چه کسی فکر میکرد که میتوان بین عروسک و بیابانزایی، رابطهای چنین معنیدار آفرید؟ نوشتار پیش رو، کوشیده است تا ابعاد این رابطه را در حسینآباد سربیشه – استان خراسان جنوبی – آشکار سازد …
سربیشه، نام سرزمینی است که در مرکز استان خراسان جنوبی واقع شده و امتداد خاوریاش تا مرزهای افغانستان میرسد؛ منطقهای واقع در دشتی نسبتاً مرتفع به بلندی ۱۹۰۰ متر از سطح دریا که شبهای کویری و سردش آنقدر سوزان است که آن را روزگاری سردبیشه میگفتند. در این منطقه اغلب شناسههای بیابانزایی آشکارا قابل رصد است؛ از وزش بادهای ۱۲۰ روزه سیستان گرفته تا وجود مراتع تخریبشده به دلیل چرای بیرویه و دام مازاد بر ظرفیت، افت سطح آب زیرزمینی، خشکسالی و پدیدار شدن کانونهای بحرانی فرسایش بادی. مؤلفههایی که سبب تشدید مهاجرت مردم از روستاها و متروکه شدن آبادبومهای منطقه را فراهم کرده است. اینک امّا گروهی از هموطنان عزیز ما در مؤسسه ... “از حسینآباد سربیشه عروسک بخرید تا بزها کم شوند و بیابانزایی مهار!”
یوزپلنگ آسیایی در ایران همواره موضوع بحث و جدل، رقابت، پنهانکاری و حتی انکار واقعیت بوده است. چه آن زمان که سه توله یوز را چوپانی در بهار ۱۳۸۲ در بافق یزد آتش زد و رییس اسبق سازمان محیط زیست این خبر را در نخستین مواجهه با خبرنگاری تکذیب کرد، چه وقتی که جانشین او در دولت دهم دو سال پیش گفت کارشناسان بینالمللی در ارزیابی خود اعلام کردهاند پروژه یوزپلنگ آسیایی موفقترین پروژه حفاظتی دنیاست و چه امروز که جمعیت یوزها در ایران سوژه داغ محافل زیستمحیطی و حتی غیرزیست محیطی است.
دور جدید مناقشهها و اظهارنظرهای گاه متناقض درباره جمعیت این گونه در حال انقراض پس از سخنرانی محمد محمدیزاده، رییس سازمان محیط زیست در مهرماه سالجاری آغاز شد. او در جریان یازدهمین اجلاس اعضای کنوانسیون تنوع زیستی در حیدرآباد هند گفت بر پایه مطالعات جدید، حداقل ۵۰ یوز در ایران زندگی میکنند. طی یازده سال گذشته این نخستین ... “چند یوزپلنگ در ایران زندگی میکند؟”
چند روز پیش که خبر رسید محیطبان دنا، غلامحسین خالدی، حکم اعدامش صادر شده یادم آمد پیشتر درآتشنوشت درباره او و همکار ِدیگرش، اسد تقیزاده، نوشته بودم.
چندی پیش نیز مطلبی درباره وضعیت محیطبانها در بیبیسی به همین قلم منتشر شد (پست قبلی باز نشر یافته همان مطلب است). گشتی زدم و دیدم همین مطلب در وبلاگ محیطبان بدون هیچ کم و کاستی منتشر شده جز آن که نام نویسنده تغییر کرده است. موضوع ... “حمایت از محیطبانان و عدم رعایت حق مولف”