زیست توپ و تحقق یک آرزوی سبز …
رمزگشایی از دلواپسی آفرینندگان زیست توپ!
بسیاری می‌گفتند: امکان ندارد فیفا پیشنهاد دوستداران محیط زیست ایران را بپذیرد و اجازه دهد تا نقش یوز بر پیراهن اعضای تیم ملی فوتبال ایران در آوردگاه برزیل بدرخشد. اما همه دیدیم که این اتفاق رخ داد! نداد؟ امروز هم، همان منفی‌نگران تلاش‌های فعالان محیط زیست و سازمان تحت هدایت معصومه ابتکار را برای معرفی و حمایت از طرح چیت‌بال و زیست‌توپ انکار کرده و می‌کوشند تا از اهمیتش بکاهند. با این وجود، گاه نمی‌توانند دلواپسی خود را از احتمال موفقیت این طرح فراملّی پنهان سازند! چرا که می‌‌بینند آرام آرام، دنیا کلاه از سر برداشته و دلواپسی آفرینندگان زیست توپ را درک می‌کند …
شمارش معکوس برای شروع بزرگترین رخداد ورزشی جهان در پنجمین کشور پهناور کره زمین آغاز شده است. تقریباً هیچ بخش خبری در هیچ رسانه‌ی محلی، منطقه‌ای و بین‌المللی را نمی‌توان سراغ گرفت که در لابه لای خبرها و تحلیل‌هایش، گوشه چشمی به ماجرای داغ فوتبال در سرزمین آمازون نداشته باشد. ایران هم امسال، یکی از ۳۲ کشوری است که بخت آن را یافته تا در این دیدنی‌ترین و پرشمارگرترین رقابت سال شرکت کند. با این وجود، در آن سوی ماجرا خبر می‌رسد که نمایندگان تیم مذاکره‌کننده‌ی ایرانی از امروز – دوشنبه، ۱۹ خرداد ۱۳۹۳ – بین ژنو، رم و وین در تردد هستند تا بتوانند پیش از آغاز دور جدید از مذاکرات هسته‌ای با اعضای ۵+۱، به رهبران غرب و شرق بقبولانند که منظور خشونت‌طلبانه و امنیت‌ستیزانه‌ای از پیشبرد برنامه‌های هسته‌ای خود ندارند.
این همه سؤتفاهم، تردید و دیرباوری از کجا ریشه گرفته است؟ چگونه می‌توان به سوی جهانی حرکت کرد که به گفته‌ی حسن روحانی، تقبیح‌کننده‌ی خشونت و نفی‌کننده‌ی تبعیض و نابرابری باشد و در آن جهان، ایرانی و ایرانی در شمار ممتازترین شهروندان خشونت‌گریزش جای داشته باشند؟
به باور نگارنده و گروهی از فعالان محیط زیست به رهبری آرش نورآقایی، دست‌کم بخشی از این پاسخ را می‌توان در انتشار گرایه (دغدغه)های بوم‌شناسانه یا اکولوژیک فارغ از هر نوع مرزبندی سیاسی یافت. چنین است که پس از موفقیت ایده‌ی حضور یوز ایرانی بر پیراهن قهرمانان ملّی‌پوش فوتبال ایران در آوردگاه برزیل، اینک شاهد بلوغ طرح «کودک، محیط زیست، صلح و فوتبال» هستیم تا علاوه بر آفریدن آرایه‌ای ملّی موسوم به چیت‌بال، با «زیست توپ» به جهانیان نشان دهیم که ایرانیان، نه فقط برای زیستمندان در خطر انقراض خویش، که برای همه‌ی آن ۲۳۰۰ گونه‌ی جانوری و هزاران گونه‌ی گیاهی که شاید آخرین روزهای حیات ِ واپسین افراد یا پایه‌های خود را در کره خاک می‌گذرانند، نگران و دلواپس هستند.
ما در زمانه‌ای زیست می‌کنیم که نوع بشر چنان بلایی بر سر دیگر زیستمندان گیاهی و جانوری ساکن در کره زمین آورده که به تنهایی سبب شده تا سرعت نیستی تنوع زیستی ۱۰ هزار برابر بیشتر از زمانی شود که هنوز آن سیب مشهور توسط آدم و حوا گاز نخورده بود!
به عبارتی ساده‌تر، هنرنمایی بی‌بدیل و البته شرم‌آور ما شهروندان متمدن جامعه‌ی جهانی، همانا ده هزار بار شتاب بخشیدن به مرگ جاندارانی است که شاید هرگز نتوانند به رویه‌ی خشونت‌بار حاکم بر زمین اعتراض کنند!
و دقیقاً در چنین شرایطی است که ایران رهبری نهضتی را در دست می‌گیرد که فارغ از هر نوع تعصب، ملیت، مذهب، نژاد و رنگ پوستی می‌کوشد تا توجه جهانی را به خطر انقراض حیات به مفهوم مطلق کلمه جلب کند؛ انقراضی که مصداق نمادین آن را می‌توان در نیستی قریب‌الوقوع ۳۲ گونه‌ی جانوری از ۳۲ کشور شرکت‌کننده در جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل دانست که هویت یک توپ محیط زیستی را شکل می‌دهند موسوم به زیست‌توپ که با حمایت معصومه ابتکار، قرار است توسط جواد نکونام به لیونل مسی در ۳۱ خرداد ۱۳۹۳ – روز بازی با آرژانتین – تقدیم شود. به همین مناسبت، روز گذشته، رییس سازمان حفاظت محیط زیست، پیامی ویدئویی را خطاب به همتایان خود در ۳۱ کشور شرکت‌کننده در مسابقات جام جهانی برزیل آماده کرد تا از طریق سفرای آن کشورها و وزارت خارجه و به همراه یک تابلوی نقاشی از گونه‌ی در حال انقراض کشور مورد نظر (اثر محمد کبریا) اهدا شود.
باشد که مردم، رهبران و به ویژه اصحاب رسانه با جدیت و احساس مسئولیتی سزاوارانه‌تر بکوشند تا آرمان بزرگ زیست‌توپ به هدف بشیند و ماجرای برزیل ۲۰۱۴ به سندی ماندگار در تاریخ محیط زیست ایران بدل شود.
آمین.