس توليد ناخالص جهاني افزايش يافته و تا 26 برابر ميزان امروز خواهد رسيد: اين در حالي است كه زمين تا سال 2050 ميلادي با 200 ميليون مهاجر محيط زيستي مواجه خواهد شد كه از سرزمين هاي خود به دليل از بين رفتن پايداري هاي اكولوژيكي آواره شده اند.

شوربختانه بر اساس آمار منتشر شده از سوي نهادهاي بين المللي سالانه پنج ميليون كودك به دليل عدم دسترسي به غذا جان خود را از دست مي دهند كه با تداوم اين شرايط نسل آتي بشر مجبور به زيستن در محيطي ناپايدار خواهد شد. در اين بين جديدترين گزارش سازمان ملل متحد درباره وضعيت كنوني زمين كه از سوي «مجمع بين المللي تغييرات اقليمي» منتشر شده نشان مي دهد كه تغييرات جوي كه انسان ها علت بروز آن هستند، تاثيرات زيادي بر تمامي قاره ها و نيز درياها گذاشته است.

اينكه اين تاثيرات چقدر وخيم تر خواهد شد و پيشرفت گرمايش زمين چه اثراتي بر انسان ها و طبيعت خواهد داشت به اين بستگي دارد كه انسان ها در آينده نزديك چه اقداماتي براي توقف روند گرمايش انجام خواهند داد. بر همين اساس و با تداوم تغييرات اقليمي بايد به اين نكته تلخ اشاره كرد كه بشر امروزي در طي يك دهه آينده مي تواند در كنار بحران هاي عميق زيستي، اكولوژيكي و ژنتيكي شاهد بروز جنگ هاي داخلي، خشكسالي هاي گسترده، قحطي و جاري شدن سيل در ابعاد وسيع باشد: به همين دليل امروز كارشناسان امر زنگ «بيدارباش اقليمي» را به صدا در آورده اند، زيرا شواهد نشان از بروز «عواقب شديد، عميق و جبران ناپذير» داده كه حاصل آن مخاطرات بسياري است كه بر سر آينده زمين و تمامي زيستمندان آن سايه انداخته است.

اينك تنها راهبردي كه مي توان از اين بيدارباش اقليمي برداشت كرد اين است كه در اين شرايط هيچ كشوري نبايد تنها منافع خود را ديده و همچون گذشته حقوق زيستي ساير كشورها را زير پا بگذارد: امروز نياز زمين بايد بر يك همكاري جهاني از سوي تمامي كشورها نهادينه شود: يك همكاري صادقانه با هدف حفظ تنوع زيستي و كنترل اصولي گازهاي گلخانه يي يك راهبرد خردمندانه براي بازگشت به خط پايداري بين انسان و زمين است.

Posted in: دسته‌بندی نشده